Николай Лупсяков - Пабіраха

Вось у час такога горкага роздуму, ахутаная снежным клубам, да вакзала і падкаціла грузавая аўтамашына. Міцька адразу пазнаў шафёра — гэта быў усходаўскі шафёр. Не пытаючыся дазволу і не вітаючыся, ён адразу пацягнуў свае чамаданы да кузава.

— Здароў, Міця! — крыкнуў, вылазячы з кабіны, шафёр.

— Здароў,— адказаў Міцька і ўсміхнуўся.

— Кладзі чамаданы ды забірайся ў кабіну, — крыкнуў шафёр. — Ты сёння першы і апошні пасажыр! А я збегаю ў вакзал да буфета — падсілкавацца трэба.

I вось ён ужо на знаёмай дарозе. Матор гудзе на ўсю моц, машына ўвесь час прабіраецца праз сумёты, і Міцьку здаецца, што так яны і да вечара не пераадолеюць тыя дзесяць кіламетраў, што аддзяляюць ад свайго калгаса. Ён коратка адказвае на пытанні шафёра: быў там, рабіў тое, еду ў адпачынак — увесь час пазірае наперад. Хочацца яму распытаць пра Ганну Жылудовіч, але ён стрымліваецца: так, не пытаючыся, лепш думаецца. За горадам — неабсяжная роўнядзь палёў, схаваная ад вока снегападам.

— Снег падае — да ўраджаю,— заўважыў шафёр.— Нашы снегазатрымальнікі цяпер ставяць.

Міцька ведае гэта. Ведае з пісьмаў Ганны, ведае, што яе звяно таксама ставіць снегазатрымальнікі, але змоўчвае. Ен толькі пытаецца:

— I сёння ставяць?

— I сёння. Раніцою, калі вёз туды пяньку, дык бачыў.

I Міцьку робіцца шкада Ганны. Ён уяўляе, як яна цяпер працуе ў полі, і чамусьці думаецца, што і рукі і ногі ў яе замерзлі, зусім так, як вось цяпер у яго. I ўспамінаецца яшчэ чамусьці і свой дом, і цёплая печ, на якую добра было б забрацца ды задрамаць, ды паслухаць нуднае скавытанне ветру ў трубе.

Перад самаю вёскаю праз завею відаць, як завіхаюцца людзі ў полі, як у моры.

— А гэта ж, глядзі, працуюць,— кажа шафёр, дыхнуўшы параю.

— Не ведаеш, не звяно Ганны Жылудовіч? — пытаецца Міцька, бляднеючы пры апошніх словах.

— Не ведаю. А бадай што і яе. Больш няма каму на такім холадзе. А дзяўчына гэтая Жылудовіч, брат, дужа ж працавітая.

Міцьку прыемна, што ён ужо не называе яе так, як некалі называлі ўсе яны — Пабірахаю. Ён нечакана кажа:

— Ты едзь у вёску адзін. Як будзеш праязджаць ля нашага двара, то аддай маці чамаданы. А я прайдуся ў поле, пабачу.

— Можна,— згаджаецца шафёр і спыняе машыну.

Міцька выбіраецца з шафёрскай кабіны, напаследак пакінуўшы шафёру папяросу «Беламорканал» і запалкі.

Снег глыбокі, часам нават вышэй кален. Ісці цяжка. Але Міцька не зважае на гэта, спяшаючыся наперад, да людзей, што працуюць. Занятыя сваёй справай, людзі таксама не заўважаюць Міцькі. Але вось адна дзяўчына, у кароткім кажушку і валёнках, захутаная ў хустку, усю аблепленую снегам, раптам разгінаецца і адразу паварочваецца тварам да Міцькі. Няўжо яна?

Ох, і сыпле снег, ох, і сыпле! Ніяк не вызначыш, хто гэта. Толькі пачне праясняцца, толькі паўстане перад табою постаць, як новы белы валун закрывае яе. I міжвольна прыгадваецца жаласная песня пра паштавіка. Але ж жанчына як бы ідзе яму насустрач! Ці то ўсё плыве так перад вачыма? Не, гэта дарагія засмуткаваныя вочы ўвесь час неадрыўна пазіраюць на яго скрозь завею. Дыхнула нечым блізкім і нават як бы родным. Мацней усхадзілася сэрца і забалела.

— Ты? — запыталася, дайшоўшы, яна.

— Я, Гануля,— адказаў Міцька і, радуючыся, ухапіў яе за цёплыя рукі.