Steven Saylor - Dom Westalek

– Poszedłem za twoją radą i wynająłem ludzi do poszukiwania Zotikusa – powiedział. – Znaleźli go dość szybko. Był pijany jak satyr i grał w kości przed jednym z lupanarów w Suburze. Jak tłumaczył, chciał wygrać tyle, żeby móc wejść do środka.

– A srebro?

– Ani widu, ani słychu. Zotikus przysięga, że go nie widział, a nawet nie wiedział o jego istnieniu. Podobno wymknął się z domu przez okno, bo Tropsus to nudziarz, a on chciał sam pobuszować po ulicach.

– Wierzysz mu?

– Sam już nie wiem, w co wierzyć. – Lucjusz złapał się za głowę. – Wiem tylko, że Tropsus i Zotikus wrócili do domu, potem ten drugi znowu wyszedł, a w tym czasie zginął Stefanos i zniknęło srebro. Ja chcę tylko je odzyskać! Odwiedzili mnie dziś kuzynowie, a ja nic dla nich nie miałem. Oczywiście nie zamierzałem ich wtajemniczać w tę sytuację. Powiedziałem, że dostawca się spóźnia i będę musiał przynieść im prezenty na drugi dzień. Gordianusie, ja nie chcę wydawać tych chłopców na tortury, ale cóż mogę innego zrobić?

– Możesz mnie zaprowadzić do pokoju, gdzie trzymałeś srebro – powiedziała Bethesda, wychodząc naprzód i zsuwając z ramion pelerynę, którą rzuciła niedbale na stojące obok krzesło. Kaskada jej kruczych włosów połyskiwała granatem i purpurą w świetle płomieni. Jej twarz nie wyrażała żadnych uczuć, a oczy utkwione były w Lucjuszu, który z trudem wytrzymywał ich spojrzenie. Ja sam zadrżałem w duchu, patrząc na nią w tym oświetleniu, bo choć miała rozpuszczone włosy jak niewolnica i nosiła prostą suknię służącej, jej oblicze emanowało takim samym władczym majestatem jak odlana w brązie podobizna bogini z ogrodu. Bethesda nie spuszczała wzroku z Lucjusza, który bezwiednie podniósł dłoń, by zetrzeć z czoła kropelki potu. W pokoju było ciepło, ale nie na tyle, aby się pocić.

– Oczywiście – pospieszył z odpowiedzią. – Choć niewiele jest tam do oglądania. Kazałem przenieść ciało Stefanosa do innego pomieszczenia… – Lucjusz odwrócił się i ruszył korytarzem w głąb domu, biorąc po drodze lampę z uchwytu na ścianie.

W migotliwym świetle pokój zdawał się zionąć pustką. Okiennice były zamknięte, a splamione krwią sukno ze skrzyni gdzieś zabrano.

– Które z okien było otwarte, kiedy znaleźliście Stefanosa martwego? – spytała Bethesda.

– To. – Lucjusz dotknął okiennic nad skrzynią, tak że otworzyły się pod naciskiem. – Skobel jest pęknięty – wyjaśnił, starając się zamknąć je z powrotem.

– Pękł, bo okiennice nie zostały normalnie otwarte, lecz wyłamane – stwierdziła Bethesda.

– Tak, domyśliliśmy się tego dziś rano – potwierdził Lucjusz. – Ktoś musiał je pchnąć od zewnątrz. Włamywacz…

– Nie sądzę – przerwała mu w pół słowa. – A jeśli ktoś złapałby za górną część i pociągnął do środka… o, tak. – Podeszła do sąsiedniego okna i zrobiła właśnie to, co powiedziała. Delikatny skobel pękł natychmiast.

– Ale dlaczego ktokolwiek miałby to zrobić? – spytał gospodarz.

Otworzyłem już usta i nabrałem powietrza, zaczynając rozumieć, co Bethesda ma na myśli, ale ugryzłem się w język. To ona wpadła na ten pomysł, niech więc sama mu odpowie.

– Twój niewolnik Tropsus powiedział, że najpierw usłyszał śmiech, potem jakiś grzechot, a wreszcie uderzenie. Według Ekona to śmiał się sam Stefanos.

– Trudno mi to sobie wyobrazić. – Lucjusz pokręcił głową.

– Powiem ci dlaczego: otóż on się śmiał tylko za twoimi plecami. Zapytaj niewolnika, który jest u ciebie dłużej niż Tropsus, a zobaczysz, co ci odpowie.

– Skąd możesz to wiedzieć?

– Ten człowiek prowadził twój dom, prawda? Był pierwszym wśród twoich sług tu, w Rzymie. Możesz mi wierzyć, czasami musiał się z ciebie śmiać po kryjomu.

Lucjusz wydawał się zbulwersowany takim pomysłem, ale Bethesda nie dała mu dojść do słowa.

– Grzechot, o którym mówił Tropsus, sam przed chwilą słyszałeś, kiedy wyłamałam ten skobel. Potem uderzenie… to Stefanos wyrżnął głową w kant skrzyni. Upadł gdzieś tutaj, trzymając się za serce i krwawiąc z rany na czole. – Wskazała palcem dokładnie na miejsce, w którym rano znaleźliśmy starego niewolnika. – Najważniejszego dźwięku jednak nie słyszał nikt: brzęku srebrnych przedmiotów, które z pewnością narobiłyby sporego hałasu, gdyby ktoś pospiesznie ładował je do worka i uciekł z nimi przez okno.

– Ale co to wszystko znaczy? – Lucjusz nie mógł zrozumieć.

– To znaczy, że twój niewolnik z drewnianą twarzą, którego nie podejrzewałeś o poczucie humoru, świętował Saturnalia na swój sposób. Zrobił ci niezły kawał i sam się roześmiał, zadowolony z własnej impertynencji. Śmiał się jednak zbyt żywiołowo. Był już w sędziwym wieku, prawda? Starzy niewolnicy mają słabe serce. Kiedy ono zawodzi, człowiek upada, starając się chwycić za cokolwiek, na czym mógłby się wesprzeć. – Znów złapała za okiennice i szarpnęła je do siebie. – Ale to nie było dobre oparcie. Stefanos upadł, uderzył się w głowę i potoczył się na podłogę. Czy zabiło go to uderzenie, czy własne serce? Nie dowiemy się już nigdy.

– Ale co ze srebrem? – Lucjusz domagał się odpowiedzi na najważniejsze pytanie. – Gdzie się ono podziało?

– Tam, gdzie Stefanos powoli i cichutko je ukrył, chcąc nastraszyć swego pana.

Wstrzymałem oddech, gdy Bethesda uchylała wieko skrzyni. Co będzie, jeśli się myli? Ale oczywiście było tam wszystko, ułożone na jakiejś haftowanej kapie i lśniące w blasku lampy: naczynia, naszyjniki, bransolety i taca, które widzieliśmy dziś rano.

Lucjuszowi dech zaparło z zaskoczenia. Wyglądał, jakby sam miał zemdleć na miejscu.

– Wciąż nie mogę w to uwierzyć! Stefanos nigdy przedtem niczego takiego nie zrobił!

– Nie? – Bethesda popatrzyła na niego z ukosa. – Niewolnicy zawsze robią panom kawały, Lucjuszu Klaudiuszu. Ale nie po to, żeby pan się dowiedział i poczuł głupio, bo wówczas impertynencki sługa zostałby ukarany. Nie, cała rzecz w tym, żeby pan nigdy się nie domyślił, że padł ofiarą żartu. Stefanos zapewne zamierzał być poza domem, gdy ty odkryjesz zniknięcie srebra. Pozwoliłby ci miotać się w panice przez jakiś czas, potem wróciłby do domu, a kiedy ty gorączkowo zacząłbyś go wypytywać, zaprowadziłby cię do skrzyni.

– Byłbym wtedy na niego wściekły.

– Tym lepiej by się ubawił. Gdybyś go bowiem zapytał, dlaczego schował srebro, usłyszałbyś, że zrobił to na twoje wyraźne polecenie.

– Przecież nie dawałem mu takich poleceń!

– Ależ dałeś, panie, powiedziałby, kręcąc głową nad twoim roztargnieniem ze swoją zwykłą, surową i ponurą miną. Nie miałbyś innego wyboru, jak tylko mu uwierzyć. Sięgnij pamięcią wstecz, Lucjuszu Klaudiuszu; podejrzewam, że niejeden raz bywałeś w podobnej sytuacji, a Stefanos niedwuznacznie dawał ci do zrozumienia, że to wynik wyłącznie twojego roztargnienia.

– Hmm… Teraz, gdy o tym powiedziałaś… – Lucjusz był wyraźnie speszony.

– A on przez cały czas śmiał się z ciebie za plecami – dokończyła Bethesda.

Pokręciłem głową, mówiąc:

– Powinienem był sam się tego domyślić, kiedy byłem tu rano.

– Nonsens, panie. Znasz się na ludziach i świecie, ale nigdy nie będziesz wiedział, jakim torem biegną myśli niewolnika, bo sam nigdy nim nie byłeś. – Wzruszyła ramionami. – Kiedy opowiedziałeś mi tę historię, od razu się wszystkiego domyśliłam. Nie musiałam znać Stefanosa, by wiedzieć, co myślał. Wszyscy niewolnicy pewnie patrzą na świat w ten sam sposób.