LV. ЛІРЫК
Яны зайшлi ў пустую кватэру.
— Зараз прыгатую каву, — сказала жанчына, калi здымала капялюш.
Лiрык моўчкi прайшоў у залю, дзе, цяжка ўздыхнуўшы, апусцiўся ў чорны скураны фатэль.
Жанчына прынесла на срэбным сподзе каву i канапкi.
— Чорную цi з вяршкамi?
— Чорную, — ледзь чутна вымавiў Лiрык.
Ён глядзеў на жанчыну халоднымi вачыма, як звычайна пазiраюць у тэлевiзар. Яна сядзела, адкiнуўшы плечы, каб лепш вылучалiся круглыя грудзi. Пад паўпразрыстай кашуляй чарнеў карункавы станiк.
Лiрык не хацеў блiзкасцi, на ягоным твары ляжала пячатка адчужэння. У жаночых вачах з’явiлася прыкрасць. Ён выпiў каву, запалiў цыгарэту, прапанаваў запалiць жанчыне. Яна палiла i пажадлiва ўсмiхалася. Ён узняўся з фатэля i ўважлiва, нiбы лекар, агледзеў яе з галавы да ног. Жанчына iмгненна зразумела мужчынскае памкненне.
— Мне распрануцца? — яна паклала цыгарэту на край крышталёвай папяльнiцы.
— Станiк можаш пакiнуць, мне падабаецца ўсё чорнае: чорная кава, чорны станiк, чорны настрой...
— Ты — рамантык?
— Так, як i кожны лiрык.
Жанчына скiнула спаднiцу, пад якой былi адно чорныя карункавыя майткi.
— Табе прыемна глядзець, як я распранаюся?
— Мне прыемна думаць, што ты распранаешся.
Жанчына завяла рукi за спiну i расшпiлiла станiк. Яна стаяла перад iм цалкам аголеная.
— Пайшлi, — нарэшце сказаў Лiрык i пагасiў недапаленую цыгарэту.
Яны зайшлi ў цёмную спачывальню.
Лiрык падумаў, што ўчора ў гэтую спачывальню ён прыводзiў iншую жанчыну, зусiм не падобную да гэтай, усмешлiвай.
— Кладзiся, — загадаў Лiрык i распусцiў пас.
— А ты...
Ён павольна распрануўся, лёг побач з ёю i пяшчотна правёў рукою па яе плечуку.
— Колькi ў цябе было мужчын?
— Я iх не лiчыла, гэта мужчыны займаюцца такiмi глупствамi, як падлiк спакушаных дзяўчат...
— А хто быў першы? Толькi не кажы, што ён загiнуў у аўтакатастрофе i ты не можаш яго забыць.
— На жаль, усё было не так. Першы быў мой стрыечны брат, якi прыйшоў з войска ў адпачынак... Мне было пятнаццаць... Хадзiла ў школу.
— А хто быў апошнi?
— Прайшло больш за месяц...
Лiрык прыгарнуў жанчыну i пацалаваў. У лоб, як на развiтанне цалуюць дзяцей.
— Табе сумна са мною?
— Зусiм не.
— У цябе сумныя вочы.
— Гэта толькi здаецца.
— Пацалуй мяне... Толькi не так, як цалуюць дзяцей.
У жанчыны была вельмi белая скура. Лiрык нiколi ў жыццi не бачыў такой бялюткай i пяшчотнай скуры. Ён лашчыў яе ўсю кранальнымi дотыкамi вуснаў. Лiрык авалодаў жанчынай асцярожна i запаволена. Яны доўга ляжалi злiтыя ў непадзельнае цэлае.
Лiрык устаў з ложка i адвярнуўся.
— Можна, я пайду ў лазнiцу?
— Вядома, iдзi...
У глыбiнi кватэры зашархацеў душ.
Лiрык сядзеў у чорным скураным фатэлi. Ён апрануў адно белую свежую кашулю з накрухмаленым каўняром.
Калi жанчына вярнулася з лазнiцы i пабачыла Лiрыка, што спаў у пакоi, яна спалохалася, бо ён выглядаў як нежывы.
LVI. ДЭПУТАТ
Дэпутат запхаў iспанскi берэт у кiшэню плашча.
— Надвор’е цудоўнае, можна хадзiць i голай галавою.
Дэпутат глянуў праз акуляры на адбiтак Аспiранта, якi з’явiўся ў люстэрку з-за ягонага пляча:
— І ты ўцякаеш з другога аддзялення?
— Трэба набыць лямпачку з маленькiм цокалем. Перагарэла. Увечары працаваць не магу.
— А я хачу пераапрануцца, каб на фуршэт да мiнiстра пайсцi ў строi. Ты ў якi бок? — у iнтанацыi Дэпутата прамацвалася жаданне пазбавiцца ад Аспiранта.
— Нам па дарозе, — здзеклiва канстатаваў той.
З опернага тэатра яны накiравалiся ў бок скверыка, што не носiць iмя пiянера-героя Марата Казея, хоць помнiк непаўналетняму немцабойцу там i стаiць.
— Ну i як вам у дэпутатах?
— Кепска, братка. У галаве замест паўшар’яў ляжаць кавалкi бетону. Калi пачынаю думаць, яны труцца адзiн аб адзiн, крышацца, крыгочуць. Кыхр-р-р, кыхр-р-р, — Дэпутат закашляўся.
— А "Гульню ў шкляныя перлiны" Германа Гесэ больш не перакладаеце?
— Ты, братка, шмат помнiш...
Яны перамiнулi класiчны будынак генеральнага штаба мiнiстэрства абароны i моўчкi пашыбавалi па ўзбярэжжы Свiслачы.
Аспiрант не стаў казаць Дэпутату, што памятае, як той у п’янай шчырасцi прызнаўся, што толькi аднаго разу ў жыццi пачуваўся чалавекам.
— Аднойчы, братка, я быў чалавекам. Здарылася тое пад Гамбургам. Вечарэла. Турыстычны аўтобус спазняўся ў гатэль, але мужчыны пасля нямецкага чорнага пiва запатрабавалi ў шафёра прыпынку. Я адышоўся ў высокую траву, прысеў i пачуў гудзенне вялiкага горада. Гу-у-у... Трава казыча дупу, з мяне вывальваюцца шлакi, за небакраем гудзе Гамбург, i я адчуў сябе чалавекам.
Читать дальше