Франц Сіўко - Цымант

Франц СІЎКО

ЦЫМАНТ

Аповесць

1.

Тэлефон Клімовічаў адазваўся за трэцім разам - натужліва, перарывіста і разам з тым неяк надта глуха, як з падпола. “Ну, нарэшце... Каб жа толькі не Павел”, - падумала Нана і шчытней, быццам ад гэтага магло залежаць, хто на тым канцы проваду падасць голас, сястра або швагер, прыціснула слухаўку да вуха. Паўла Клімовіча, мужа сястры Алы, яна недалюблівала даўно - не ў апошнюю чаргу з-за падцвельванняў з яе нетутэйшага, грузінскага імя і тутэйшай мовы, якую ён, сам найтутэйшы з тутэйшых, чамусьці цярпець не можа і якую апошнім часам, пасля крывавых падзеяў ва Украіне, дзе Нана з сястрою і маці калісьці, год трыццаць таму, часова аселі пасля Зугдзідзі перад вяртаннем на радзіму, іначай як бандэраўскай не называе. І хаця пасля некалькіх даволі жорсткіх перапалак на гэты конт дамовіліся рызыкоўнай тэмы больш не кранаць, яна ўсё адно ў гамане на хвалі эмоцый калі-нікалі і вытыркнецца, джгне ў глузды асцюком узаемнага неразумення.

Але асабліва ўзмацнілася непрыязнасць Наны да швагра пасля таго, як ён паспрабаваў чапляцца да яе ў часе другой цяжарнасці жонкі. Нана па-сваяцку ўзахвоцілася тады памагчы яму па гаспадарцы, пакуль Ала знаходзілася ў лякарні, а ён, не доўга думаючы, і распусціў рукі. Меркаваў, напэўна, што калі яна афіцыйна не замужняя, жыве з Раманам у грамадзянскім шлюбе, дык і на ягоныя дурныя заляцанкі-дамаганкі паквапіцца. Аж пакуль не зарабіў аднаго разу каленам у пахвіну, увайшоўшы да яе позна ўвечары ў пакой пасля ванны амаль што голы, з вузкім пасам ручніка вакол цяглістых, зарослых валоссем сцёгнаў. Назаляць, праўда, ад тае пары перастаў, але прыкры асадак у яе ў душы, хоць сястры пра тое ні словам не абмовілася, застаўся.

Можа, і дарэмна яна тады нічога Але не сказала. Ды Бог ведае, як яно лепш. Яны там пасварацца, пару з ратоў выпусцяць, пасля ўвадначас памірацца, а ты ў дурнях, без віны вінаватая авечка, застанешся - вядомая гісторыя. А што да Алы, дык не сляпая, дзякуй Богу, і без яе сястрынскае падказкі пра мужыковы шуры-муры неяк дала рады дазнацца. І чым усё скончылася? Пабілася колькі дзён маладзіца ў істэрыцы, палямантавала, паенчыла, узняла сабе ды ўсім наўкола нервы, а потым і даравала любаму здрайцу, быццам нічога і не здарылася. А можа, толькі выгляд зрабіла, што даравала: жанчыне адной з дваімі дзецьмі застацца - вядома, не мёд. Тым больш, калі мужык не п’яніца і не абібок, наадварот, спраўны гаспадар: усё дзеля сям’і, усё ў хату. Зрэшты, гэтае ў хату ўсё - таксама як на чый густ. Добра, як абое сужэнкі аднае пожні зёлкі, падобныя. Тады

- канечне, добра. А, напрыклад, ёй, Нане, на гаспадарчых клопатах надта не зацыкленай, які б увішны ды цвярозы ні быў заўсёды Павел, аддаць яму перавагу перад легкадумным прыхільнікам чаркі Раманам і ў голаў бы ніколі не прыйшло.

Голас на провадзе, да радасці яе, аказаўся не Паўлаў.

- Відаць, на лініі нейкая няспраўнасць. Званок чую, а здыму слухаўку

- каб табе гук у адказ. - Акуратыстка Ала, аднадумца мужа ў стаўленні да мовы - ці не адзінае, у чым яны з Паўлам хоць збольшага салідарныя,

- гаварыла ціха, але выразна, старанна вымаўляючы кожнае слова, як школьніца, што чытае па паперцы падрыхтаванае да ўрока хатняе задание.

- Дык датэлефанавалася таму дзядзьку, Станіславу Міхайлавічу? Не?

- Мікалаевічу, - паправіла сястру Нана. - Станіслаў Мікалаевіч ён, а не Міхайлавіч... Так, датэлефанавалася.

- І што ён сказаў?

- Нічога. Неяк дзіўна ўсё... Жанчына адказала. Мяркуючы па голасе, зусім маладая. Дачка, можа, ягоная ці ўнучка. Спачатку сказала, што пакліча яго. Затым, праз пару хвілінаў, - што няма яго дома і што яна не ведае нават, калі ён вернецца. А потым і наогул пачала штосьці заікацца ды блытацца ў словах, неўпапад адказваць. Такое ўражанне было ў мяне падчас размовы, быццам хтосьці побач з ёю стаіць і нашэптвае, што ад­казваць, а яна ніяк не дасць рады дачуцца ды як след у тых падказках зарыентавацца...

- А можа, ты сама памылілася нумарам? Не? Паглядзі яшчэ ўважліва.

- Ды не. Калі б памылілася, то навошта б тады было ёй, той дзеўцы, казаць напачатку, што пакліча яго? Я ж імя назвала - Станіслаў Мікалаевіч... Была б памылка - яна сказала б, што няма такога. Не-не, штосьці там не так. Сама падумай: напрасіўся ні з таго ні з сяго на знаёмства, а цяпер пачынае круціць духамі. Быццам І хочацца яму, бач, пагаманіць, і колецца.

- Заінтрыгаваў, аднак, гэты старэча... Яшчэ патэлефануеш, можа, яму?