Павал Севярынец - Нацыянальная ідэя. Фэнамэналёгія Беларусі

Таму асноўныя задачы нацыянальнай ідэі – хрысьціянізацыя беларусаў і беларусізацыя хрысьціянаў.

Хрысьціянства – і як сыстэма каштоўнасьцяў, і як аснова здаровага нацыянальнага сьветапогляду, і ўвогуле як вобраз найэфэктыўнейшага жыцьця – павінная стаць альтэрнатывай бездуховаму саўковаму рэжыму й грамадзкаму упадку. Так было ва ўсім сьвеце. Так будзе й у Беларусі. Шчасьлівыя сем'і, здаровыя дзеці, непітушчыя працаўнікі, якія ня крадуць і ня хлусяць, адказныя й прыстойныя людзі – гэта веруючыя. І найпершая патрэба сёньняшняга часу – надаць такім беларускім хрысьціянам нацыянальны характар, а ўсяму патрыятычнаму руху, у сваю чаргу, хрысьціянскую сутнасьць. Нацыянальная ідэя, якая сёньня можа падняць усё грамадзтва, вызваліць грандыёзныя сілы дзесяцімільённага народу, заключаецца ў духовым абуджэньні адначасова зь беларусізацыяй. Найлепшая, самая сучасная палітыка, эканоміка, культура будзе вынікаць толькі з душы, з усьвядомленага хрысьціянскага сэнсу існаваньня – і тады нас чакае вялікая будучыня, закладзеная Творцам у нашую краіну.

З пачаткам ІІІ тысячагодзьдзя ад нараджэньня Хрыста беларусам сапраўды патрэбна пачынаць усё сьпярша. Такім чынам, спачатку было Слова... і Слова было ў Бога, і Слова было Бог (Яна, 1:1-4). Новыя словы нацыянальнай ідэі, якія робяцца ключавымі ў новым тысячагодзьдзі – "вера", "воля", "любоў", "дух". Яны насамрэч значаць куды болей, чым "прагматызм", "імідж", "эканоміка", альбо "грошы". Мы мусім вывучыць пачатковыя, падставовыя паняцьці дэмакратыі, грамадзянскае супольнасьці й усяе заходняе цывілізацыі, збудаваныя выключна на хрысьціянстве. Нам варта абмяркоўваць ня тое, што там заявілі Лукашэнка ці Пуцін, а нарэшце абдумаць словы Ісуса Хрыста ці сьвятога Аўгустына. Новыя палітычныя тэхналёгіі – пакаяньне й малітва, масавыя служэньні й нацыянальная эвангелізацыя.

Сапраўды Новае Слова для Беларусі, якое мяняе абсалютна ўсё й адразу, Новае Слова, якога большасьць нацыі пакуль ня чуе – Новы Запавет Бібліі. Толькі Слова Божае здольнае стаць асноўным законам пераўтварэньняў, унівэрсальным падручнікам і найлепшай агітацыйнай літаратурай. Гэта сьцьвярджалі лідэры самай магутнай дзяржавы ў гісторыі чалавецтва:

"Немагчыма правільна кіраваць сьветам бяз Бога й Бібліі."

"Толькі тыя нацыі дабраславенныя, што маюць Бога па-над сабой."

"Бяз Бога няма годнасьці, таму, што бяз Бога няма сьвядомасьці. Бяз Бога ня можа існаваць дэмакратыі. Калі мы забудзем, што мы – адна нацыя пад Богам, то тады нацыі ня стане"

Мы павінны ўзгадаць гэтую найважнейшую гістарычную заканамернасьць, ужо неаднойчы праяўленую у Х, ХІІ, XVI, ХХ стагодзьдзях: палітычны, эканамічны й культуровы росквіт генэруецца духовымі пераўтварэньнямі. Полацкае княства з Сафіяй і Эўфрасіньняй, Рэфармацыя са Скарынам, масавым друкам Сьвятога Пісьма й біблійнымі перакладамі для суседніх народаў... Ды што там далёка хадзіць: курапацкі крыж і аднаўленьне храмаў напрыканцы 90-х, сьцяг Хрыста і заклік "шукаць не кілбасы, а Бога" абуджалі Беларусь на нашае памяці. У Польшчы й Прыбалтыцы, у Чэхіі й Украіне нацыі пачыналі свой дзень з малітваў і гімнаў – і гэтага духу ўжо не маглі зламіць ані камуністычная ідэалёгія, ані паліцыя, ані войскі.

Проста там, дзе вераць у Госпада Бога, прэзідэнты служаць нацыі. Там, дзе вераць у куміраў – увесь народ мусіць стаяць на каленях перад прэзідэнтам. У гэтым розьніца паміж заходняй, сутнасна хрысьціянскай цывілізацыяй і бязбожнай дэспатыяй, кшталту савецкай імпэрыі ці сёньняшняй дыктатуры.

Чым ёсьць зараз Беларусь для сьвету? Чорная дзірка паміж Польшчай і Расеяй, якая даводзіць, што яна не Вайс Русланд, а Belarus.

А калі сказаць, што гэта радзіма Хведара Дастаеўскага й Марка Шагала, Чэслава Мілаша й Кірка Дугласа, Уэйна Грэцкі ды Соф'і Кавалеўскай, Голды Мэір і Шымона Пераса, Валяньціны Церашковай і Вольгі Корбут?..

А калі растлумачыць, што гэта гістарычны пляцдарм для аднаўленьня Ізраілю? Месца нараджэньня расейскай кампартыі й магіла імпэрыі СССР? Краіна найлепшага ў сьвеце закону XVI стагодзьдзя, другой паводле сьпеўнасьці й мяккасьці мовы ў Эўропе, чацьвёртай у сьвеце друкаванай Бібліі на жывой мове народа, і самай пасьпяховай хрысьціянскай вуніі за 1000 гадоў расколу?..

У часы самых жорсткіх крызісаў заходняй цывілізацыі менавіта хрысьціянская Беларусь рабілася душою кантынэнту.На мяжы І і ІІ тысячагодзьдзяў, як адказ на царкоўны раскол, стварэньне Сьвяшчэннай Рымскай Імпэрыі й крыжовыя паходы адбываецца хрост Усходняй Эўропы й мірнае навяртаньне Полацка. У ХІІ ст., адначасова з заснаваньнем інквізыцыі, стратай Ерусаліму ды Палестыны, фармаваньнем вайсковых ордэнаў тампліераў, гасьпітальераў і тэўтонцаў на Захадзе, усходнюю палову Эўропы азарае беларускае абуджэньне Полацка, Турава й Смаленска. У ХІІІ ст. менавіта тут спыняецца мангольскі наступ Азіі. У XVI cт., калі духовы правал Захаду спарадзіў крывавыя рэлігійныя войны й варфаламееўскія ночы – дзе, як не ў Беларусі, узыходзіла сонца Залатога веку хрысьціянства! Нават пасьля таго, як страшнае ХХ стагодзьдзе зь яго камунізмам, фашызмам і дзьвюма сусьветнымі войнамі разьдзірала, ірвала на шматкі эўрапейскае сэрца –менавіта яно дала заснавальнікаў дзяржавы Ізраіль, Васіля Быкава і Белавескую Пушчу.