Haruki Murakami - Koniec Świata i Hard-boiled Wonderland

Здесь есть возможность читать онлайн «Haruki Murakami - Koniec Świata i Hard-boiled Wonderland» весь текст электронной книги совершенно бесплатно (целиком полную версию без сокращений). В некоторых случаях можно слушать аудио, скачать через торрент в формате fb2 и присутствует краткое содержание. Жанр: Современная проза, на польском языке. Описание произведения, (предисловие) а так же отзывы посетителей доступны на портале библиотеки ЛибКат.

Koniec Świata i Hard-boiled Wonderland: краткое содержание, описание и аннотация

Предлагаем к чтению аннотацию, описание, краткое содержание или предисловие (зависит от того, что написал сам автор книги «Koniec Świata i Hard-boiled Wonderland»). Если вы не нашли необходимую информацию о книге — напишите в комментариях, мы постараемся отыскать её.

Książka "Koniec świata i Hard-boiled Wonderland" opublikowana została prawie dwadzieścia lat temu, w 1985 roku, co może oznaczać, że Japonia wcześniej niż Ameryka przejęła się ideą matriksa, zapewne dlatego, że silnie doświadczyła strachów społeczeństw wysoko stechnicyzowanych. Ktoś dobierze się do naszego mózgu, coś, dajmy na to elektryczna maszynka do mięsa czy telewizor, roztoczy kontrolę nad naszym życiem. W jednej z pierwszych scen książki Murakamiego bohater jedzie dźwiękoszczelną windą, gorączkowo zastanawiając się, gdzie ukryte są kamery.
Hikikomori siedzą w kuchniach
Bohaterowie większości książek Harukiego Murakamiego rezygnują z intratnych posad, eleganckich mieszkań, luksusowych samochodów, a ich marzeniem jest, jak w przypadku bohatera "Końca świata…", żeby kupić sobie mały domek na wsi, pić piwo, słuchać Mozarta i uczyć się greki. Niestety, aby zarobić na domek, bohater "Końca świata…" pracuje w Systemie (i przetwarza w swoim bezbronnym, ale genialnym mózgu jakieś skomplikowane dane). Pracuje jednak niechętnie, jakby półgębkiem.
Bohaterowie, których stworzył Murakami, przypominają dzisiejszych hikikomori – młodych Japończyków, którzy zamykają się w domach i latami z nich nie wychodzą. Jak alarmują psychologowie i socjolodzy, to coraz powszechniejszy w Japonii rodzaj depresji. Hikikomori zostają przez Murakamiego wywabieni z domów, bo muszą (o ironio losu!) ratować świat. Także bohater "Końca świata…" rad nie rad włazi do kanałów, zmaga się z podziemnymi stworami, przyjmuje dziwnych gości, którzy demolują mu mieszkanie – jest oczywiście Alicją w Krainie Czarów bezradną wobec wciąż strofujących ją istot. Za przewodnika po krainie "pod ziemią" (po zaświatach?) ma zaś dorosłą wersję "króliczka" – pulchną dziewczynę w różowym kostiumiku.
Proza Murakami kipi tego typu absurdalnym humorem. Japoński pisarz zbiera jak odkurzacz literackie (i filmowe) tropy, figury stylistyczne, schematy fabularne – jest w prozie może kimś porównywalnym do Tarantino, ale przy tym ma coś z powagi czy ponuractwa Lyncha (tak jak on lubi eksponować motywy odsyłające do psychoanalizy: studnie, tunele). Murakami prowokuje porównania z filmem, ponieważ jego proza jest gęsta od obrazów. W tym sensie zmysłowa, a nie intelektualna.
Silnie eksploatowany przez horrory klasy B motyw "stworów z podziemi, które porywają ludzi i żywią się trupami" u Murakamiego rozwija się ku mniej spektakularnej, ale może tym intensywniejszej grozie – ku skojarzeniom z pisarstwem najwybitniejszego nowelisty japońskiego Akutagawy Ryunosukego (twórcy m.in. opowiadania o Kappach – krainie wodników) i ku jego "Życiu pewnego szaleńca" – pełnej bólu opowieści o świecie, który rozsypuje się jak stłuczone lustro.
Nawiązania do "Alicji w Krainie Czarów" w "Końcu świata…" można uznać jedynie za grę na planie fabuły albo wziąć za wskazówkę. "Alicja…" to analiza umysłu pogrążonego we śnie napisana przez matematyka. Abstrahując od operacji logicznych, postawiony tam zostaje egzystencjalny problem tożsamości. Czy ja to ja? Gdzie jest moja stopa? – pytała Alicja zagrożona roztopieniem się w… Śnie? Niebycie? Śmierci? I w istocie to sen i śmierć są tematem "Końca świata…" Harukiego Murakamiego.
Schodzenie do bardo
Bohater żyje w dwóch nurtach. Murakami prowadzi narrację w ten sposób, że związki przyczyny i skutku między poszczególnymi etapami jego historii są zamazane. W nurcie dziennym dostaje jakieś zadania do wykonania, racjonalizuje rzeczywistość, próbuje panować nad sytuacją i złożyć świat w spójną całość. W nocnym "stanie przejścia" przebywa w mieście zasypanym śniegiem, za którego murami umierają jednorożce, a na peryferiach dogorywają cienie, które odłączono od ciał. Pracuje w bibliotece, gdzie z czaszek jednorożców wydobywa się i czyta sny (przypomina się tu i Poe, i Borges).
"Koniec świata…" może być odczytany jako zapis wędrówki po bardo – buddyjskiej krainie zmarłych-żywych – które jest miejscem jakiegoś stanu pośredniego, gdzie umysł jeszcze żyje fantomami dni, kakofonią obrazów. "Dlaczego słońce wciąż świeci? Dlaczego ptaki wciąż śpiewają? Czyżby nie wiedziały, że świat się już skończył?" – czytamy w motcie książki.
Murakami potrafi w prozie osiągnąć to, co rzadko się udaje – z obrazów opatrzonych, dźwięków osłuchanych i wyzutych z wszelkiego czaru, jak Sting puszczany w supermarketach, z fragmentów wydobytych z pamięci i uczuć tak odległych, jakby przytrafiły się komuś innemu – Murakami potrafi ułożyć historię, która jest jak dziecięca zabawa, wciagająca i jednak groźna, tajemnicza jak jednorożce, które są obecne, a przecież nigdy nie istniały.

Koniec Świata i Hard-boiled Wonderland — читать онлайн бесплатно полную книгу (весь текст) целиком

Ниже представлен текст книги, разбитый по страницам. Система сохранения места последней прочитанной страницы, позволяет с удобством читать онлайн бесплатно книгу «Koniec Świata i Hard-boiled Wonderland», без необходимости каждый раз заново искать на чём Вы остановились. Поставьте закладку, и сможете в любой момент перейти на страницу, на которой закончили чтение.

Тёмная тема
Сбросить

Интервал:

Закладка:

Сделать

Pizza była już gotowa, więc zjedliśmy ją po połowie i siedząc obok siebie na sofie, piliśmy alkohol.

– Chcesz zobaczyć czaszkę jednorożca? – zapytałem.

– Pewnie! Naprawdę masz czaszkę jednorożca?

– Niestety, to tylko kopia.

– Nie szkodzi, pokaż.

Wyszedłem do samochodu, zabrałem z tylnego siedzenia moją sportową torbę i wróciłem do domu. Była spokojna ciepła noc. Przez chmury przebijał księżyc. Wszystko wskazywało na to, że jutro będzie ładna pogoda. Usiadłem z powrotem na sofie, otworzyłem torbę i wyjąłem z niej czaszkę. Dziewczyna odstawiła kieliszek i uważnie przyjrzała się czaszce.

– Niezła robota – powiedziała. – Wygląda jak prawdziwa. Wyjąłem z torby pałeczkę i uderzyłem nią w czoło czaszki.

Rozległ się ten sam suchy i przeciągły dźwięk.

– A to co znowu?

– Każda czaszka wydaje swój własny niepowtarzalny dźwięk – wyjaśniłem. – Podobno za pomocą tego dźwięku można odtworzyć pamięć.

– Niemożliwe! – powiedziała. Po czym wzięła pałeczkę i sama zaczęła stukać czaszkę. – To mi wcale nie wygląda na kopię.

– Jej twórca do przesady angażuje się w swoją pracę.

– Czaszka mojego męża pękła na pół. Chyba nie wydałaby odpowiedniego dźwięku.

– Nie wiem.

Położyła czaszkę na stole i napiła się wina. Siedzieliśmy na sofie złączeni ramionami i patrzyliśmy na czaszkę. Wyglądała tak, jakby się do nas uśmiechała, zdawało mi się jednocześnie, że usiłuje zaczerpnąć powietrza.

– Puść jeszcze jakąś muzykę – powiedziała.

Wziąłem pierwszą lepszą kasetę i włożyłem ją do magnetofonu.

– Łóżko jest na górze. Pójdziemy tam, czy zostaniemy tutaj? – spytała.

– Możemy zostać tutaj.

Pat Boone zaczął śpiewać TH Be Home. Znów miałem wrażenie, że czas płynie w przeciwnym kierunku. Ale było mi już wszystko jedno. Niech sobie płynie, gdzie mu się podoba. Dziewczyna zasłoniła koronkową zasłonę w wychodzącym na ogród oknie i zgasiła światło. Potem rozebrała się w świetle księżyca. Zdjęła najpierw łańcuszki i zegarek w kształcie bransoletki, a potem aksamitną sukienkę. Ja też zdjąłem zegarek i rzuciłem go za oparcie sofy. Następnie zdjąłem kurtkę, rozluźniłem krawat i wypiłem ostatni łyk mojej whisky.

Kiedy dziewczyna zdejmowała rajstopy, zwijając je w okrągłe wałki, zaczął się kolejny utwór: Georgia on My Mind Raya Charlesa. Zamknąłem oczy, położyłem obydwie nogi na stole i tak jakbym mieszał lód w drinku, spróbowałem zamieszać czas w mojej głowie. To wszystko już się kiedyś wydarzyło. Trochę inne były nasze ubrania, muzyka w tle i kwestie, które wypowiadaliśmy. Ale czy to ma jakieś znaczenie? Kręcę się w kółko i wracam wciąż w to samo miejsce. To martwy bieg, jak na karuzeli. Siedzę na drewnianym koniu i ani ja nikogo nie wyprzedzam, ani nikt nie wyprzedza mnie. I choć poruszam się do przodu, nigdzie w ten sposób nie dojadę.

– Wydaje mi się, że to wszystko już kiedyś było – powiedziałem, nie otwierając oczu.

– Oczywiście – odparła. Po czym wzięła z moich rąk pustą szklankę i powoli rozpięła guziki mojej koszuli, tak jakby wyjmowała włókna ze strączków fasoli.

– Skąd wiesz?

– Po prostu wiem – powiedziała i przywarła wargami do mojej piersi. Jej długie włosy leżały na moim brzuchu. – To wszystko już się kiedyś wydarzyło. Tylko że my kręcimy się w kółko. Prawda?

Nie otwierając oczu, powierzyłem ciało jej wargom i włosom. Myślałem o morskim okoniu, o obcinaczu do paznokci i o ślimaku na klombie przed pralnią.

Otworzyłem oczy i lekko objąłem ją ramieniem, palcami zacząłem szukać haftki jej stanika. Haftki nie było.

– Z przodu – powiedziała.

A jednak świat posuwał się naprzód.

Zrobiliśmy to trzy razy, po czym wzięliśmy prysznic i leżąc na sofie, owinięci kocem, słuchaliśmy Binga Crosby'ego. Czułem się świetnie. Erekcja była tak doskonała, jak piramida w Giza, jej włosy pachniały pięknie odżywką, a twarda sofa była naprawdę dobra. Trudno uwierzyć, że kiedyś taka sofa była ogólnie dostępnym meblem.

– Niezła ta sofa – stwierdziłem.

– Jest już taka stara i zniszczona, że zamierzałam kupić nową.

– Nie rób tego!

– Dobrze, skoro tak ci na tym zależy… Razem z Crosbym zaśpiewałem Hanny Boy.

– Lubisz tę piosenkę?

– Tak, kiedyś w podstawówce wygrałem konkurs, grając tę piosenkę na harmonijce. W nagrodę dostałem tuzin ołówków. Kiedyś nieźle grałem na tym instrumencie.

Roześmiała się. – Kto by się spodziewał!

– Tak, masz rację.

Dziewczyna jeszcze raz nastawiła płytę na Danny Boy, a ja jeszcze raz zaśpiewałem do wtóru. Kiedy jednak śpiewałem po raz drugi, ogarnął mnie jakiś trudny do wytłumaczenia smutek.

– Napiszesz do mnie? – spytała.

– Napiszę – powiedziałem. – Tylko nie wiem, czy stamtąd można wysyłać listy.

Podzieliliśmy się resztą wina, jakie zostało na dnie butelki.

– Która może być teraz godzina? – spytałem.

– Już północ.

Koniec Świata – harmonia

– Więc czujesz? – upewniła się. – Czujesz, że mógłbyś je odnaleźć?

– Tak, czuję to bardzo wyraźnie. Twoje serce jest w zasięgu mojej ręki, ale nie mogę go zobaczyć. Sposób, w jaki mógłbym to zrobić, też muszę znać już od jakiegoś czasu.

– Jeśli tak czujesz, to na pewno tak jest.

Usiedliśmy obok siebie na podłodze.

– Skoro czujesz to bardzo wyraźnie, to znaczy, że odkryłeś to stosunkowo niedawno – powiedziała. – Spróbuj sobie przypomnieć, co się wydarzyło, odkąd twój cień zaczął słabnąć. Może w ten sposób znajdziemy jakiś klucz.

Siedząc na chłodnej posadzce, z zamkniętymi oczami słuchałem jakiś czas milczenia bijącego od czaszek.

– Rano starcy zaczęli kopać dół przed moim oknem. Nie wiem, co zamierzali w nim schować, ale był to ogromny dół. Obudził mnie dźwięk ich łopat. Zdawało mi się, że kopią dziurę w mojej głowie. Potem zaczął padać śnieg i zasypał dół.

– Co jeszcze?

– Byłem z tobą w elektrowni. Ty też powinnaś to pamiętać. Spotkaliśmy młodego dozorcę, rozmawialiśmy z nim o Lesie. Pokazał mi urządzenia elektrowni. Świst wiatru napędzającego elektrownię był bardzo nieprzyjemny. Jakby powietrze wydobywało się prosto z piekła.

Dozorca był młody, bardzo cichy i chudy.

– Co było potem?

– Dozorca dał mi harmonię. To stary instrument, ale można na nim jeszcze zagrać.

Dziewczyna zamyśliła się. Czułem, że z każdą chwilą w magazynie robi się coraz chłodniej.

– To harmonia – powiedziała. – Ona jest kluczem.

– Harmonia?

– Wszystko się zgadza. Harmonia łączy się z piosenką. A piosenka z moją matką. Matka zaś bezpośrednio łączy się z moim sercem. Nie mam racji?

– Masz – odparłem. – Masz rację, wszystko się zgadza. To rzeczywiście musi być harmonia. Ale brakuje jednego zasadniczego ogniwa. Nie umiem przypomnieć sobie żadnej piosenki.

– Nie musi być piosenka, potrafisz przecież zagrać na niej kilka dźwięków?

– Potrafię – powiedziałem. Wyszedłem z magazynu, wyjąłem z kieszeni płaszcza harmonię i wróciłem do magazynu. Usiadłem obok dziewczyny i spróbowałem zagrać kilka akordów.

– Piękny dźwięk – powiedziała. – To brzmi zupełnie jak szum wiatru.

– Bo to jest szum wiatru. A raczej kilka różnych szumów jednocześnie. – Z zamkniętymi oczami słuchała harmonicznych dźwięków.

Читать дальше
Тёмная тема
Сбросить

Интервал:

Закладка:

Сделать

Похожие книги на «Koniec Świata i Hard-boiled Wonderland»

Представляем Вашему вниманию похожие книги на «Koniec Świata i Hard-boiled Wonderland» списком для выбора. Мы отобрали схожую по названию и смыслу литературу в надежде предоставить читателям больше вариантов отыскать новые, интересные, ещё непрочитанные произведения.


Haruki Murakami - Norwegian Wood
Haruki Murakami
Haruki Murakami - Pinball, 1973
Haruki Murakami
Haruki Murakami - Hear the Wind Sing
Haruki Murakami
libcat.ru: книга без обложки
Haruki Murakami
Haruki Murakami - Dance Dance Dance
Haruki Murakami
Marek Krajewski - Koniec Świata W Breslau
Marek Krajewski
Haruki Murakami - 1Q84
Haruki Murakami
Haruki Murakami - Kafka on the Shore
Haruki Murakami
Отзывы о книге «Koniec Świata i Hard-boiled Wonderland»

Обсуждение, отзывы о книге «Koniec Świata i Hard-boiled Wonderland» и просто собственные мнения читателей. Оставьте ваши комментарии, напишите, что Вы думаете о произведении, его смысле или главных героях. Укажите что конкретно понравилось, а что нет, и почему Вы так считаете.

x