Marek Krajewski - Erynie

Piwiarnia Kałuska pomimo swojej lokalizacji uchodziła za porządny lokal, w którym serwowano smaczne, domowe obiady. W południe zachodziła tu głównie młodzież rękodzielnicza, co drobniejsi urzędnicy z pobliskiego Urzędu Wojewódzkiego, wciąż zwanego „namiestnikostwem”, a nawet studenci Wydziału Lekarskiego. Wnętrze było skromnie urządzone, choć pewnego szyku zadawały gięte krzesła, przypominające kawiarnię Wiedeńską lub Cafe de la Paix. Wieczorami zjawiali się tutaj panowie Kubiszowie, stanowiący braterski duet akordeonistów, i swoją muzyką ściągali na parkiet bardziej lub mniej zaawansowanych w sztuce tańca.

Popielski należał zdecydowanie do tych drugich i unikał, jak mógł, lokali, w których trzeba było tańczyć. Doskonale wiedział, że ma drewniane ucho, a większe od niego poczucie rytmu – jak mawiała Leokadia – ma dąb Grottgera w Ogrodzie Jezuickim. Drażniła go muzyka, irytowali wywijający walce tancerze i wręcz rozwścieczały drwiące spojrzenia, którymi obrzucały go w tańcu jego przygodne i nieliczne partnerki. Piwiarnia Kałuska oferowała jednak inne atrakcje takim beznadziejnym tancerzom jak komisarz. Należały do nich wyśmienite piwo Lwowskie i proste, ale smaczne przekąski.

Popielski siedział – tak jak żądał Mordziasty – bez kapelusza przy bocznym stole, a stała przed nim setka czystej, bomba piwa, smażony ser z zatopionymi w nim ziarenkami kminku i krążkami podsmażanej cebuli oraz różowy, pachnący serdelek spływający plamami musztardy. Te specjały zrekompensowały mu natrętną muzykę i idiotyczne stukanie obcasami o deski podłogi, pokryte trocinami.

Wypił pół stopki, nabił serdelek na widelec i rozgryzł z lekkim chrzęstem jego skórkę. Do żołądka spłynął przyjemnie piekący płyn, a zaraz za nim aromatyczny sos serdelka. Komisarz aż pokraśniał z zadowolenia. Odgryzł kawałek sera i odświeżająca woń kminku napełniła mu usta.

Wtedy podszedł do niego niski kelner ze sztywnymi wąsami pociągniętymi czarnym barwidłem.

– Szanowny panie kumisarzu – kelner pochylił się nad nim. – Ktoś mi każy poprosić pana kumisarza za pięć minut, aby wszedł on du piwnicy za barym. Ja bardzo przepraszam pana kumisarza, ali ktoś mi każy i mówi, że pan kumisarz bardzu łaskaw…

Popielski odprawił kelnera gestem dłoni i dziesiątakiem. W ciągu pięciu minut wypił wódkę, zjadł ser i serdelek, wychylił pół bomby piwa, otarł usta i udał się do baru.

– Gdzie wejście do piwnicy? – zapytał barmana, czując, że wódka mocno go rozgrzała.

– A tutaj, tutaj. – Barman wskazał solidną klapę w podłodze, zamykaną na rygiel.

Popielski podniósł tę klapę i spojrzał w dół. Niczego nie mógł dostrzec w ciemności. Barman stał i patrzył na niego wyczekująco. Otwarta klapa przeszkadzała mu w pracy.

– Zamknij pan za mną! – rzucił mu Popielski i zszedł po stromych schodach. Za sobą usłyszał zgrzyt rygla.

– Niech si pan ni boi – usłyszał w ciemności. – Jak skończymy, to zapukać i panu otworzu. Ja innu dziuru wyjdy. A teraz będziemy pu zaćmi bałakać.

W chłodzie piwnicy panowała miękka, aksamitna ciemność. Pachniało kiszoną kapustą i piwem. Popielski zatoczył krąg rękami. Natrafił na beczkę. Oparł się łokciem na jej okutym brzegu.

– Pół roku temu ktoś na Kleparowie zasmytrał pijakowi dokumenty na nazwisko Marceli Wilk – powiedział komisarz. – Powtarzam. Marceli Wilk. Muszę dotrzeć do tego kieszonkowca. Nie po to, aby go złapać i wsadzić. Nie. Nic mu nie zrobię, on mnie nie interesuje…

– Ta pana pulicaja interesuji ten, kto kupił, ni? – Głos dochodził z bliskiej odległości.

– Tak. Ten, kto kupił, jest mordercą dziecka. Jest zbrodniarzem…

– On moży to i moju teściowu zakatrupić. – Rozmówca komisarza roześmiał się drwiąco. – Dla mni ważny jest tylku to, że pan pulicaj jest od Edzika. Zostaw pan barmanowi telefun. Najpóźnij pojutrzy pan pulicaj będzi wiedział.

W ciemności piwnicy rozległy się odchodzące kroki.

– Panie Mordziasty! – krzyknął Popielski. – A tak z ciekawości, co to znaczy „robacznica”?

– Tak bałaka córka Edzika – usłyszał z oddali. – Na gąsienicę „robacznica” bałakała.

– Tak mówiła, kiedy była mała?

– I mała, i teraz. – Głos już milknął. – Kiedy piji, ciągli kłapi „zalewam robacznicy”.

W oddali walnęły jakieś drzwi i zapadła cisza. Popielski zapalił zapalniczkę i wspiął się po schodach. Uderzył dłonią w wejście do piwnicy. Klapa uchyliła się po dobrej minucie. Policjant wyszedł, wyjął z kieszeni ołówek, poślinił go, uklęknął i napisał na framudze klapy trzy numery swoich telefonów: domowy, służbowy i telefon Rity.

Wskazał barmanowi swoje zapiski i podszedł do zajmowanego wcześniej stolika. A tam już siedziała stara chuda kobieta z ceglastymi policzkami i raczyła się jego niedopitym piwem. Popielski patrzył na nią i zastanawiał się przez chwilę, czy kolor jej lica był spowodowany różem czy też gruźlicą. Kelner podszedł do stolika, bardzo zagniewany, i zamierzył się na kobietę.

– Poszła stąd won, stara rymunda! – krzyknął.

– Daj pan spokój, panie starszy – powiedział poważnie Popielski. – Może ona właśnie robacznicę zalewa?

Dochodziła dziesiąta, kiedy Popielski wszedł do kamienicy Rohatyna. Administrator Leon Hiss, siedzący w swym oszklonym kantorze, obrzucił komisarza krótkim spojrzeniem i pochylił się nad biurkiem. Można by sądzić, że wzbudza w nim całkowitą obojętność. Głęboka purpura, która rozlała się po obliczu administratora, świadczyła jednak o tym, że policjant wzbudzał u Hissa większe emocje niż połyskliwa, opasła mucha, która bzyczała w kantorze.

Komisarz wszedł na drugie piętro i zastukał do drzwi mieszkania, które jeszcze przez tydzień miało służyć jego córce. Rita otworzyła natychmiast, jakby czekała na ojca. Jej twarz pachniała różanym kremem, a gęste czarne włosy rozsypane były po aksamitnym kołnierzu watowanego szlafroka. Najwyraźniej szykowała się do snu.

– Niech tatuś wejdzie. – Cmoknęła go w policzek. – Napije się tatuś herbaty albo kawy?

– Nie rób sobie kłopotu, kochanie. – Ojciec powiesił w przedpokoju płaszcz i kapelusz, po czym wszedł do salonu. – Bez służącej masz i tak dużo do roboty. Ale to już niedługo…

Usiadł wygodnie w fotelu i zapalił papierosa. Nie częstował Rity, mimo iż wiedział, że pali. Jej widok z papierosem byłby dla niego nie do zniesienia. Wydawało mu się, że Rita to rozumie, ponieważ nigdy przy nim nie oddawała się nikotynowemu nałogowi.

– Poczęstuje mnie tatuś? – Jego przypuszczenia tym razem okazały się błędne.

Rita wyciągnęła dłoń w stronę papierośnicy. Pokręcił przecząco głową. Nie poznawał swojej córki. Pochylił się ku niej i pociągnął nosem. Nie wyczuł alkoholu. W salonie panował nieład. Na stole stały dwie filiżanki – jedna z czarnymi zaciekami po kawie, druga – oblepiona zaschniętymi liśćmi herbaty. W tej ostatniej tkwił niedopałek. Rita nigdy nie zalewała wrzątkiem herbaty w filiżance, a ta nigdy nie służyła jej jako popielniczka. Skąd ta niechlujna odmiana? Na podłodze walały się rozłożone numery „Pani Modnej”. Beżowy dywan szpeciła brunatna plama.

Kiedy Rita była dzieckiem, składała swoje ubrania w kostkę i układała je w szafie – jedna sztuka na drugiej w porządku kolorów. Kiedy były tego samego koloru, kryterium stawały się jego odcienie. Teraz, jako młoda kobieta, siedziała w bałaganie, wśród papierów i niedopałków. Popielski nie poznawał córki.