Агата Кристи - Нябожчыкава люстэрка

Пуаро задумліва паківаў галавой. Потым спытаўся:

— Сэра Гервазы засмучае, напэўна, што ў яго няма сына, каб той прыняў яго імя?

— Думаю, вельмі моцна засмучае.

— Імя роду — ён апантаны гэтым?

— Але.

Містэр Сэтазвэйт хвіліну-дзве маўчаў, дужа заінтрыгаваны. Нарэшце ён адважыўся:

— Вы бачыце важную прычыну, каб паехаць у Гэмбара Клоўз?

Пуаро адмоўна паволі паківаў галавой.

— Не, — сказаў ён. — З таго, што мне вядома, не вынікае ніякай прычыны наогул. Але, тым не менш, я мяркую, што паеду.

Эркюль Пуаро сядзеў у куце вагона першага класа. Цягнік хутка ішоў па ангельскай сельскай мясцовасці.

Задумліва дастаў ён з кішэні акуратна складзеную тэлеграму, разгарнуў яе і прачытаў зноў: «Выязджайце ў чатыры трыццаць з Пэнкраса загадайце кандуктару спыніць экспрэс у Ўмпэлі. Шэвені-Гарэ».

Ён згарнуў тэлеграму і паклаў яе назад у кішэню. Кандуктар быў надзвычай паслужлівы. Джэнтльмен едзе ў Гэмбара Клоўз? О, так, для гасцей сэра Гервазы Шэвені-Гарэ цягнік заўсёды спыняецца каля Ўімпэлі. «Асаблівая прывілея, сэр, я думаю».

Пасля гэтага кандуктар двойчы заходзіў у вагон, першы раз — запэўніць падарожніка, што ўсё будзе зроблена, каб спыніць для яго цягнік, другі — каб аб'явіць, што цягнік позніцца на дзесяць хвілін.

Цягнік павінен быў прыбыць у 7.50, але было дакладна дзве хвіліны дзевятай, калі Эркюль Пуаро сышоў на платформу маленькай станцыі і ўсунуў у руку клапатліваму кандуктару чаканыя паўкроны.

Свіснуў паравоз, і паўночны экспрэс рушыў далей.

Да Пуаро падышоў высокі шафёр у цёмна-зялёнай уніформе.

— Містэр Пуаро? У Гэмбара Клоўз?

Ён падняў акуратненькі сакваяж дэтэктыва і павёў Пуаро са станцыі да вялікага ролс-ройса. Шафёр патрымаў дзверцы, пакуль Пуаро залез у машыну, потым накрыў яму калені шыкоўным пледам з футра, і яны паехалі.

Праехаўшы хвілін дзесяць па прасёлках, па палявых дарожках, аўтамабіль павярнуў да шырокай брамы з двума вялізнымі каменнымі грыфонамі па баках.

Праз парк яны праехалі да дома. Дзверы дома былі адчыненыя, імпазантных прапорцый дварэцкі паказаўся на лесвіцы параднага ўвахода.

— Містэр Пуаро? Сюды, сэр.

Дварэцкі павёў яго па зале і, прайшоўшы да сярэдзіны, адчыніў насцеж дзверы справа.

— Містэр Эркюль Пуаро, — абвясціў ён.

У пакоі было некалькі чалавек у вячэрніх касцюмах, і Пуаро сваім пільным зрокам адразу ўбачыў, што яго не чакалі. Вочы ўсіх сутных застылі з непадробным здзіўленнем.

Потым высокая сіваватая жанчына няўпэўнена падышла да яго.

Пуаро схіліўся над яе рукой.

— Прашу прабачэння, мадам, — сказаў ён. — Баюся, што цягнік спазніўся.

— Нічога, нічога, — разгублена сказала лэдзі Шэвені-Гарэ. Яе вочы ўсё яшчэ пазіралі на яго няўцямна. — Нічога, нічога, містэр… э-э… я трохі недачула…

— Эркюль Пуаро.

Ён вымавіў сваё імя гучна і выразна.

Недзе за сабой Пуаро пачуў раптоўны рэзкі ўздых.

І тут жа ён усвядоміў, што, бясспрэчна, гаспадара ў гэтым пакоі няма. Ён ветліва сказаў:

— Вы ведалі, што я прыязджаю, мадам?

— О, ведала… — Словы яе прагучалі непераканаўча. — Я думаю… Я маю на ўвазе… Я мяркую… Але я гэткая непрактычная, містэр Пуаро. Я ўсё забываю… — У яе голасе чулася меланхалічная задаволенасць гэтым фактам. — Мне шмат пра што гавораць. Мне здаецца, я запамінаю ўсё, але яно толькі праходзіць праз мой розум і знікае! Як быццам ніколі і не было!

І з прывычным выразам, які гаварыў, што яна нібыта даўно спазнілася выканаць пэўны абавязак, гаспадыня паглядзела вакол і ціха сказала:

— Я думаю, вы ведаеце кожнага.

Але гэта было зусім не так, і фраза была звычайнай банальнай формулай, якою лэдзі Шэвені-Гарэ пазбывалася клопатаў знаёміць гасцей і напружання, з якім ёй даводзілася б прыгадваць іх імёны.

З вялікім намаганнем яна авалодала сабой у гэтай цяжкаі сітуацыі і дадала:

— Мая дачка — Рут.

Дзяўчына, якая етаяла перад ім, была таксама высокая і цёмная, але зусім іншага тыпу. Замест дробных, невыразных рысаў лэдзі Шэвені-Гарэ ў яе быў вытачаны, трохі арліны нос і выразная, вострая лінія падбародка. Чорныя валасы спадалі назад і ўтваралі хвалю маленькіх тугіх кудзеркаў. Яе чысцюткі твар ажно ззяў, трохі за кошт касметыкі. Яна была, так падумаў Эркюль Пуаро, адна з найпрыгажэйшых дзяўчат, якіх ён бачыў.

Ён зразумеў і тое, што яна не толькі прыгожая, але і разумная і што ёй не бракуе таксама характару і гонару. Словы яна вымаўляла трохі расцягнута, і яму здалося гэта наўмысным.