Чарльз Дыкенс - Олівер Твіст

— Каб цябе пярун разбіў! — усклікнуў Сайкс і схапіў яе за руку. — Дзеўка з глузду з’ехала. Уставай!

— Не ўстану, пакуль не пусціш, па-куль не пус-ціш... Ні за што, ні за што! — пранізліва закрычала дзяўчына.

Якую хвіліну Сайкс чакаў нагоды, а потым раптам заламаў ёй рукі і пацягнуў у сумежны пакойчык, нягледзячы на супраціўленне. Там ён піхнуў яе на крэсла, а сам сеў побач на зэдлік, не выпускаючы яе з рук. Яна яшчэ нейкі час спрабавала вырвацца, упрошвала, пакуль не прабіла дванаццаць, а потым, стаміўшыся, перастала дабівацца свайго. Сайкс кінуў ёй напаследак папярэджанне, падмацаванае аб’ёмным брыдкаслоўем, каб яна больш не спрабавала сёння выходзіць з дому, пакінуў яе адну і далучыўся да габрэя.

— Вось дык вось! — сказаў хатні злодзей, выціраючы з ілба пот. — Даволі дзіўна паводзіць сябе дзеўка.

— Што ёсць, тое ёсць, Біл, — раздумліва паўтарыў габрэй. — Што ёсць, тое ёсць.

— Што гэта яна ўбіла сабе ў галаву сёння ўвечары, як ты думаеш? — спытаўся Сайкс. — Ну, ты павінен лепш за мяне ведаць. Што ты мяркуеш?

— Упартасць, жаночая ўпартасць — я так мяркую, мой даражэнькі, — адказаў габрэй, паціснуўшы плячыма.

— Хай сабе ўпартасць, — прабурчаў Сайкс. — Думаў, што ўтаймаваў яе, аднак яна такая ж дрэнь, як і раней.

— Горшая, — заўважыў раздумліва габрэй. — Я не помню, каб раней яна была такая, як сёння, — з-за кожнай дробязі...

— І я — не, — сказаў Сайкс. — Думаю, што тая ліхаманка яшчэ сядзіць у яе крыві.

— Можа быць, — адказаў габрэй.

— Ну дык я ўжо пушчу ёй крыху крыві без дапамогі лекара, калі яна зноў за старое ўзялася, — сказаў Сайкс.

Габрэй ухваліў гэтую ідэю, моцна ківаючы галавой.

— Калі я ляжаў і не мог устаць, яна не адыходзіла ад мяне дзень і ноч, а ты, з тваім ваўчыным чорным сэрцам, і носа не паказваў, — прамовіў Сайкс. — Да таго ж, мы сядзелі без грошай, і я думаю, што гэта так або іначай адбілася на ёй, і вось гэтае сядзенне мусовае праявілася, га?

— Так яно, так, — адказаў габрэй. — Ціха!

Як толькі ён прамовіў гэтыя свае словы, з’явілася сама дзяўчына і села на ранейшае месца. Яе вочы былі прыпухлыя і заплаканыя, яна раскачвалася ўзад-уперад, трэсла галавой, а потым раптам рассмяялася.

— Ну вось, цяпер яна пабегла ў другі бок! — усклікнуў Сайкс і кінуў на свайго кампаньёна позірк, поўны выразнага здзіўлення.

Фэджын падаў знак, каб ён не звяртаў на яе ўвагі, і праз некалькі хвілін дзяўчына вярнулася да сваіх звычайных паводзінаў. Фэджын прашаптаў Сайксу, што новага прыпадку можна не баяцца, узяў капялюш і пажадаў усім добрай ночы. Ля дзвярэй ён спыніўся і спытаў, ці не пасвеціць яму хто на цёмнай лесвіцы.

— Ідзі, пасвяці яму, — сказаў Сайкс, які ў гэты час набіваў люльку. — Шкада будзе, калі ён сам сабе зломіць карак і расчаруе гледачоў. Пасвяці яму.

Нэнсі са свечкай пайшла за старым. Калі яны дайшлі да пляцоўкі, ён прыклаў палец да вуснаў і, нахіліўшыся да яе, шэптам сказаў:

— Нэнсі, мілая, што здарылася?

— Што вы маеце на ўвазе? — таксама шэптам адказала тая.

— Прычыну ўсяго гэтага, — адказаў Фэджын. — Калі ён, — тут ён паказаў сваім усохлым пальцам наверх, — так кепска з табой абыходзіцца (а ён быдляціна, Нэнсі, рэдкая быдляціна), то чаму ты...

— Ну? — спытала дзяўчына, калі Фэджын замоўк, амаль датыкаючыся вуснамі да яе вуха і не адводзячы ад яе вачэй.

— Не будзем цяпер пра гэта, — сказаў габрэй. — Мы яшчэ з табой пагаворым пра гэта. Я сябар табе, Нэнсі, верны сябар. У мяне пад рукой ёсць сродкі, простыя і надзейныя. Калі ты хочаш адпомсціць таму, хто абыходзіцца з табой як з сабакам, — прыходзь да мяне. Кажу табе, прыходзь. Гэты мярзотнік табе — на пару дзён, а мяне ты ведаеш здаўна.

— Я добра вас ведаю, — сказала дзяўчына без аніякіх эмоцый. — Дабранач.

Калі Фэджын хацеў паціснуць ёй руку, яна адхілілася, але цвёрдым голасам яшчэ раз пажадала добрай ночы, адказала на ягоны развітальны пагляд кіўком разумення і замкнула за ім дзверы.

Заглыблены ў думкі, Фэджын накіраваўся дадому. Спакваля, паступова ў яго нараджалася падазрэнне (пацверджанае не толькі тым, што здарылася сёння, хоць гэта і сведчыла на карысць версіі), што Нэнсі, стомленая ад жорсткасці хатняга злодзея, вырашыла займець новага сябра. Яе новая манера паводзіць сябе, яе частыя адлучкі, пэўная абыякавасць да інтарэсаў банды, якімі яна горача цікавілася раней і, да ўсяго гэтага, яе нястрымнае жаданне пайсці ў той вечар з дому ў пэўны час, — усё гэта падтрымлівала яго здагадку і ператварала яе, прынамсі для яго, амаль ва ўпэўненасць. Аб’ект гэтай новай прыхільнасці быў не з асяродку яго падручных. Разам з Нэнсі ён мог быць каштоўным набыткам, і яго трэба было (так разважаў Фэджын) знайсці не марудзячы.