Arthur Clarke: Pierworodni

Ostatnie badania potwierdzają, że powierzchnia półkuli północnej Marsa jest bardzo stara (Watters i in., Nature 444, str. 905-908, grudzień 2006) i wydaje się stanowić jeden ogromny krater powstały w wyniku uderzenia wielkiego ciała niebieskiego (New Scientist, 24 marca 2007). Miało to charakter naturalny. Prawdopodobnie.

Żeglowanie statkami popychanymi wiatrem słonecznym to kolejna technologia sięgająca korzeniami odległej przeszłości, której czas być może się zbliża. Fizycy i pisarze science fiction Gregory i James Benfordowie brali udział w projekcie Cosmos 1 poświęconemu budowie eksperymentalnego statku kosmicznego na wiatr słoneczny, który miał zostać wyniesiony na orbitę w 2005 roku i wykorzystywałby ciśnienie światła do zmiany toru ruchu. Statek zawierał płytę CD z opowiadaniem Clarke’a z 1964 roku pt. „The Wind from the Sun”. Niestety próba zakończyła się niepowodzeniem.

Zawieszenie czynności życiowych także może wkrótce zostać zrealizowane; patrz np. artykuł Marka Rotha i Todda Nystula w Scientific American, czerwiec 2005. Naukowcy z Imperial College w Londynie zbliżają się do opanowania technologii „metamaterialnej” niewidzialności, takiej jak przedstawiona tutaj (patrz: http:tinyurl.com/zp6jh). Badania nad wykorzystaniem napędu grawitacyjnego do zmiany kierunku ruchu asteroid przedstawił E.T. Lu i in. w Nature 438, str. 177-178, listopad 2005.

Skutek zastosowania „bomby kosmologicznej” ukazany w tej książce jest oparty na przewidywaniach z 2003 roku dotyczących ostatecznego losu wszechświata wypełnionego ciemną energią, przedstawionych przez Roberta Caldwella z Dartmouth College i innych (patrz: Physical Review, www.arxiv.org/abs/astroph/0302506). Zmienność Procyona jest fikcyjna, ale świecenie gwiazd zmiennych niekiedy przestaje ulegać wahaniom. Zdarzyło się to jednej z najsławniejszych gwiazd na niebie: Gwieździe Polarnej. Anomalii tej, jak dotychczas, nie wyjaśniono; patrz: J.D. Fernie i in., Astrophysical Journal 416, str. 820-824, 1993.

Astrobiologia, czyli badanie możliwości życia poza Ziemią, zyskało w ostatnich latach nowy impuls, zarówno w wyniku odkrycia nowych form życia na Ziemi, jak i rewelacji o możliwych siedliskach życia teraz albo w przeszłości na niektórych ciałach niebieskich takich jak Mars, Europa i Tytan, oraz dzięki nowym modelom „panspermii”, czyli naturalnym mechanizmom, dzięki którym istoty żyjące mogą się przemieszczać między planetami. Najnowszy przegląd tych zagadnień można znaleźć w Life as We Do Not Know It Petera Warda (Viking, 2005).

Strategia Pierworodnych zasadzająca się na idei zachowania energii, po raz pierwszy naszkicowana w Oku czasu (2004) oraz Burzy słonecznej (2005), znajduje odbicie w niektórych akademickich zapatrywaniach na przyszłość życia we wszechświecie. Patrz np. artykuł Michaela Mautnera (Journal of the British Interplanetary Society 57, str. 167-180, 2005) zatytułowany „Life in the Cosmological Future: Resources, Biomass and Populations”.

Pomysł, że obszary Ameryki Północnej można by ponownie „zaludnić” zastępczymi populacjami zwierząt, wypełniając miejsce po utraconej megafaunie przeszłości, został wysunięty między innymi przez Paula S. Martina (Twilight of the Mammoths: Ice Age Extinctions and the Rewilding of North America, University of California Press, 2005). Ale inni zgłaszają poważne zastrzeżenia do tego planu (patrz: Rubenstein i in., Biological Conservation 132, str. 232,2006). Badania nad wykorzystaniem zasobów znajdujących się w przestrzeni kosmicznej do złagodzenia skutków przyszłych katastrof (niekoniecznie spowodowanych przez złośliwe istoty pozaziemskie) zostały przedstawione w dwóch artykułach CM. Hempsella, opublikowanych w Journal of the British Interplanetary Society 57, str. 2-21, 2004.

Przedstawione tutaj podboje Aleksandra Wielkiego są oparte na planach ekspansji jego imperium od Gibraltaru do Morza Czarnego, jakie rzeczywiście sporządził przed śmiercią; patrz np. Conquest and Empire: The Reign of Alexander the Great A.B. Boswortha (CUP 1988). Ciekawy portret Chicago z czasów targów światowych 1893 roku jest zawarty w The Devil in the White City Erika Larsona (Random House, 2003). Obraz babilońskiego „Gnojowiska” jest oparty na znaleziskach archeologicznych w neolitycznym mieście, znanym jako Catalhoyuk; patrz: www.catalhoyuk.org.

Rozdział 25 jest oparty na poprawionym wydaniu opowiadania „A Signal from Earth” Baxtera, opublikowanego po raz pierwszy w Postscripts 5, jesień 2005.

Za wszelkie błędy merytoryczne oraz błędne wyobrażenia odpowiedzialni są rzecz jasna autorzy.

Arthur C. Clarke

Stephen Baxter

Czerwiec 2007

Tytuł oryginału: Firstborn

Copyright © by Arthur C. Clarke and Steven Baxter, 2008

Copyright © for the Polish translation by Stefan Baranowski

Copyright © for the Polish edition by vis-à-vis/Etiuda, 2009

Projekt okładki: Marcin Wojciechowski

Projekt serii: Grzegorz Ciepły

Redakcja techniczna i łamanie: Anna Atanaziewicz

Korekta: Humbert Muh

Wydawnictwo vis-à-vis/Etiuda

30-549 Kraków, ul. Traugutta 16b/9

tel. 012 423 52 74, kom. 600 442 702

e-mail: visavis_etiuda@interia.pl, biuro@etiuda.net

www.etiuda.net

Drukarnia GS sp. z o.o.

Kraków, ul. Zabłocie 43

ISBN: 978-83-61516-04-0