У кавярні панаваў звычайны паўзмрок, наведвальнікаў трохі было — нам дастаўся крайні ад увахода столік. Наш улюбёны кут быў заняты. Мы даядалі піцу, так і не распачаўшы гаворкі. Урэшце Уладзя старанна выцер вусны, адпіў соку і ціха прамовіў:
— Я вось разумею, што тыя дрэвы на могілках нечым вельмі значныя для фізіка. Але не разумею — чым? Не разумею, чаму яму так балюча стала.
— Запытайма заўтра? — на поўным сур'ёзе прапанаваў я.
— Я упэўнены, звычайны бзік, пасадзіў дрэва — вось і перажывае, — з асуджэннем выказаўся Юрась. — Якая розніца мёртвым, дзе яны ляжаць? Вунь у Амерыцы, бачылі ў фільмах: раўнюткія рады, аднолькавыя магілкі, невялічкія помнікі. Парадак, сістэма. А ў нас — хто на што здатны. Не памяць пра мёртвых шануюць, а адзін перад адным выхваляюцца: хто круцейшы, даражэйшы помнік паставіць, каб усіх здзівіць.
— Не без гэтага, — згадзілася з ім Ядвіся. — Але фізіку стала балюча не проста так.
Да нашага стала падышла афіцыянтка забраць брудны посуд, ля іншага стала тое самае рабіла яшчэ адна дзяўчына. «Нашая» павярнулася да тае і ўголас сказала:
— Я выклікаю міліцыю, што яшчэ рабіць? Ён п'яны зусім, нічога не цяміць, мычыць нешта. А гаспадар папярэдзіў. Ён заўтра мяне выкіне, калі нехта паскардзіцца.
Мы міжволі крадком агледзелі залу. Спінай да нас у дальнім куце, уткнуўшыся ілбом у складзеныя кулакі, сядзеў мужчына.
— Фізік!
Так, у куце быў наш Антось Сямёнавіч — Ядвіся не памылілася.
— І што рабіць? — спалохана спытаў Уладзя.
— Ну, не кідаць жа яго тут, — з асуджэннем, быццам мы ўжо менавіта так і рашылі — кінуць і пайсці, рэзка прамовіла Ядвіся.
— Як усё дастала, — уздыхнуў Юрась і ўзняўся з-за стала.
Антось Сямёнавіч сапраўды амаль нічога не цяміў. І калі ён так паспеў напіцца? Ён павёў асалавелым позіркам — і пазнаў нас нібыта. Пачаў мармытаць нешта невыразнае, кшталту: вось, мае вучні.
— Выведзем яго пакуль на вуліцу, там лаўка ёсць, можа, на свежым паветры трохі ачомаецца, — распарадзілася Ядвіся.
— Каб яшчэ ногі змог перастаўляць, — выказаў спадзяванне Юрась і загадаў мне: — Бярыся з таго боку, як я!
Што ж, досвед у Юрася быў.
На вуліцы прыкметна пашарэла.
— І што далей рабіць? — нервова спытаў у нас Юрась, калі мы даволі лёгка вывелі фізіка на вуліцу і пасадзілі на лаўку. — Дзе ён жыве? Дый грошай на таксоўку няма. тут кінем — яго аббяруць так, што босы прачнецца.
— Грошы ў яго самога можна паглядзець, — нясмела прапанаваў Уладзя. — І тэлефон зірнуць.
Я зразумеў, што мая чарга нешта рабіць, — і палез па кішэнях фізіка. Дастаў партманет і працягнуў Ядвісі. Тэлефон быў не заблакаваны паролем. — Што глядзець?
— Глядзі апошнія выклікі. Мо там маці ёсць. — падказаў Уладзя.
— Адно раніцай адзін званок быў — «Каханая». Тэліць?
— Тэлефануй!
Яшчэ ішоў выклік, а недзе ў падсвядомасці прагучалі словы, якія я чуў сёння, многія чулі, якія мусілі мне падказаць.
— Алё!
Як жа не пазнаць гэты нервовы, узбуджаны голас! Але ж не адключацца.
— Зінаіда Мартынаўна, выбачайце, калі ласка, гэта Кір. Вяргейчык гэта.
— Што здарылася?
Тут я зразумеў, колькі трывогі і болю можна ўкласці ў адно пытанне з двух слоў.
— Нічога не здарылася, — як мог, хутка адказаў я. — Вы не ведаеце адрас Антося Сямёнавіча? Ён. трошкі перапіў, мы не ведаем, дзе ён жыве, каб адвезці.
— Дзе вы, Кірыла?
Я назваў кавярню.
— Я хутка буду, пачакайце, калі ласка. Не кідайце яго!
Я адключыўся. Уладзя, Юрась, Ядвіся маўчалі і глядзелі так, быццам я толькі што гаварыў з прэзідэнтам ЗША.
— Можна было здагадацца яшчэ там, — пасля маўчання пацепнуў плячыма Юрась.
Мінула хвілін дзесяць у поўным маўчанні. Імкліва пад'ехала таксоўка, мы пабачылі там нашу Зіначку. Мы з Юрасём падхапілі пад рукі фізіка. Ён не ачуняў ніколькі — разабрала яшчэ горш, мы літаральна цягнулі яго да машыны. З Зіначкай намагаліся не сустракацца позіркамі.
— Дзякуй вам, — ціха сказала яна, калі мы пасадзілі фізіка на задняе сядзенне.
— Вам хто дапаможа яго дадому давесці? Там ёсць каму? — дзелавіта пацікавіўся Юрась.
— Не. Не ведаю, — разгубілася Зінаіда Мартынаўна.
— Тады мы праедземся, сядай, Кір, — Юрась плюхнуўся ў таксоўку.
— Вас таксоўка назад прывязе, хлопчыкі, — вінавата заспяшалася Зіначка.
— Тады пачакайце мо нас, — кінуў я Уладзю і Ядвісі.
Мы управіліся хутка, хвілін за дваццаць. Фізік жыў недалёка, на другім паверсе. Як выявілася — адзін. Ключы былі ў кішэні. Паклалі яго на канапу ў вялікім пакоі, амаль пустым, з мэблі адно і было, што гэтая канапа ды часопісны столік з вялікім старым тэлевізарам. Зіначка выйшла з намі, яшчэ раз падзякавала, разлічылася з таксістам.
Читать дальше