Haruki Murakami - Koniec Świata i Hard-boiled Wonderland

– Leżałam wtedy w szpitalu. Jechali właśnie mnie odwiedzić.

– Aha.

– Od tamtej pory cały czas jestem z dziadkiem. Do szkoły też nie chodziłam. Nigdzie nie wychodzę, nie mam przyjaciół.

– Nie chodziłaś do szkoły?

– Nie. Dziadek stwierdził, że nie ma takiej potrzeby. Sam nauczył mnie wszystkich przedmiotów. A gotować i szyć nauczyła mnie ciocia.

– Ciocia?

– Pomoc domowa, mieszkała razem z nami. Bardzo dobra kobieta. Zmarła na raka trzy lata temu. Od tamtej pory mieszkamy z dziadkiem tylko we dwoje.

– To znaczy, że od szóstego roku życia nigdy nie byłaś w szkole?

– Tak, ale nie przejmuj się tym tak bardzo. Przecież wszystko umiem. Znam cztery języki obce, umiem grać na fortepianie i saksofonie, potrafię poskładać radio, znam się na nawigacji, umiem chodzić po linie i przeczytałam mnóstwo książek. Moje kanapki też ci na pewno smakowały?

– To prawda.

– Dziadek mówi, że nauka w szkole to szesnastoletni proces odmóżdżania młodych ludzi. Sam też prawie nie chodził do szkoły.

– To niesłychane – powiedziałem. – Ale czy nie było ci przykro, że nie miałaś przyjaciół wśród rówieśników?

– Nie wiem. Byłam na to chyba zbyt zajęta. Poza tym nie wiem, czy miałabym z nimi o czym rozmawiać.

Być może miała rację.

– Wiesz co, ty mnie bardzo interesujesz.

– Tak? Dlaczego?

– Wyglądasz na zmęczonego, ale to zmęczenie dodaje ci jeszcze uroku. Emanujesz zmęczeniem. Nie znam nikogo, kto zachowywałby się w ten sposób. Dziadek nigdy się nie męczy i ja w zasadzie też. Naprawdę jesteś zmęczony?

– Tak, jestem zmęczony – powiedziałem. Mógłbym powtórzyć to jeszcze ze dwadzieścia razy.

– Co to znaczy? – spytała.

– Chyba przestaję odróżniać pewne uczucia. Takie jak litość nad sobą i złość na innych czy litość nad innymi i złość na samego siebie.

– Nie znam żadnego z tych uczuć.

– Aż w końcu nie rozumiem już niczego. To tak, jakby zakręcić kolorowym bąkiem, im szybciej się kręci, tym trudniej rozróżnić kolory.

– To nawet ciekawe – powiedziała grubaska. – Widać, że się na tym znasz.

– O tak – odparłem. O zmęczeniu mógłbym opowiadać godzinami. To jedna z rzeczy, których nie można się nauczyć w szkole.

– Grasz może na saksofonie? – zapytała.

– Nie.

– Masz płytę Charliego Parkera?

– Chyba mam, ale nie sądzę, żeby udało mi się ją znaleźć, poza tym adapter jest zepsuty.

– Umiesz grać na jakimś instrumencie?

– Nie.

– Mogę cię dotknąć?

– Nie – powiedziałem. – Znowu rozboli mnie brzuch.

– Będę mogła cię dotknąć, kiedy rana się zagoi?

– Kiedy się zagoi, jeśli świat nie skończy się do tego czasu. Wróćmy lepiej do tematu. Stanęło na tym, że twój dziadek bardzo się zmienił, odkąd wymyślił system tasowania.

– Tak, zrobił się małomówny i trudny we współżyciu, zaczął nawet mówić sam do siebie.

– A może mówił coś do siebie na temat tasowania? Proszę, przypomnij sobie.

Myślała chwilę, trzymając się za złote klipsy.

– Owszem, mówił. Powiedział kiedyś, że tasowanie to drzwi do nowego świata. Początkowo miało być tylko sposobem transformacji danych przed wprowadzeniem ich do komputera, ale okazało się, że w zależności od zastosowania, posiada ono również moc transformacji całego świata.

– Jednym słowem, tasowanie to drzwi do nowego świata, a ja jestem kluczem, którym można te drzwi otworzyć?

– Tak, chyba można by to tak ująć.

Chciałem napić się whisky z lodem w dużej szklance, ale żadnej z tych rzeczy nie było już w moim mieszkaniu.

– Jak myślisz, czy twój dziadek chce, żeby świat się skończył? – zapytałem.

– Nie! Co to, to nie. Może jest znienawidzonym, samowolnym starcem, ale w gruncie rzeczy to dobry człowiek, tak jak ja albo ty.

– A, dziękuję – powiedziałem. Taki komplement usłyszałem po raz pierwszy w życiu.

– Poza tym sam się boi, że ktoś wykorzysta jego badania w złym celu. Dlatego właśnie porzucił System.

– Jak to? Przecież System działa w dobrej wierze. Broni właścicieli danych przed kradzieżami i wypuszczaniem informacji na czarny rynek.

Dziewczyna z uwagą przyjrzała się mojej twarzy, po czym wzruszyła ramionami. – Dziadek nie przykłada wagi do tego, kto tu jest dobry, a kto zły. Mówi, że dobro i zło nie mają nic wspólnego z prawami własności. Poza tym on nie ufa takim potężnym organizacjom. Należał wprawdzie do Systemu, ale tylko dlatego, że mógł korzystać z danych i materiałów, których nie zdobyłby gdzie indziej.

– Aha. A czy przypadkiem nie wyniósł z Systemu kopii moich danych?

– Nie wiem – odparła. – Ale mógł to zrobić. Jako kierownik Centralnego Laboratorium miał dostęp do wszystkich danych.

Chyba się nie myliłem. Profesor zabrał moje dane do prywatnego laboratorium i tam na moim przykładzie kontynuował swe badania. Jego praca zbliżała się ku końcowi, jak zauważył mały, toteż sprowadził mnie do siebie i przekazał mi dane, które nie były żadnymi wynikami badań, lecz specjalnym kodem, który przez tasowanie miał oddziałać na moją świadomość.

To znaczy, że moja świadomość – albo podświadomość – była już pod wpływem tego nowego programu. Mały powiedział, że to bomba zegarowa. A jeśli to prawda? Obudziłem się z tasowania wczoraj o północy, od tego czasu upłynęła prawie doba. Nie miałem pojęcia, na ile godzin nastawiona była ta bomba, ale 24 z nich minęły już bezpowrotnie.

– Mam jeszcze jedno pytanie – powiedziałem. – Więc twierdzisz, że będzie koniec świata?

– Tak, dziadek tak powiedział.

– Czy zaczął tak mówić przed, czy po tym, jak zajął się moimi danymi?

– Po. Chyba po. W zasadzie zaczął mówić w ten sposób dopiero ostatnio. Dlaczego o to pytasz?

– „Koniec Świata" to tytuł sztuki, która służy mi do tasowania. Nie sądzisz, że to dość dziwny zbieg okoliczności?

– I o czym jest ta sztuka?

– Nie wiem. Jest częścią mojej świadomości, ale nie znam jej treści. Coś w rodzaju scenariusza znajduje się w podziemnym sejfie Systemu, ale stamtąd nikt nie może go wykraść. Nawet przy pomocy wojska.

– A dziadek wykradł, wykorzystując swoją pozycję?

– Na to wygląda. Chyba musisz go o to zapytać.

– To znaczy, że pomożesz mi odszukać dziadka? Przytrzymując ręką brzuch, podniosłem się z łóżka. Z niewyspania bolała mnie głowa.

– Chyba nie mam innego wyjścia – powiedziałem. – Nie wiem jeszcze, co to wszystko znaczy, ale nie mogę tego tak zostawić.

– W każdym razie musimy ratować dziadka.

– Dlatego, że jesteśmy dobrymi ludźmi?

– Właśnie – odparła grubaska.

Nie bacząc na rozterki serca, musiałem zabrać się do pracy. Zima zaczęła się na dobre, nie wypadało więc odwlekać tego w nieskończoność. Poza tym gdy czytałem Stare Sny, mogłem zapomnieć, choć na chwilę, o moim żalu.

W miarę czytania, w miejsce żalu pojawił się jednak inny rodzaj bezsilności. Wciąż nie mogłem zrozumieć sensu tego, o czym mówiły Stare Sny. Umiałem je co prawda czytać, lecz nie pojmowałem ich treści. Zupełnie jakbym codziennie odczytywał te same, niezrozumiałe dla mnie zdanie, albo przyglądał się upływowi wody w rzece. To do niczego nie prowadziło. Im lepiej władałem sztuką czytania snów, tym boleśniej odczuwałem jałowość tego zajęcia.

– Jaki właściwie sens mają Stare Sny? – zapytałem dziewczynę. – Mówiłaś kiedyś, że moim zadaniem jest czytać Stare Sny. Ale one tylko przeze mnie przepływają. Nie rozumiem żadnego z nich. Czuję tylko, że z każdym snem ubywa mnie samego.