Paul Vinogradoff - Villainage in England - Essays in English Mediaeval History

Black Book of Rochester Cathedral (ed. Thorpe), 10, a: 'Consuetudines de Hedenham et de Cudintone. Dominus potest ponere ad opera quemcumque voluerit de netis suis in die St. Martini. Et sciendum quod neti idem sunt quod Neiatmen qui aliquantulum liberiores sunt quam cotmen, qui omnes habent virgatas ad minus.'

Cartulary of Shaftesbury, Harl. MSS. 61, f. 60: 'Et habebit unum animal quietum in pastura, si est net, et de aliis herbagium. Et si idem fuerit cotsetle debet operari 2 diebus.' Ibid. 59: 'Tempore Henrici Regis fuerunt in T. 18 Neti sed modo non sunt nisi 11 et ex 7 qui [non] sunt Nicholaus tenet terram [trium] et 4 sunt in dominico; et 7 cotmanni fuerunt tempore Henrici Regis qui non sunt modo, quorum trium tenet terram Nicholaus et 4 sunt in dominico.' Ibid. 65: 'Cotsetle … debet metere quantum unus nieth … et debet collocare messem vel … aliud facere … dum Neth messem attrahat … pannagium sicut Neth.' Ibid. 89: 'Si moriatur cotsetle pro diviso dabit 12 d. et vidua tenebit pro illo id divisum tota vita sua. Si moriatur neatus dabit melius catellum et pro hoc tenebit quietus.'

Glastonbury Inquis. 51: 'Et nieti tenent 9 acras unde reddunt 3 s.' Ibid. 47: 'Nieti habent unum pratum pro 5 s.'

Glastonbury Inquis. 105: 'Ernaldus buriman dimidiam virgatam, Iohannes burimannus dimidiam virgatam.' Cf. Custumal of Bleadon, p. 189; Cartulary of Shaftesbury, Harl. MSS. 61, f. 45.

It is to be found sometimes out of the Danish shires, e.g. in Oxfordshire. Rot. Hundred. ii. 842, b: 'Bondagium: Johannes Bonefaunt tenet unam virgatam terre de eodem Roberto … reddit … 11 sol. pro omni servicio et scutagium quando currit 20 d.' Of course there were isolated Danish settlements outside the Denelaw.

Rot. Hundred. ii. 486, a: 'Tenentes Alicie la Blunde. Bondi , A. habet in eadem villa 2 villanos, quorum quilibet tenet mesuagium cum 30 a. Id. Al. hab. 1 bondum qui ten. 20 a. Custumarii , Id. Al. habet 1 villanum, qui tenet 1 mes. cum 44 a.' Rot. Hundred. ii. 486, a: 'De W. le Blunde. Villani , R. de Badburnham. Bondi cotarii. ' Cf. Ibid. 422, b; 423, a: 'Libere tenentes … Custumarii … Bondi.'

Ramsey Inquisitions, Galba, E. x. 34: 'W.L. tenet in landsetagio 12 a. pro 9 den. et ob. R. 24 a. de landsetagio et 12 a. de novo.' Cartulary of Ramsey (Rolls Series), i. 426: 'G.C. dat dim. marcam ut K. filius suus fiat heusebonde de 6 a. terrae de lancetagio.' Registr. Cellararii of Bury St. Edmund's, Cambridge University, Gg. iv. 4, f. 400, b: '9 acre unde 4 a. fuerunt libere et 5 lancettagii.' Cartulary of Ramsey (Rolls Series), i. 425: 'S. Cl. recognovit, quod 24 a., quas tenet, sunt in lanceagio dom. Abbatis salvo corpore suo et quod faciet omnes consuetudines serviles … lancectus nacione .'

Domesday of St. Paul's, 17: 'Item omnes operarii dimidiae virgatae debent invenire vasa et utensilia ter in anno ad braciandum.' Cf. 28.

Rot. Hundred. ii. 422, 423. Cf. 507, a: 'Libere tenentes … Nicholaus Trumpe 3 a. terre cum mesuagio et red. per ann. 20 d. Custumarii … Nicholaus Trumpe ten. 1 a. terre et redd. 2 sol.'

Exch. Q.R. Misc. Alien Priories, 2/2. (Chilteham): '… Redditus villanorum de 126 villanis 41 libre, 14 s. 11 d. Item sunt 70 custumarii qui debent arare bis per annum cum 17 carucis.... Item sunt 25 villani qui debent herciare quilibet eorum per 2 dies,' etc.

Cartulary of St. Peter of Gloucester (Rolls Series), iii. 203: 'Omnes consuetudinarii majores habebunt tempore falcationis prati unum multonem, farinam, et salem ad potagium. Et minores consuetudinarii habebunt quilibet eorum 1 panem et omnes 1 caseum in communi, unam acr. frumenti pejoris campi de dominico et unum carcasium multonis, et unum panem ad Natale.'

Cartulary of Malmesbury (Rolls Series), i. 154, 155. Cf. i. 186, 187. Cartulary of St. Mary of Worcester (Camden Society), 43, b; Rot. Hundred. ii. 775, b.

Rot. Hundred ii. 602, a. Cf. Exch. Q.R. Alien Priories, 2/2: 'Item sunt in eadem villata de Wardeboys 6 dimidias virgatas—que vocantur Akermannelondes, quorum W.L. tenet ½ virgatam pro qua ibit ad carucam Abbatis si placeat abbati vel dabit sicut illi qui tenent 6 Maltlondes preter 15 d.' Rot. Hundred, i. 208: 'Utrum akermanni debent servicium suum vel servicii redempcionem.'

Registr. Cellararii of Bury St. Edmund's, Cambridge University, Gg. iv. 4, f. 26: 'Gersumarii (Custumarii).... Gersuma pro filia sua maritanda.' Ibid. 108, b: 'Tenentes 15 acrarum custumarii—omnes sunt gersumarii ad voluntatem domini.' Cartulary of Bury St. Edmund's, Harl. MSS. 3977, f. 87, d: 'Nichol. G gersumarius tenet 30 a. pro 8 sol. que solent esse custumarie.' I may add on the authority of Mr. F. York Powell that landsettus (land-seti), as well as akermannus (aker-maðr) and gersuma (görsemi), are certainly Danish loan-words, which accounts for their occurrence in Danish districts.

Hale, Introduction to the Domesday of St. Paul's, xxv: 'If we compare the services due from the Hidarii with those of the libere tenentes on other manors, it will be evident, that the Hidarii of Adulvesnasa belonged to the ordinary class of villani, their distinction being probably only this, that they were jointly, as well as severally, bound to perform the services due from the hide of which they held part.'

Eynsham Inquest, 49, a: 'Summa (prati) xvi a. et iv perticas que dimidebantur xi virgatariis et rectori ut uni eorum et quia jam supersunt tantummodo 4 virgatarii et rector, dominus habet in manu sua 7 porciones dicti prati.'

Cartulary of Battle, Augmentation Office, Miscell. Books, 57, f. 35, s: 'Yherdlinges … custumarii.' Ibid. 42, b: 'Majores Erdlinges scil. virgarii. Halferdlinges (majores cottarii) Minores cottarii.'

Black Book of Peterborough, 164: 'In Scotere et in Scaletorp—24 plenarii villani et 2 dimidii villani—Plenarii villani operantur 2 diebus in ebdomada.'

Glastonbury Inqu. (Roxburghe Series), 23: 'Operatur ut alii ferlingseti.'

Glastonbury Inqu. (Roxburghe Series), 137: 'Cotsetle debent faldiare ab Hoccade usque ad festum S. Michaelis.' Cartulary of St. Peter of Gloucester (Rolls Series), iii. 71: 'Burgenses Gloucestriae reddunt una cum aliis tenentibus ad manerium Berthonae praedictae per annum de coteriis cum curtillagiis in suburbio Gloucestriae quorum nomina non recolunt 29 solidos 7 d. de redditu assiso.' Ibid. iii. 116: 'Cotlandarii: Johannes le Waleys tenet unum mesuagium cum curtillagio et faciet 8 bederipas et 3 dies ad fenum levandum, et valent 13½ d.'

Norfolk Feodary, Additional MSS. 2, a: 'Et idem Thomas tenet de predicto Roberto de supradicto feodo per predictum servicium sexaginta mesuagia; 21 villani de eodem Thoma tenent. Item idem Thomas tenet de predicto Roberto 9 cotarios, qui de eo tenent in villenagio,' Cf. Rot. Hundred, ii. 440, a.

Cartulary of Battle, Augment. Office, Misc. Books, 57, f. 37, b: 'Virgarii … Cotarii, qui tenent dimid. virgatam.' Ibid. 36, b: 'Cottarii majores et minores.'

Glastonbury Inquis. (Roxburghe Series), 114: 'Rad. Forest. ½ cotsetland pro 18 d. et operatur sicut dimidius cotarius sed non falcat.'