Paweł Jaszczuk - Plan Sary

Wilga pierwszy raz była w tej części miasta i z uwagą przyglądała się mijanym ludziom i kamienicom. Dziesiątki sklepów i sklepików, setki szyldów, kolorowych markiz oraz wystawiony na ulicy towar przypominały jej ukochaną Łódź.

Na początku Starozakonnej minęła ich riksza, w której na miejscu pasażerów leżały dwie małe trumny zbite z nieheblowanych desek. Za nią jechał konny wóz, załadowany meblami, zwiniętymi dywanami, pościelą w płóciennych workach, a spomiędzy tego wszystkiego wyglądały dwie głowy:

przestraszonej dziewczynki i steranej życiem kobiety. Tuż za wozem, trzymając się jedną ręką drewnianej żerdzi, jechał na rowerze młody mężczyzna ubrany w szary, sprany drelich. Kiedy mijał Wilgę, spojrzał na nią z takim wyrzutem, że dziennikarka opuściła wzrok.

Szli w milczeniu. Po kwadransie znaleźli wreszcie numer trzynasty – dwupiętrową kamienicę.

– Jesteś pewna, że tego chcesz? – rzucił Jakub, patrząc na rząd gołębi okupujących gzyms nadoknem. – Jeśli nie czujesz się na siłach...

– Kuba, nie panikuj! – powiedziała Wilga. – Jeśli się boisz, mogę tam iść sama.

Dziennikarz pchnął drzwi wejściowe do budynku i znaleźli się w ciemnej klatce schodowej. Unosił się w niej ciężki zapach smażonych na smalcu placków ziemniaczanych i papierosowego dymu. Zgniłozielona lamperia odcięta była od szarej, pobrudzonej ściany rudym paskiem, który odwzorował drżenie czyjejś niewprawnej ręki. Z sufitu na wyrwanym kablu zwisała żarówka w oprawce. Obok niej czarne stalaktyty wypalonych zapałek tworzyły jakąś niedorzeczną dekorację.

Z mieszkania pod jedynką docierał płacz małego dziecka i słychać było jakiś męski głos odmawiający modlitwę w jidysz. Z pierwszego piętra dolatywał rytmiczny stukot maszyny do szycia.

Jakub zapukał dwa razy, a kiedy nikt nie odpowiadał, sięgnął do kieszeni i wyjął z niej komplet wytrychów zawiniętych w lnianą ściereczkę, który pożyczył mu monter z redakcji. Spojrzał na zamek i jak zawodowy kasiarz bezbłędnie wybrał właściwe narzędzie. Kiedy mocował się z zamkiem, Wilga zasłaniała go, tak by w każdej chwili móc odwrócić uwagę niespodziewanego przechodnia. Operacja zabrała niecałą minutę. Wreszcie Stern, spocony jak mysz, wszedł do środka, a Wilga wsunęła się za nim.

Mieszkanie wyglądało na niezamieszkane. Na korytarzu leżał pstrokaty chodnik, który tłumił ich kroki, a wszystkie drzwi do pozostałych pomieszczeń były otwarte. W łazience, która znajdowała się blisko drzwi wejściowych, leżała na wannie wyschnięta kostka mydła, a z przymocowanego do ściany wieszaka zwisał brudny ręcznik. W małym pokoju nie było mebli oprócz taboretu z pękniętym drewnianym siedzeniem. W kuchni na piecyku węglowym stał osmolony czajnik, a w zlewie leżały dwa talerze, wyszczerbiony widelec i kubek z zaschniętymi fusami po kawie.

Z lewej strony kuchni, naprzeciw wejścia, znajdowała się niewielka komórka, w której do ścian i sufitu zamocowane były stalowe haki. Można było powiesić na nich patelnię lub suszyć w przeciągu surowe mięso w siatce ze sznurka. Haki znajdowały się na wysokości szyi, pasa i kolan Wilgi i gdyby komuś przyszło do głowy przywiązać do nich dziennikarkę, nie miałaby szans się poruszyć. Stern skonstatował to z odrazą i wszedł za koleżanką do dużego pokoju. Oboje zwrócili uwagę na przymocowany pod sufitem karnisz, z którego zwisał niczym kurtyna czerwony pluszowy materiał. Widok był wyjątkowo absurdalny; tak jakby ktoś wyrzucił na śmietnik zupełnie nowiutki garnitur.

W pomieszczeniu o wymiarach około czterech na pięć metrów stały ponadto drewniane krzesło, żelazne łóżko ze sprężynami, ale bez materaca, oraz politurowana dwudrzwiowa szafa w wiśniowym kolorze i stary inwalidzki fotel na kółkach.

Nie wiadomo dlaczego Wilga siadła na nim i zaczęła jeździć po pokoju.

– Zwariowałaś? Zostaw to! – powiedział Stern szeptem.

– Chyba nie jesteś przesądny?

Podjechała wózkiem do szafy i otworzyła drzwiczki. Wewnątrz leżała poukładana na półkach garderoba – jakieś sukienki, kapelusze i spodnie.

– Spójrz, mamy tu dla ciebie coś ciekawego.

– Co to jest?

– Ubranko dla ciebie, ponuraku...

– Chodź, to naprawdę nie jest ważne. – Był wyraźnie poirytowany.

Wilga nie zareagowała. Teatralnym ruchem wstała, zrobiła dwa kroki na palcach i ze śmiechem w geście lalki przekrzywiła głowę, jakby miała powiedzieć jakąś zabawną kwestię.

– Oszalałaś, zostaw to! – syknął.

– Wiesz, czyj to strój? Ktoś bawi się w teatr. Spójrz. Ten ktoś pomyślał o tobie i zostawił cina półeczce śliczny strój Pierrota. Chcesz przymierzyć?

– Kretynka! – powiedział Stern. Wyrwał z jej rąk ubranie, a potem wrzucił ze złością do szafy.Już miał zamknąć drzwi, gdy nagle zobaczył leżącą na półce wyrwaną z kalendarza kartkę z wtorkową datą. Kartka była czysta.

– Coś mi mówi, że to kartka z terminarza Kanclerza – zauważyła Wilga. – Co o tym sądzisz?

– Czyli że pan Maska musiał tu być, tylko po co?

Stern zamknął drzwi szafy i pokazał wskazującym palcem, że mają natychmiast wyjść.

Miał nosa. Ledwie przekręcił wytrych w zamku, gdy na półpiętrze pojawił się mały obserwator z wielkim ziemniaczanym plackiem w garści. Na widok obcych chłopczyk nawet się nie poruszył. Z zainteresowaniem przyglądał się im z bezpiecznej odległości, trzymając się jedną ręką drewnianej poręczy.

– Nowy juz tu nie mieska – oznajmił wreszcie, czochrając zmierzwione włosy wolną ręką. – Onpojechał se na nową hawirkę.

– Dokąd? – Jakub wykazał się refleksem.

Mały ugryzł kawałek placka i przełknął.

– Na hawirkę. To jest pewnie daleko, ale to bardzo daleko, może gdzieś na inną ulicę.

– A jak się nazywa ten pan? – przymilała się Wilga.

– Pan sonsiad. Jak mu opowiem, ze byliście, to się bardzo uciesy.

– Nie trzeba. – Dziennikarka posłała malcowi serdeczny uśmiech. – A jak on wygląda?

– Normalnie. Ma spodnie i kapelus. Raz przyjechał tu carnym autem! To dobry pan, dał midwadzieścia grosy na cukierki – rzucił chłopak i dalej pałaszował swój kartoflany obiad.

Kiedy wyszli na ulicę, Wilga nie mogła opanować złości.

– I co teraz? Wymyśl coś, do cholery!

– Ja? – Spojrzał na nią. – Mam może wrócić i dać temu małemu łobuziakowi złocisza?

– To był przecież twój genialny pomysł, by sprawdzić zapisany w terminarzu Emiliana adres.I jeszcze ta kartka. Skąd się tam wzięła? Wygląda na to, że Wykałaczka miał w tej norze swoją garsonierę.

– Jasne! Ale chyba nie powiesz, że to, co widziałaś, jest normalne?

– Razi cię męski porządek? Ta garderoba w szafie albo czerwona kurtyna zamiast zasłon?

– Widziałem, że miałaś chęć zabawić się tam dłużej – zakpił.

Wilga nie odpowiedziała. Obrażona przyspieszała kroku i przez całą drogę do redakcji nie odzywali się już do siebie. Wpadli na piętro zziajani, jakby co najmniej brali udział w jakimś wyścigu. Kiedy znaleźli się przed sekretariatem, na ich drodze wyrósł Długolato.

– Nie pędźcie tak! Przed chwilą dostałem depeszę od Freda. – Spojrzał zalotnie na Wilgę. –Jędrzejowska odrzuciła ofertę Johnsona. Amerykanin oferował jej dwadzieścia tysięcy dolarów za przejście na zawodowstwo. Oczywiście nie zgodziła się, bo ta dziewczyna ma polski honor...

– Oczywiście! – rzuciła prześmiewczo Wilga i nie słuchając końca informacji, poszła do pokoju.

– Co jej się stało?

– Nie cierpi Wimbledonu – oznajmił Stern.