Albert Baantjer - De Cock en moord op de Bloedberg

‘Dat kan toch niet waar zijn?’ riep hij geschokt. ‘Ongelooflijk.’ Vledder keek verward naar hem op.

‘Waarom nu ongelooflijk?’ riep hij met een zweem van verbazing. ‘Jij beweert toch steeds dat je hem hebt gezien? Wel, dat klopt dan. Hij heeft als belangstellende heel netjes het condoleanceregister getekend.’

De grijze speurder liep bij Vledder weg en liet zich verslagen in de stoel achter zijn bureau zakken.

‘Begrijp je het dan niet,’ sprak hij vermoeid. ‘Ronald Kruisberg is officieel dood en begraven. Hij kan dan toch onmogelijk nog zijn eigen naam gebruiken.’

Vledder klopte op het register.

‘Jij had zijn naam hierin niet verwacht?’

De Cock greep met beide handen naar zijn hoofd.

‘Niet de naam Kruisberg,’ riep hij vertwijfeld. ‘Ik had gehoopt om via dat register achter de naam te komen, die Kruisberg nu voert. Dan was het misschien mogelijk geweest hem op te sporen.’

Vledder schudde mismoedigd zijn hoofd.

‘Misschien is er helemaal niets aan de hand en heeft die Ronald Kruisberg de afgelopen twaalf jaar gewoon geleefd en leeft hij nog… en heb jij destijds een slordig foutje gemaakt.’

‘Hoe?’

Vledder trok zijn schouders op.

‘Weet ik veel. Misschien gold die overlijdensadvertentie wel iemand anders en heb je ook bij de Burgerlijke Stand naar een verkeerde naam gevraagd.’

De Cock schudde zijn hoofd.

‘Zo seniel ben ik nog niet,’ reageerde hij scherp. Hij zweeg even. ‘Maar het lijkt mij een goed idee. Morgen gaan we samen naar de Burgerlijke Stand en controleren alles nog eens nauwkeurig. Er moet bij de akte nog een verklaring van overlijden zijn van een of andere arts… of een dokter van de doodschouw. Mogelijk zegt het iets over de wijze waarop Ronald Kruisberg uit dit tranendal stapte.’ De telefoon op het bureau van De Cock rinkelde. Vledder nam de hoorn op en luisterde. Zijn oude collega zag hoe het gezicht van Vledder betrok.

‘Wat is er?’ vroeg hij gespannen.

Vledder legde de hoorn op het toestel terug.

‘Hij… eh, hij staat beneden aan de balie.’

‘Wie?’

Vledder slikte.

‘Ronald Kruisberg.’

De jongeman die de recherchekamer binnenstapte, was groot, breed en krachtig. De lange, dikke lammycoat, die hij droeg, gaf aan die indruk extra accenten.

Toen hij het bureau van De Cock naderde, nam hij zijn bontmuts af en duwde met beide handen zijn blonde haren wat in model.

Om zijn mond gleed een glimlach.

‘U bent rechercheur De Cock?’

De grijze speurder knikte.

‘Met ceeooceekaa,’ reageerde hij haast automatisch. Met een brede armzwaai bood hij de jongeman de stoel naast zijn bureau aan. Onderwijl tastte zijn scherpe blik de gelaatstrekken af, zocht naar tekenen van gelijkenis, maar vond die niet.

‘U… eh, u bent Ronald Kruisberg?’

In zijn stem trilde een lichte twijfel.

De jongeman nam plaats en knikte.

‘Ronald Kruisberg,’ herhaalde hij effen.

De Cock herkende hem vaag als een van de belangstellenden op de begraafplaats.

‘Hoe oud bent u?’

‘Vierentwintig jaar.’

‘Gehuwd?’

De jongeman glimlachte.

‘Ik heb een vriendin.’

‘Waar woont u?’

‘Op de Oude Turfmarkt met uitzicht op de Munttoren.’

‘Samen met uw vriendin?’

Ronald Kruisberg keek geamuseerd op. Zijn lippen krulden.

‘Dat mag toch?’

De Cock trok zijn mond iets scheef.

‘Het zijn de zeden van de tijd,’ sprak hij wat somber. ‘Mijn oude moeder zou het mij verboden hebben.’

De jongeman lachte. ‘Mijn moeder vindt het prachtig.’

‘Leeft ze nog?’

‘Zeker.’

‘En vader?’

Ronald Kruisberg liet zijn hoofd iets zakken.

‘Vader is dood. Twee jaar geleden kwam hij bij een verkeersongeval om het leven.’

De Cock hield zijn hoofd wat schuin.

‘U bewaart dierbare herinneringen aan uw vader?’

De jongeman trok zijn schouders op.

‘Nauwelijks. Ik zag hem vrijwel nooit. Hij was altijd op pad. Voor zaken. Meestal vertoefde hij in het buitenland.’ Om zijn mond zweefde een grijns. ‘Veel tijd heeft hij niet aan mij besteed.’

Het klonk wat bitter.

De Cock plukte aan zijn onderlip.

‘U was vanmorgen op begraafplaats Zorgvlied?’

‘Ja.’

‘En u hebt daar het condoleanceregister getekend?’

‘Inderdaad.’

‘Waarom?’

Ronald Kruisberg keek verrast op.

‘Die man van de begrafenisonderneming duwde mij een pen in mijn hand en hield het register onder mijn neus. Hij zei dat ik mijn naam ook in blokletters moest zetten.’

De Cock glimlachte.

‘Ik bedoel… waarom woonde u de begrafenis van de heer Hendrik-Jan van Assumburg bij?’

‘De heer Van Assumburg is… was mijn oom. Hij was de echtgenoot van de jongste zuster van mijn moeder.’

De Cock knikte begrijpend.

‘U onderhield goede contacten met hem.. ik bedoel, contacten, die verder reikten dan de gebruikelijke oom-neefrelatie?’

Ronald Kruisberg schudde zijn hoofd.

‘Ik zag oom Hendrik-Jan alleen op verjaardagen. Hij was in mijn ogen een vreemde, wat in zichzelf gekeerde man, die zich vrijwel met niemand bemoeide. Ik heb de indruk dat tante Evelien niet erg gelukkig met hem was.’

De Cock wreef over zijn kin.

‘Hebt u enig idee waarom uw oom in België om het leven is gebracht?’

Ronald Kruisberg maakte een hulpeloos gebaartje. ‘De familie begrijpt er totaal niets van.’

‘Wat deed uw oom?’

‘Zaken.’

De Cock grinnikte.

‘Dat is een ruim begrip.’

Op het gezicht van Ronald Kruisberg kwam een verdrietige trek. ‘Ik denk,’ sprak hij droevig, ‘dat het net zulke duistere zaken waren als die waarmee mijn vader zich gewoonlijk bezighield.’

De Cock veinsde verbazing.

‘Hield uw vader zich met duistere zaken bezig?’

De jongeman knikte traag.

‘Dat neem ik aan. Ik herinner mij dat wij vroeger om de haverklap moesten verhuizen, omdat er steeds luitjes aan de deur kwamen die geld van ons te vorderen hadden. Ik heb de stellige overtuiging dat vader de mensen bedroog.’

De Cock spreidde zijn beide handen en imiteerde de dominee uit de aula. ‘De mortuis nil nisi bene,’ sprak hij luid, ‘of in meer begrijpelijk Nederlands: Over de doden niets dan goeds.’

Ronald Kruisberg staarde voor zich uit maar reageerde verder niet.

De Cock leunde behaaglijk achterover in zijn stoel en pauzeerde vele seconden. Daarna kwam hij weer naar voren, schoof de mouw van zijn colbert terug en keek demonstratief op zijn horloge.

‘U zit nu al meer dan een halfuur naast mij op die stoel.’ In zijn stem trilde pure verwondering. ‘ En nog ken ik de reden van uw komst niet.’

Ronald Kruisberg keek naar hem op. De beminnelijke onnozelheid was van zijn gezicht verdwenen. Om zijn mond plooiden zich harde lijnen.

‘Van het begin af hebt u in ons gesprek het initiatief genomen,’ reageerde hij scherp. ‘U hebt mij geen enkele kans gegeven om tot mijn onderwerp te komen.’

De Cock boog beschaamd zijn hoofd.

‘Mijn verontschuldigingen… recherche is bepaald geen beroep dat de beleefdheid stimuleert.’ Hij keek op. ‘Ik neem aan dat u tot ons bent gekomen, omdat u iets op het hart heeft?’

Ronald Kruisberg knikte met een ernstig gezicht.

‘Toen wij allen om de groeve stonden en de dominee het woord had, liep er plotseling een man weg en u rende achter hem aan.’

‘Ja.’

‘Wie was die man?’

Vledder keek De Cock verbaasd aan.

‘Waarom?’ riep hij verward en opgewonden. ‘Waarom beweerde je zo pertinent dat je de man die wegliep niet kende… dat je alleen maar achter hem aan ging, omdat je dacht dat hij bezig was om van iemand een portefeuille te rollen. Een vreemd en dwaas verhaal. Je kon aan het gezicht van de jonge Ronald Kruisberg zien, dat hij je niet geloofde.’