Robert Ludlum - Ultimatum Bourne’a

– Dlaczego mam niemiłe przeczucie, że ani na chwilę nie będę mógł was spuścić z oka?

– Dlatego że w głębi duszy jesteś analitykiem, Charlie – odpowiedział Holland.

Zadaniem kontrolowanej obserwacji jest zdemaskowanie tych, którzy śledzą poddany jej obiekt, i ewentualne ich przechwycenie, w zależności od strategii postępowania. W tym wypadku chodziło o schwytanie w pułapkę agentów Szakala, którzy zwabili Conklina i Panova do wesołego miasteczka w Baltimore. W wyniku trwającej całą noc i niemal cały następny dzień pracy udało się skompletować grupę operacyjną złożoną z ośmiu agentów, ustalić dokładnie trasy, którymi w ciągu następnych dwudziestu czterech godzin mieli się poruszać Conklin i Panov (zabezpieczane przez zmieniających się często, uzbrojonych profesjonalistów), a wreszcie obmyślić możliwie najdogodniejsze miejsce i termin spotkania: wczesnym świtem w Smithsonian Institution. Właśnie wtedy Dionaea muscipula [1]miała zatrzasnąć swój kielich.

Conklin przystanął w niewielkim, słabo oświetlonym holu na parterze domu, w którym mieszkał, i mrużąc z wysiłku oczy, spojrzał na zegarek: dokładnie 2.35 w nocy. Pchnąwszy ciężkie drzwi, wyszedł, utykając, na wymarłą ulicę. Zgodnie z planem skierował się w lewo, utrzymując ustalone tempo marszu; miał dotrzeć do rogu ulicy nie później i nie wcześniej niż o 2.38. Nagle drgnął nerwowo, w zacienionej bramie po prawej stronie dostrzegł bowiem sylwetkę jakiegoś człowieka. Zmuszając się do zachowania spokoju, sięgnął do rękojeści ukrytej pod połą marynarki automatycznej beretty. W opracowanym z największą dokładnością planie nie było miejsca dla kryjącego się w bramie człowieka! W chwilę potem jednak odprężył się, doznając jednocześnie uczucia ulgi i czegoś w rodzaju wyrzutów sumienia; stojąca w cieniu postać okazała się odzianym w mocno sfatygowane ubranie starym mężczyzną, jednym z bezdomnych, których tak wielu żyło w tym obfitującym we wszelakie dobra kraju. Dotarłszy do rogu, Aleks usłyszał ciche, pojedyncze pstryknięcie palcami; przeszedł na drugą stronę alei i ruszył przed siebie chodnikiem, mijając wylot wąskiej, bocznej uliczki. Wylot uliczki… Kolejna sylwetka, jeszcze jeden stary człowiek w zniszczonym ubraniu, drepczący chwiejnie na granicy cienia. Odrzucona przez społeczeństwo jednostka, strzegąca swojej betonowej jaskini. W każdej innej sytuacji Conklin podszedłby do nieszczęśnika i dał mu kilka dolarów, ale nie teraz. Czekała go długa droga, którą musiał przebyć w określonym niemal co do minuty czasie.

Zbliżając się do skrzyżowania, Morris Panov wciąż jeszcze nie mógł dojść do siebie po niezwykłej rozmowie telefonicznej, jaką odbył dziesięć minut temu. Usiłował przypomnieć sobie szczegóły tajemniczego planu, jaki mu przekazano, i bał się spojrzeć na zegarek, by sprawdzić, czy trzyma się ustalonego harmonogramu, powiedziano mu bowiem wyraźnie, żeby tego nie robił… Dlaczego oni nie ubywają zwykłych określeń, takich jak "około tej i tej godziny" albo "w przybliżeniu o…", tylko bez przerwy mówią o jakimś "przedziale czasowym, jakby lada chwila miało dojść do inwazji obcych wojsk na Waszyngton? Mimo to szedł nadal równym krokiem, przecinając ulice, przez które kazano mu przejść, i mając nadzieję, że jakiś niewidzialny zegar utrzymuje go w granicach tych cholernych "przedziałów czasowych" ustalonych na trawniku w miejscowości Vienna w stanie Wirginia, gdzie kazano mu chodzić w tę i z powrotem między dwoma wetkniętymi w ziemię kołkami. Wirginia.,. Dla Davida Webba zrobiłby dosłownie wszystko, ale to przecież jest czyste szaleństwo! Nie, oczywiście, że nie. Gdyby tak było, nie zwróciliby się do niego.

Go to? Ukryta w cieniu twarz, zwrócona w jego stronę tak samo jak te dwie przedtem! Przycupnięty na krawężniku stary mężczyzna, spoglądający na niego błyszczącymi od alkoholu oczami. Tamci także byli starzy, nawet bardzo starzy, poruszający się z najwyższym trudem, i wszyscy wpatrywali się w niego! Boże, powinien chyba powściągnąć wodze wyobraźni. Przecież miasta roiły się od starych, całkowicie nieszkodliwych ludzi, którzy znaleźli się na ulicy z powodu choroby lub ubóstwa. Jeszcze jeden! Między zamkniętymi stalowymi kratami wejściami do dwóch sklepów. Ten również go obserwował. Przestań! Masz już przywidzenia! Czy jednak na pewno? Oczywiście, że tak. Idź tak jak do tej pory, tylko tego od ciebie oczekują. Dobry Boże, nawet tam, po drugiej stronie ulicy… Idź!

Rozległy, oświetlony blaskiem księżyca teren wokół Smithsonian Institution sprawiał, że dwie sylwetki, które spotkały się na skrzyżowaniu ścieżek, a następnie skierowały się ku pobliskiej ławce, wydawały się karykaturalnie małe. Conklin usiadł powoli, opierając się na lasce, podczas gdy Mo Panov rozglądał się nerwowo dookoła, jakby w oczekiwaniu na coś zupełnie niespodziewanego. Była 3.28 nad ranem, a jedynymi odgłosami, jakie docierały do ich uszu, było przytłumione cykanie świerszczy i delikatny szelest poruszanych powiewami letniego wiatru gałęzi. Po chwili Panov usiadł ostrożnie obok Aleksa.

– Widziałeś coś po drodze? – zapytał Conklin.

– Nie jestem pewien – odparł psychiatra. – Czuję się tak samo zagubiony jak w Hongkongu, ale tam przynajmniej wiedzieliśmy, dokąd idziemy i z kim mamy się spotkać. Wy wszyscy naprawdę macie świra.

Aleks uśmiechnął się lekko.

– Sam sobie zaprzeczasz, Mo. Powiedziałeś mi przecież, że jestem już zdrowy.

– Naprawdę? Ach, tamto to była zaledwie natrętna depresja maniakalna granicząca z przedwczesnym otępieniem, a to jest prawdziwy obłęd! Spójrz na zegarek, dochodzi wpół do czwartej rano. Normalni ludzie śpią o tej porze w łóżkach.

Aleks spojrzał na twarz Panova, oświetloną przyćmionym blaskiem odległej latarni.

– Powiedziałeś, że nie jesteś pewien. Co to znaczy?

– Aż wstyd mi o tym mówić. Zbyt często powtarzałem pacjentom, że wymyślają sobie różne rzeczy po to, by uzasadnić swój irracjonalny lęk.

– O czym ty gadasz, do diabła?

– Chodzi o swoiste przeniesienie…

– Daj spokój, Mo! – przerwał mu Conklin. – Co cię zaniepokoiło? Co zobaczyłeś?

– Ludzi… Przygarbionych, poruszających się powoli, z trudem… Nie tak jak ty, Aleks, ze względu na jakąś ułomność, ale z racji wieku. Starych, zniszczonych życiem ludzi, kryjących się w bocznych uliczkach i snujących się wzdłuż murów. Spotkałem ich czterech lub pięciu. Raz czy dwa niewiele brakowało, żebym wezwał waszą obstawę, ale w ostatniej chwili opanowałem się i powiedziałem sobie: człowieku, jesteś przewrażliwiony, bierzesz bezdomnych

nieszczęśników za kogoś, kim nie są, i widzisz rzeczy, których nie ma.

– Nieprawda! – szepnął z naciskiem Conklin. – To, co widziałeś, istniało naprawdę, bo ja widziałem to samo! Takich samych starych ludzi w zniszczonych ubraniach, poruszających się jeszcze wolniej ode mnie… Co to może oznaczać? Czego oni chcą? Kim są?

Kroki. Powolne, niepewne, a w chwilę potem w opustoszałej alejce pojawili się dwaj niewysocy, starzy mężczyźni. Na pierwszy rzut oka niczym się nie różnili od członków rosnącej szybko armii bezdomnych nędzarzy, lecz zaraz potem uwagę obserwatora zwracała ich nieco większa pewność siebie Jakby tej powolnej wędrówce przyświecał jednak jakiś cel. Zatrzymali się sześć metrów od ławki, z twarzami ukrytymi w głębokim cieniu.

– To dziwna godzina i niezwykłe miejsce jak na spotkanie dwóch tak elegancko ubranych dżentelmenów – odezwał się stojący po lewej stronie. Miał wysoki głos i dziwny akcent. – Czy jesteście pewni, że wolno wam zajmować miejsce odpoczynku tych, którym powodzi się znacznie gorzej niż wam?