Albert Baantjer - De Cock en de wurger op zondag

Ze staarden een tijdje zwijgend naar de dode op de divan. ‘We zullen haar maar weg laten halen,’ zuchtte De Cock. Onaandoenlijke broeders van de Geneeskundige Dienst bonden haar op een brancard en voerden haar weg.

De Cock keek ze na, een verbeten trek om de mond.

Tante Dien zat breeduit aan tafel. Ze veegde met de punt van haar schort langs haar glimmende lippen en schoof het bord met botjes van zich af.

‘Het was een lekker kippetje,’ zei ze smakkend. ‘Ik haal ze altijd bij Janus om de hoek.’

Vledder en De Cock staarden naar de afgekloven resten. ‘Ik neem elke avond een kippetje,’ ging ze opgewekt verder. ‘Voor mijn lijn hoef ik het niet te laten.’ Ze streek met haar vettige handjes langs haar omvangrijke boezem en lachte om haar eigen grapje.

‘Mens,’ riep Vledder vol afschuw, ‘hoe krijg je het naar binnen? Nog geen uur geleden werd in dit huis een vrouw vermoord.’ Ze haalde haar vlezige schouders op en trok een verongelijkt gezicht. ‘Moet ik daarom mijn kippetje laten staan?’ vroeg ze verwonderd.

Vledder snakte naar adem. ‘Maar…’ Verder kwam hij niet.

De Cock schoof hem opzij.

‘Heb je vanavond nog iets gehoord of gezien?’ vroeg hij vriendelijk.

Ze schudde haar hoofd.

‘Ik zie of hoor nooit wat.’

De Cock trok een ongelovig gezicht. ‘Kom, Tante Dien,’ zei hij. ‘Je weet toch wel wat er in je bordeeltje gebeurt?’

Haar kleine varkensoogjes begonnen kwaadaardig te schitteren. ‘Dit is geen bordeel,’ zei ze fel.

De Cock trok zijn wenkbrauwen op. ‘Zo? Wat is het dan?’ Rond haar mond verscheen een sluw trekje.

‘Ik verhuur kamertjes,’ zei ze vriendelijk grijnzend, ‘kamertjes aan meisjes die geen onderdak hebben.’

‘Hoe menslievend,’ meesmuilde De Cock. ‘En mag ik vragen hoeveel huur de meisjes dan wel betalen?’

‘Een tientje. Een tientje per week. Vraag het ze zelf.’

De Cock grijnsde. ‘En de rest. Je zult de meisjes wel goed hebben ingepompt wat ze zeggen moeten.’ Hij zuchtte. ‘Enfin, op dit onderwerp kom ik later nog wel eens terug.’

‘Moet je doen,’ zei ze gelaten.

‘Beslist,’ zei De Cock op veranderde toon, ‘en reken erop dat ik je te grazen neem als je van nu af geen behoorlijke antwoorden geeft.’ Hij deed een stap dichterbij en pakte haar stevig bij de arm. ‘Sta op,’ siste hij, ‘en breng eerst die botten naar de keuken. Ik walg ervan.’

Ze trok woest haar arm los. ‘Je moet niet handtastelijk worden,’ zei ze. ‘Daar hou ik niet van.’

Ze hees haar dikke lichaam uit de stoel en bracht het bordje weg.

De Cock zweeg tot ze terug was uit de keuken.

‘Hoe lang was Bleke Gonny al bij je?’ vroeg hij. ‘Bijna een jaar,’ antwoordde ze nukkig.

‘Nooit iets bijzonders opgemerkt?’

Ze haalde haar schouders op. ‘Och,’ zei ze, ‘het verwondert mij niks.’

‘Hoezo?’

‘Nou, ze schold toch op iedereen, zelfs op haar beste klanten. Ze kon er niks van. Ze was er niet geschikt voor.’

‘Je bedoelt…?’

Ze zuchtte diep. ‘Je moet het een beetje met die mannen kunnen versieren, ook al heb je nog zo de pest aan al die hoerenkerels. Maar dat kon ze niet. Ze joeg ze altijd op stang. Vandaag of morgen moest dat spaak lopen. Je kunt je als vrouw van de vlakte niet permitteren een grote bek tegen je klanten te hebben. Ze blijven weg of…’

De Cock knikte. ‘Ze schijnt dit keer anders bijzonder gewillig te zijn geweest. Ze heeft zich helemaal uitgekleed.’

Tante Dien maakte een grimas. ‘Is ze zeker van haar geloof afgestapt.’

‘Waarom?’

‘Nou, dat deed ze nooit. Die vent moet dan wel veel poen op tafel hebben gelegd.’

‘Hoeveel dacht je?’

Ze spreidde haar vettige handjes uit. ‘Minstens een meier.’ De Cock glimlachte. ‘Ik dacht,’ zei hij zoetsappig, ‘dat je niet wist wat er hier in huis omging.’

Ze reageerde fel. ‘Dat doe ik ook niet,’ schreeuwde ze. ‘De meisjes zitten bij mij op een vaste huur. Wat ze in hun kamertjes doen, moeten ze zelf maar uitmaken. Daar heb ik niks mee te maken. Als ik mijn huur maar krijg. Het interesseert me dus niks. Zie je, maar ze vertellen wel eens wat. Vooral Bleke Gonny. Ze gaf altijd af op de mannen die ze bij haar kreeg.’

‘Heeft ze wel eens verteld van een man voor wie zij zich geheel moest ontkleden?’

Ze schudde haar hoofd. ‘Het is voor het eerst dat ik het hoor. Ik bedoel: van Bleke Gonny. Andere meisjes zijn daar wel vlotter mee. Ik dacht niet dat Bleke Gonny zover ging.’

De Cock knikte en keek haar een tijdje aan. ‘Waarom deed je in het begin zo akelig? Je hebt toch niets voor ons te verbergen? Of wel?’

Ze liet haar hoofd een beetje zakken. ‘Het is nooit leuk,’ zei ze korzelig, ‘als zoiets in je huis gebeurt. Die arme meid.’ Ze toonde voor het eerst iets van ontroering.

‘Maar mens,’ zei Vledder, ‘hoe kan je dan hier in je eentje doodgemoedereerd een kip gaan zitten oppeuzelen. Het is… het is gewoon om te kotsen.’

Ze zuchtte met een treurig gezicht. ‘Weet jij wat een mens in zijn ellende doet?’

Ze wreef met haar handjes langs haar ogen.

‘Gonny mocht dan een grote bek hebben, ze was een goed kind. Ik heb eerst niet aan haar willen verhuren. Ik vond het zonde van die meid.’ Ze maakte een wanhoopsgebaartje. ‘Maar wat wil je? Als ze bij mij niet huurt, huurt ze bij een ander.’

‘Verdiende ze veel?’

Ze wiegde met haar hoofd. ‘Ach, welnee. Ik zei al: ze kon er niks van.’

‘Het is een vak, hè,’ zei De Cock en grijnsde.

Langs de smalle grachten liepen ze terug naar het bureau. Op de hoeken van de straatjes en steegjes stonden plukjes vrouwen angstig bijeen. De tweede moord, de moord op Bleke Gonny, had de buurt diep geschokt. De lucht was bezwangerd van een vreemde dreiging. Zelfs de bomen aan de walkant schenen te fluisteren van een geheimzinnige moordenaar, die sluipend langs de geveltjes naderbij kwam, de vrouwen hun keel dichtkneep en weer verdween zonder sporen achter te laten.

Ook de souteneurs waren onrustig. Ze spraken met elkaar op gedempte toon. Vledder en De Cock hoorden het gemurmel van hun schorre stemmen. Maar hun gesprekken verstomden, zodra de rechercheurs naderbij kwamen. Zwijgend keken ze het tweetal na. Niemand sprak hen aan.

‘Ze zijn bang,’ zei Vledder.

De Cock knikte. ‘Als dit zo doorgaat, durft geen enkel hoertje meer te zitten.. Die moorden maken de business kapot. Daar zijn ze bang voor.’

‘Wat was die Bleke Gonny eigenlijk voor een vrouwtje?’ vroeg Vledder. ‘Heb je haar nog gekend? Als je Tante Dien zo hoort, was ze nogal een vreemd schepseltje.’

‘Ja,’ zei De Cock, ‘ik heb haar gekend.’ Hij zuchtte. ‘Ik heb haar zelfs heel goed gekend. Ze was de dochter van een oudcollega.’

‘Wat…?’ riep Vledder verschrikt.

De Cock knikte. ‘Daar moet je niet van schrikken, m’n jong. Zulke dingen gebeuren. Je vindt ze hier uit alle rangen en standen. Wanneer tegenwoordig iemand in het leven mislukt, geeft men direct de schuld aan de ouders, aan de opvoeding. Ik ben daar nog niet zo zeker van. Ik weet bijvoorbeeld dat Gonny een paar lieve ouders had en een heel goede opvoeding heeft genoten.’

‘Was ze… was ze dan wat vreemd?’

‘Nee,’ zuchtte De Cock, ‘ze was alleen wat opstandig.’

‘Opstandig?’

‘Ja, ze had een gruwelijke haat tegen de wereld van de “nette” mensen en schold voortdurend op die “hoerenkerels” die met hun walgelijke wensen hun eigen, degelijke vrouwen niet wilden lastig vallen. Zie je, iedere prostituee koestert van nature een haat tegen de mannen die van haar diensten gebruik maken. Ze verachten ze. Bij de meeste vrouwen vervlakt dat gevoel op den duur. Ze aanvaarden hun positie en trachten daarvan zoveel mogelijk te profiteren. Maar bij Gonny was dat anders. Ze is eigenlijk nooit een echte prostituee geworden.’