Albert Baantjer - De Cock en kogels voor een bruid

Mevrouw Scheltema keek hem strak aan.

‘U hebt niet gebeld.’

Het klonk als een verwijt.

De Cock schudde zijn hoofd.

‘Het leek ons raadzamer om persoonlijk even langs te komen om met uw man te praten.’

Mevrouw Scheltema kneep haar lippen opeen.

‘Dan bent u te laat,’ reageerde ze scherp. ‘Met hem kunt u niet meer praten.’

De Cock beluisterde de toon, maar reageerde verder niet.

‘Uw man,’ ging hij zakelijk verder, ‘laat elke avond om dezelfde tijd zijn hond uit?’

Mevrouw Scheltema knikte.

‘Amber,’ antwoordde ze verdrietig, ‘had een soort uurwerk in haar kop. Elke avond om exact dezelfde tijd gaf ze te kennen dat ze eruit wilde.’

‘Zo ook vanavond?’

‘Precies.’

‘Hoe laat was dat?’

‘Halftwaalf… altijd halftwaalf.’

‘Zijn er mensen die de gewoonten van uw man en uw hond kennen?’

Mevrouw Scheltema knikte nadrukkelijk.

‘Genoeg. Een van onze buren zei laatst: “Je kunt er de klok op gelijk zetten.”’

De Cock wreef over zijn brede kin.

‘Kent u Albert Versteegh?’

Mevrouw Scheltema glimlachte.

‘Een aardige man. Vriendelijk. Voorkomend. Ik heb hem een paar maal ontmoet. Een enkele keer kwam hij hier wel eens thuis om iets met mijn man te bespreken.’

‘U weet waar hij is?’

Mevrouw Scheltema schudde haar hoofd.

‘Volgens mijn man was hij van de aardbodem verdwenen. Hendrik maakte zich daar zorgen over.’

‘Hendrik… uw man?’

Mevrouw Scheltema knikte.

‘Hendrik wilde dat die Versteegh zo snel mogelijk werd opgespoord.’ Ze gebaarde voor zich uit. ‘Volgens zijn inlichtingen was u daarvoor de aangewezen man. Vandaar dat hij die Van Kinsbergen naar de Warmoesstraat in Amsterdam stuurde.’

De Cock wreef met zijn pink over de rug van zijn neus. Het was een gebaar om tijdwinst te boeken.

‘Weet u iets,’ vroeg hij voorzichtig, ‘over fraude in het bedrijf van uw man?’

Mevrouw Scheltema vouwde haar handen in haar schoot.

‘Er is iets mis in ons bedrijf,’ sprak ze zorgelijk. ‘Iets grondig mis. Maar ik weet niet of men dat fráúde kan noemen.’

De Cock spreidde zijn beide handen.

‘Wat dan? Ik bedoel, hoe wilt u het omschrijven?’

Mevrouw Scheltema schudde haar hoofd.

‘Dat weet ik niet,’ antwoordde ze klagend. ‘Het was al aan de gang voor mijn man in Tsjechoslowakije dat ongeluk met zijn auto kreeg.’

De Cock trok zijn wenkbrauwen samen.

‘Hield het verband met Tsjechoslowakije?’

Mevrouw Scheltema maakte een nonchalant gebaar.

‘Dat was een gewone vakantietrip,’ sprak ze achteloos. ‘Mijn man en ik waren nog nooit in Tsjechoslowakije geweest.’

‘U was ook bij dat ongeval betrokken?’

Mevrouw Scheltema schudde haar hoofd.

‘Mijn man wilde Praag bezoeken… de Gouden Stad. Ik zou die dag meegaan, maar bleef met migraine in ons hotel achter.’ Ze schonk de oude rechercheur een matte glimlach. ‘Die migraine heeft mij gered.’

De Cock liet het onderwerp rusten.

‘Hebt u wel eens rapporten, die Albert Versteegh voor uw man opmaakte, onder ogen gezien?’

Mevrouw Scheltema zuchtte.

‘Hendrik hield veel voor mij verborgen,’ sprak ze zacht, begeleid door een gebaar vol tederheid. ‘Hij wilde mij niet met al zijn zorgen lastigvallen. Dat bezwaarde hem. Vooral de laatste tijd had Hendrik het erg moeilijk. Door de gevolgen van zijn ongeval kon hij zich niet zo intens met het bedrijf bemoeien als hij wenselijk achtte.’

De Cock knikte begrijpend.

‘Zegt de naam Geert Dijke u iets?’

Mevrouw Scheltema keek de oude rechercheur enige tijd nadenkend aan. Toen schudde ze haar hoofd.

‘Had mijn man iets met hem te maken?’

De Cock knikte traag.

‘Dat vermoed ik.’ De grijze speurder nam een kleine pauze. Hij liet zijn hoofd iets zakken en wreef zich achter in zijn nek. ‘Tijdens het begin van ons onderhoud,’ sprak hij langzaam opkijkend, ‘zei u: “Ik wist dat dit eens zou gebeuren.” Had u redenen om aan te nemen, dat uw man eens slachtoffer van een misdrijf zou worden?’

Mevrouw Scheltema sloot haar ogen en zuchtte diep.

‘Ik wist het.’

‘Intuïtie?’

Mevrouw Scheltema schudde haar hoofd.

‘Ik laat je nog eens als een stuk wild afschieten.’

De Cock keek verbijsterd op.

‘Wie zei dat?’

‘Gerard… Gerard Haantjes, zijn compagnon.’

Het was al bijna halftien toen De Cock de volgende morgen bij het fraaie houten gebouw van het Noord-Zuidhollands Koffiehuis uit de tram stapte. Van de nachtelijke sneeuwbui was niets meer te merken. De straten waren droog en een schriel winters zonnetje streelde de oude gevels.

De Cock bleef even staan en keek rustig om zich heen. De oude rechercheur nam ’s morgens gemoedelijk de tijd. Terecht, meende hij. ’s Avonds en ’s nachts keek hij ook niet op een uurtje.

Te midden van een stroom haastige reizigers uit het Centraal Station slenterde hij op zijn gemak verder langs het Victoria Hotel naar het brede trottoir van het Damrak. Ook al botste men een paar maal tegen zijn brede rug, de grijze speurder voelde er niets voor om zijn tred te versnellen. Hij had nog een hele dag met misdaad voor de boeg en waarom zou hij zich haasten.

Rechts, in een etalage vol geschenken, blikte vanuit een arrenslee een olijk ogende Kerstman op hem neer. Het bracht een rimpel in het voorhoofd van de oude rechercheur. Hij had dit jaar van Sint-Nicolaas niet veel gemerkt. De goedheiligman op zijn schimmel, compleet met krulstaf, mijter en witte baard, leek zijn greep op de commercie te verliezen. Het kwam, zo vermoedde De Cock, doordat zijn zwarte pietermanknecht in een groeiende multiculturele samenleving de verkoop niet bevorderde. De belangstelling voor de blozende Kerstman met zijn arrenslee en een onhollands rendier was duidelijk toegenomen.

Hij stak het Damrak over en sjokte via de Oudebrugsteeg naar de Warmoesstraat. Mijmerend over zijn eigen jeugd, toen men tegen vijf december nog “zijn schoentje klaar zette”, liep hij de hal van het politiebureau binnen, groette in het voorbijgaan de wachtcommandant en danste in een opmerkelijk hoog tempo de twee trappen op naar de recherchekamer.

Vledder zat al aan zijn bureau achter zijn zoevende elektronische schrijfmachine. Rap gleden zijn vingers over de toetsen.

De Cock hing zijn jas en hoed aan de kapstok, liep op de jonge rechercheur toe en boog zich iets over hem heen.

‘Waar ben je mee bezig?’ vroeg hij vriendelijk.

Vledder liet zijn vingers even rusten en keek naar hem op. ‘Een proces-verbaal,’ antwoordde hij somber, ‘voor de politie in Huizen.’

De Cock keek hem verwonderd aan.

‘Kon dat niet wachten?’

Vledder schudde zijn hoofd.

‘De commissaris stond vanmorgen al vroeg met een rood hoofd naast mijn bureau. Een gezicht als een donderwolk. Hij vroeg zich af wat wij in godsnaam gisteravond laat nog in Huizen hadden te zoeken.’

De Cock trok zijn gezicht in een ernstige plooi. Het stoorde zijn puriteinse ziel wanneer men Gods naam onnodig gebruikte.

‘Heb je hem verteld,’ reageerde hij geprikkeld, ‘dat wij daar niet van Godswege waren, maar simpel omdat ons onderzoek bij toeval naar Huizen voerde?’

Vledder grinnikte.

‘Niet in dezelfde woorden.’

‘En?’

Vledder keek even op van zijn papieren.

‘Men heeft zich blijkbaar over ons optreden daar beklaagd,’ verzuchtte hij. ‘Buitendam vond het onbehoorlijk, dat wij mevrouw Scheltema in haar villa hebben verhoord voordat de recherche uit Huizen ter plekke was.’

De Cock liet zich in zijn stoel achter zijn bureau zakken. ‘Pure onzin,’ gromde hij. ‘Het is toch te gek om een halve nacht in de sneeuw op de heide te blijven wachten tot ergens een rechercheur uit zijn bed is gehaald?’