Albert Baantjer - De Cock en moord op de Bloedberg

Vledder onderbrak hem. ‘Je zei,’ riep hij ongeduldig, ‘dat Van Ravenswoud de stichter was.’

De Cock beduidde de jonge rechercheur om hem voorlopig niet meer te interrumperen.

‘… en broeder Georgius had ruimte en middelen om zijn zegenrijke werk nu onder de armen en verschopten van Antwerpen te verrichten. Intussen maakte de Gerechtelijke Politie in Antwerpen Paulus Verhoeven het leven zuur. In verband met zijn malafide sektarische activiteiten liepen er allerlei strafzaken tegen hem. Er dreigden veroordelingen en Paulus Verhoeven zag de gevangenisdeuren al voor zich open staan. Het maakte hem kriegel.

Op een beslist kwade dag zag Paulus Verhoeven onder de zwervers die de tempel van broeder Georgius bezochten, een man die sterk op hem leek. En het misdadige brein van Paulus Verhoeven kwam op een idee. Hij maakte een praatje met de man, vroeg hem uit over familierelaties, over een eventueel crimineel verleden… denk even aan vingerafdrukken… en nodigde hem uit voor een wintervakantie in Sankt-Moritz.’

De Cock keek naar Vledder op.

‘Zie je het patroon?’

De jonge rechercheur knikte traag.

‘De zwerver stierf.’

De Cock ademde diep.

‘Inderdaad. Paulus Verhoeven stortte de niets vermoedende zwerver in een ravijn… compleet met zijn eigen identiteitspapieren. De onbekende man… pas een paar dagen later gevonden… werd als Paulus Verhoeven begraven en de ware Paulus Verhoeven leefde onbekommerd verder onder de naam die hij zo prachtig vond: Robert Antoine van Ravenswoud.’

Mevrouw De Cock kwam uit de keuken met schalen vol lekkernijen en de grijze speurder zweeg.

Vledder kon zijn ongeduld niet bedwingen.

‘Hendrik-Jan van Assumburg?’ riep hij vragend.

De Cock antwoordde niet direct. Hij nam rustig de tijd om van al het lekkers dat zijn vrouw had klaargemaakt, te proeven.

‘Hendrik-Jan van Assumburg,’ zei hij na een poosje, ‘is een oplichter, een zwendelaar, een volkomen onbetrouwbare losbol en een vrouwengek.

Maar laat ik eerst iets van Ronald Kruisberg vertellen. Na zijn vlucht, ongeveer zeven jaar geleden, uit Nederland, raakte hij in Antwerpen algauw aan lager wal en vond uiteindelijk zijn weg naar De Hemelpoort. Broeder Georgius gaf hem hulp en bezorgde hem na enige tijd een vaste plaats in de tempel.

Paulus Verhoeven, alias Robert Antoine van Ravenswoud, had een gat in de markt ontdekt. Er waren, zo ontdekte hij, heel veel mensen, die de last van hun aardse bestaan te veel was geworden en die er wel iets voor over hadden om… te sterven. Wel, Paulus Verhoeven, alias Robert Antoine van Ravenswoud, had ervaring en… verzorgde hun dood… tot aan hun begrafenis. ’

Onder de vele haveloze bezoekers van de tempel van broeder Georgius vond hij steeds weer geschikte gegadigden, die in werkelijkheid stierven… gewelddadig… meest door een geënsceneerd ongeval… in ieder geval op een manier waarbij een identificatie, anders dan door de op hen gevonden bescheiden, vrijwel onmogelijk was.’

Mevrouw De Cock schudde verbijsterd haar hoofd.

‘Hoe verzint een mens het.’

De Cock trok onverschillig zijn schouders op. Hij had in zijn lange rechercheloopbaan zoveel misdadigheid ontmoet, dat weinig zaken hem nog verbaasden.

‘Ook Hendrik-Jan van Assumburg,’ ging hij verder, ‘had van het Heilig Verbond van de Stervenden gehoord en was in een situatie komen te verkeren waarin sterven zinvol leek. Hij reisde naar Antwerpen en stapte naar de tempel.

‘Nadat Van Ravenswoud de nodige voorbereidingen had getroffen, reisden zij met hun toekomstig slachtoffer naar Sankt-Moritz, de plek, waar ook Paulus Verhoeven zo succescol was “herrezen”. Toen gebeurde er iets dat niemand had voorzien, Hendrik-Jan van Assumburg ontmoette in het mondaine Sankt-Moritz een jonge vrouw… en werd verliefd.’

‘Tante Evelien.’

De Cock knikte.

‘Het gevolg was dat Hendrik-Jan van Assumburg, die Evelien onder zijn eigen naam had leren kennen, ineens niet meer wilde sterven. Van Ravenswoud, die ook met Evelien kennis had gemaakt, was des duivels, maar kon niet veel anders doen, dan met het uitgezochte slachtoffer onverrichter zake naar Antwerpen terug te keren.’

De Cock pakte de cognacfles en schonk nog eens in.

‘Ronald Kruisberg,’ ging hij verder, ‘plechtig omgedoopt tot broeder Golgotha, had in de tempel goed rondgekeken en wist wat er gebeurde. Hij had het in zijn hoofd gezet om eens met een blank blazoen te repatriëren. Hoewel hij niet over financiële middelen beschikte, had hij broeder Georgius zo onder druk weten te zetten, dat ook hij werd getransformeerd… tot Jan de Vries.

Ongeveer twee maanden geleden nodigde Van Assumburg de heer Van Ravenswoud uit om naar Amsterdam te komen. De verliefdheid van Van Assumburg was allang bekoeld en hij wilde wel weer graag uit zijn huidige situatie verdwijnen. Van Ravenswoud voelde er aanvankelijk weinig voor om opnieuw met Van Assumburg in zee te gaan. De affaire in Sankt-Moritz lag hem nog vers in het geheugen. Toen hij echter zelf werd gevangen door de charmes van tante Evelien, besloot hij het karwei toch te klaren, maar wel onder één voorwaarde: tante Evelien mocht niet onverzorgd achterblijven. Van Assumburg stemde toe, maar hield zich niet aan zijn woord. Hij nam in het geniep een zware hypotheek op zijn bezittingen, maakte de begrafenis van Van Ravenswoud bespottelijk door voordien een dominee voor zijn eigen uitvaart te instrueren en had bovendien de brutaliteit om een dag na zijn officiële dood zijn banktegoed bij de IJsselsteinse Bank op te nemen.’

Fred Prins grijnsde. ‘Een ploerterig schoffie.’

De Cock krabde zich op zijn hoofd.

‘Een man… een man… een woord… een woord,’ sprak hij wrang.

‘Maar dat is wel langgeleden.’

Vledder stak zijn hand omhoog. ‘Vergiftigde Van Ravenswoud de beide mannen in het Bonapartedok?’

De Cock schudde zijn hoofd.

‘Volgens Van Ravenswoud, die vanmorgen een volledige bekentenis bij mij heeft afgelegd, was dat broeder Georgius. Van Ravenswoud zorgde voor de noodzakelijke verminkingen.’

‘Hoe kwam broeder Georgius aan curarine?’

‘Van een Nederlandse zwerver, een vroegere laborant, die het spul van zijn werkgever had gestolen. Een tragisch aspect van de zaak was dat dezelfde laborant als vervanger van Van Assumburg diende en met zijn eigen vergif werd omgebracht.’

Mevrouw De Cock keek haar man geschrokken aan.

‘Bij mijn weten heb jij nog nooit zo’n gruwelijke zaak behandeld.’

De grijze speurder reageerde glimlachend.

‘Mijn ziel is er niet door bezoedeld.’ Hij wuifde naar Vledder. ‘Het lijkt mij het beste dat jij morgen naar Antwerpen reist en hoofdcommissaris Opdenbroecke volledig verslag doet. Mijn vrouw en ik komen je dan morgenavond van de trein halen. Ik heb een vrije dag genomen.’

Wat verholen blikte hij naar zijn vrouw. ‘Ik moet met haar mee… voor een nieuw kostuum.’

Ze liepen gedrieën over het Stationsplein in de richting van het Damrak.

‘Hoe was het?’ vroeg De Cock. Vledder knikte bewonderend.

‘De Gerechtelijke Politie heeft snel werk geleverd. Ik was er bij toen broeder Georgius op de Bloedberg werd gearresteerd. Het maakte mij wel wat triest. Er stonden havelozen voor de deur van de tempel, die er niets van begrepen.’ Hij zweeg even. ‘We hebben aan broeder Georgius overigens veel te danken.’

‘Hoezo?’

‘Hij had alles keurig bijgehouden… een hele lijst met namen van mannen, die Van Ravenswoud voor het “sterven” had gebruikt. Achter de naam stond de vermelding van de “herrezen” figuur, compleet met de identiteit die hij daarna had aangenomen.’

De Cock schoof zijn onderlip vooruit.

‘Die lijst zal heel wat stof doen opwaaien.’

Vledder knikte.

‘Opdenbroecke maakt er druk gebruik van. Kort voordat ik wegging kwamen ze met Richard Strijdbaar binnen. Rickie van Apache Alie zat heel gemoedelijk in de bar van zijn chique hotel.’