Алексей Кулаковский - Дванаццаты, жорсткi (на белорусском языке)

- Не, не! - запярэчыў Ярмолаў. - Не паважаю я картаў.

- Шкада, - прытворна ўсмiхнуўся Валодзя. - Пайду шукаць партнёраў. У мяне калода карт з сабою.

Ён падышоў да суседняга купэ, яно было не закрыта. Жанчына ў каляровых абручыках кармiла з алюмiнiевай мiскi сабаку, а яе спадарожнiк, вiдаць, муж, вылiзваў нешта з шырокага шклянога слоiка.

- Прашу прабачэння, - звярнуўся да iх лейтэнант. - У карты вы гуляеце?

Жанчына падаравала юнаку доўгi, поўны давер'я погляд i адразу ж вельмi ахвотна загаварыла:

- А хто ж гэта не гуляе ў дарозе ў карты? Вядома, гуляем. У нас недзе i карты ёсць. Дзiма, у цябе гэтая новая калода?

- У мяне старая, - адказаў Дзiма, аблiзаўшы тоўстыя i шырокiя губы. - А новая недзе ў цябе.

- Дык згуляем? - задаволена спытаў лейтэнант.

- Вядома, вядома! - пацвердзiла жанчына, падсоўваючы блiжэй да сабакi мiску. - Вось толькi чацвертага партнёра ў нас няма.

- А гэты? - паказаў Валодзя на сабаку i гучна засмяяўся ад свае знаходкi.

Мацi тым часам забаўляла Людачку. Яна паказала ёй вялiкi лысы каштан. "Глядзi, Людачка, мячык". Дзяўчынка пацягнулася рукамi да каштана, а калi забрала цацку сабе, то адразу панесла ў рот.

- Няможна так, Людачка. - Мацi зноў узяла дзяўчынку на рукi i выйшла з ёю на калiдор.

- Валодзя! - паклiкала яна, пачуўшы голас мужа ў суседнiм купэ. - Iдзi патрымай хвiлiнку дзiця, а я тут выму з клункаў ды пасцялю пасцельку.

- Зараз! - адказаў Валодзя.

Зiна пастаяла некалькi хвiлiн ля акна i вярнулася ў купэ.

- Дайце я пазабаўляю, - прапанаваў Ярмолаў. - Iдзi, Людачка, да мяне.

- Ой, што вы? - здзiвiлася мацi. - Прыйдзе ён i пазабаўляе. Вельмi ж любiць у карты гуляць. Дома ледзь не кожны вечар. Як пойдзе да сваiх партнёраў, дык мы з Людачкай ужо выспiмся, а яго ўсё няма.

Валодзя не прыйшоў у сваё купэ. Зiна пачала варушыць клункi адна, i, каб не замiнаць ёй, Ярмолаў выйшаў у калiдор. За акном плыў у шызую далечыню асеннi лес. Сумесь жоўтага з зялёным нагадвала нешта блiзкае да цёмна-шэрага. Гэтая своеасаблiвая паласа крыху мiльгацела ў вачах, бо раз-пораз перабiвалася блакiтнымi, хоць i не зусiм яснымi прасветамi. З суседняга купэ даносiлася заўзятае шлёпанне картаў, рознагалосае прыгаворванне i зрэдку свiст. А памiж гэтымi прыгаворваннямi i свiстам Ярмолаў чуў абыякавыя, нiбы дрымотныя словы жанчыны:

- Яка-я-а там пагодка-а... будзе-э... цяпер у Крыму? Вясной у Цхалтубе-э... добрая была пагода. Пагрэлiся-а. Летам у Рызе-э... Нашто ты, Дзiма, сунеш караля? У Рызе таксама цёпла-а... было.

Лес за акном скончыўся, неўзабаве пачалi трапляцца будынкi, слупы высакавольтных перадач, чыгуначнае палатно спачатку раздваiлася, а потым з'явiлiся i трэцяя i чацвертая лiнii, - цягнiк стаў прыцiшваць свой ход. На прыпынку Валодзя таксама выйшаў у калiдор, заглянуў у сваё купэ. Людачка спала, сурова надзьмуўшы губкi, а мацi ляжала побач i таксама, вiдаць, драмала.

- Паснулi мае, - сказаў Валодзя, стаўшы побач з Ярмолавым. - Цэлую ноч збiралiся - бяда з iмi. Сядзелi б дома!

- А куды вы едзеце? - спытаў Ярмолаў.

- Дадому еду, да сваiх. У мяне адпачынак на трыццаць тры днi.

На пероне з'явiўся Цюльпан у суправаджэннi свае гаспадынi. Следам iшоў Дзiма. Гаспадыня была ў даўжэзным цёплым халаце, Дзiма - у палiто паверх пiжамы. Цюльпан так высока трымаў свой тупы, выгнуты ўгору нос i крочыў так смела i рашуча, што перад iм усе расступалiся. Гаспадарам, вiдаць, падабалася гэта. Жанчына з незалежным i крыху ганарлiвым выглядам на твары нешта ўвесь час гаварыла сабаку, а Дзiма трымаў тоўстыя губы трубкаю i мнагазначна пасвiстваў.

Ярмолаў мiжвольна ўсмiхнуўся. Вiдовiшча гэтае было смешным для ўсiх, але яму кiнулася ў вочы тое, пра што не надта зручна было i гаварыць: выгляд бульдога нейкай рыскай нагадваў у гэтую хвiлiну выгляд свайго гаспадара.

- Хар-рошы сабака! - з прыцiскам сказаў Валодзя. - Шкада, Людачка спiць, паказаў бы ёй цюцю.

Пасажыры сюды-туды снавалi па калiдоры, а дзверы ў купэ, дзе спалi Зiна з Людачкай, былi адчыненымi. Ярмолаў павярнуўся, цiха прычынiў дзверы i зноў стаў побач з Валодзем.

- Цiхiя яны ў вас, спакойныя, - сказаў ён лейтэнанту, ужо без усмешкi паглядваючы ў акно.

- Хто?

- Я пра вашых гавару.

- А... Яны? - Лейтэнант глянуў на зачыненыя дзверы. - Яны спакойныя, а што iм? Хвалявацца асаблiва няма чаго. Калi што, дык адна мая галава балiць.

- Даўно вы разам?

- Не. Яна з дзесяцiгодкi, а я нядаўна з вайсковай школы. Сустрэлiся выпадкова на вакзале... А вы нежанаты?

- Не.

- Ну i правiльна! Маладзец!

Ярмолаў здзiўлена паглядзеў лейтэнанту ў вочы.

- Чаго вы так глядзiце? - без затрымкi працягваў Валодзя. - Маладзец, гавару. Я вам зайздрошчу. Толькi дурнi з гэтым дзелам спяшаюцца.