Albert Baantjer - De Cock en de wurger op zondag

Langs de geveltjes van de slecht verlichte gracht schuifelt een schimmig mannetje en glipt haastig naar binnen. Het hoertje doet haar gordijntjes dicht. Wat er verder in het kamertje gebeurt weet niemand, ziet niemand. Iedereen weet: zolang de gordijntjes gesloten blijven, heeft het hoertje een klant. Er is ook geen tijdslimiet. Sommige klanten staan na vijf minuten al weer buiten, andere blijven een uur en soms wel langer. Dat is afhankelijk van de prijs. Alleen als de gordijntjes wat erg lang gesloten blijven, valt het de buurtgenoten op. En dan nog durft men niet direct te gaan kijken wat er aan de hand is, want men wil de business niet bederven. Als de moord dan uiteindelijk toch ontdekt wordt, heeft de dader een enorme voorsprong. Hij is opgelost in het grote leger der naamlozen, dat regelmatig een tocht langs de Walletjes maakt.

Het is theoretisch en ook praktisch heel goed mogelijk dat één man, op telkens weer andere adressen, in één avond vier à vijf prostituees van kant maakt en al weer hoog en breed in zijn woning in — laat maar zeggen — Alkmaar is teruggekeerd, voordat er ook maar één moord is ontdekt. Wanneer men de drukte op de Walletjes zo oppervlakkig bekijkt, lijkt dat haast onvoorstelbaar, maar toch is dat waar.’

De Cock zuchtte diep. ‘Wanneer zo’n werkkamertje van een prostituee in drie of vier dagen niet is schoongemaakt — en dat is heus geen zeldzaamheid — dan vindt men daar vingerafdrukken van misschien wel vijftig tot zestig verschillende mensen en als men bedenkt dat ieder mens tien vingers heeft, dan kun je begrijpen dat er ook voor de dactyloscopie weinig eer valt te behalen.’ Hij zuchtte opnieuw. ‘Een moord op een prostituee is het ellendigste dat een rechercheur kan overkomen.’

Zijn vrouw glimlachte. ‘Hebben ze je daarom van vakantie teruggeroepen?’

De Cock nam een slok van zijn koffie. ‘Och,’ zei hij berustend, ‘de commissaris heeft het misschien wel goed gezien. De jonge rechercheurs maken weinig kans. Ze zijn wel kundig, maar ze kennen het wereldje van de Wallen niet zo goed. Ze staan er wat vreemd tegenover. Misschien dat ik met mijn wat grotere ervaring iets verder kom.’ Hij dronk zijn kopje leeg en stond op.

‘Kom ouwe jongen,’ zei hij tegen Flip. ‘Laten we eens kijken of er voor jou nog een paar aantrekkelijke bomen langs de weg staan.’

‘Ik ga naar bed,’ zei zijn vrouw. ‘Het is al weer over twaalven.’ De Cock knikte. ‘Maak mijn plekje maar vast warm.’

Hij liep naar de gang en pakte de hondenriem.

Flip hield zijn kop gewillig bij.

Hij was net terug van zijn ommetje met de hond, toen de telefoon in de huiskamer rinkelde. Hij keek op de ouderwetse stoeltjesklok. Het was bijna één uur. Met een loom gebaar pakte hij de hoorn.

‘Ben jij het, De Cock?’

Hij herkende de stem van de jonge Vledder. Ze klonk nerveus, gehaast.

‘Ja.’

‘Kom direct naar het bureau.’

‘Waarom?’

‘Er is weer een hoer vermoord.’

De Cock vloekte hartgrondig. ‘Doe niks,’ zei hij.

‘Ik kom zo.’ Woedend smeet hij de hoorn op het toestel.

Zijn vrouw riep vanuit de slaapkamer: ‘Is er wat?’

Hij liep naar haar toe. ‘Laat mijn plekje in bed maar weer afkoelen,’ zei hij grimmig. ‘Ik moet weg.’

Ze vroeg nog wat, maar dat hoorde hij al niet meer. Hij griste zijn regenjas en oude hoed van de kapstok en verliet het huis. Uit hulpvaardigheid startte zijn wagentje direct. Met een verbeten trek om zijn mond schakelde hij en raasde door de bijna verlaten straten naar de oude binnenstad.

Het aloude, roemruchte politiebureau aan de Warmoesstraat was in rep en roer. Er heerste een zenuwachtige bedrijvigheid. De ruimte achter de balie leek te klein. In de hoek, bij het telexapparaat, stond een plukje hoge politie-autoriteiten elkaar te verdringen. Ome Jaap, de vergrijsde wachtcommandant, werd er nerveus van. Zijn stem trilde een beetje toen hij zijn opdrachten gaf aan de geüniformeerde agenten, die vanwege het hoge bezoek wat stijfjes voor de balie stonden.

De Cock trachtte achter de brede ruggen van de agenten om ongezien naar de recherchekamer te glippen, waar hij wist dat Vledder op hem wachtte. Als hij maar even kon, ontweek hij de autoriteiten, die altijd op een moord kwamen aanvliegen als een zwerm bijen op de honing. Je had niets aan die lui. Ze liepen maar in de weg.

Het lukte niet. Nog voor hij de haag van agenten voorbij was, had zijn oude commissaris hem al opgemerkt. ‘De Cock.’

De agenten keken om en weken iets uiteen. Als een betrapte schooljongen bleef hij staan en grijnsde breed. ‘Ja, commissaris.’ Hij schuifelde wat dichter naar de balie. Hij wist aller ogen op zich gericht en slechts met moeite onderdrukte hij de opwelling om een of andere spottende opmerking te maken.

‘We hebben zo lang op je gewacht,’ zei de commissaris. ‘De heren vonden het raadzaam de plaats van het misdrijf niet te betreden voordat jij er was geweest. Ze wilden geen eventuele sporen bederven.’

‘Dat is heel vriendelijk,’ zei De Cock laconiek.

‘De omgeving is afgezet,’ ging de commissaris verder, ‘en aan de situatie in het kamertje is niets veranderd. De jongeman die de moord heeft ontdekt, zit in de wachtkamer. Hij moet nog nader verhoord worden. Als jij nu ter plaatse je gaat oriënteren, komen wij over een halfuurtje. We wachten nog even op de komst van de officier van justitie.’

De Cock knikte ernstig. Inwendig genoot hij van de situatie. De commissaris zat in een lastig parket met al die pottenkijkers om zich heen. De formele toon, die de ouwe bij dergelijke gelegenheden altijd aansloeg, amuseerde De Cock in hoge mate. Daarom speelde hij het spelletje mee. ‘Verder nog iets van uw orders?’ Uit de mond van De Cock klonk het spottend.

‘Nee, ga je gang.’

Ome Jaap, de oude Zeeuw, grijnsde.

De Cock haastte zich naar de recherchekamer. Vledder stapte handenwringend langs de bureaus.

‘O,’ zei hij opgelucht, ‘ben je daar eindelijk?’

De Cock keek hem onderzoekend aan. ‘Wat is er, m’n jong? Voel je je niet goed? Je ziet zo witjes.’

‘Verdomme,’ zei Vledder, ‘alweer een moord. En met de vorige zijn we nauwelijks een stap verder.’

De Cock legde vaderlijk een hand op zijn schouder.

‘Kop op, m’n jong. Je moet nooit laten zien hoe onzeker je bent. Een wanhopige rechercheur maakt geen indruk. Zet een gezicht of je het allemaal allang weet, of je de moordenaar alleen nog maar op zijn schouders behoeft te tikken. Geloof me, zeker tachtig procent van ons werk is show.’

Er brak iets van een glimlach bij hem door.

De Cock pakte hem bij de arm. ‘Kom,’ zei hij, ‘laten we opschieten. Binnen een halfuur hebben we de hele meute op ons dak.’

Ze gingen te voet, via de Lange Niezel, naar de Achterburgwal. Onderweg werden ze opgewacht door een groepje ijverige journalisten.

‘Hebt u al een spoor?’ vroeg er een.

De Cock hield even zijn pas in. ‘U kunt de arrestatie van de moordenaar binnen een week verwachten,’ zei hij ernstig.

De man keek hem verwonderd aan. ‘Binnen een week?’

De Cock knikte. ‘Voor verdere inlichtingen moet ik u toch naar mijn commissaris verwijzen. U begrijpt, in dit stadium…’

Hij wuifde afwerend en liep door. Vledder keek hem aan. Om zijn lippen speelde een glimlach.

Voor het bordeeltje van Tante Dien stonden enige agenten die de nieuwsgierigen op een afstand hielden. Er was nog vrij veel volk op de been.

‘Beneden. Het is Bleke Gonny, gewurgd, net als de vorige. Hoe heette ze ook weer? Dikke…’

‘Dikke Sonja,’ vulde De Cock aan.

‘Ja, Dikke Sonja. Nou, dit is precies zo. Alleen die Dikke Sonja had nog een korset aan. Deze niets.’

‘Heb je de dokter al gewaarschuwd?’

‘Ja, direct. Hij zal zo wel komen.’