Sau ngày cướp chính quyền, một hôm, chị Ba tôi nói với mẹ:
- Thằng Cục cạo trọc, thấy nó hóa dữ. Cách mạng lên rồi. Phải đi cúp tóc để ngó cho văn minh mới được!
Tôi được đến hiệu để cắt tóc. Thằng Cù Lao bảo nó cũng được cách mạng giải phóng, khỏi bị cạo trọc đầu. Khi cạo trọc xong, nó xuống biển tắm. Nước mặn dưới biển ngấm vào nghe xót như cắt.
Tôi và thằng Cù Lao đến nhà chú Năm Mùi để hỏi thăm về việc làm thầy. Nhưng anh Bốn Linh và thầy Lê Hảo đã ngồi ở đó. Chú Năm Mùi tiếp tục câu chuyện đang trao đổi:
- Anh Bốn là chỉ huy tự vệ. Đã là quân sự thì phải lo dẹp cho hết các thứ giặc. Nay Cụ Hồ chỉ cho dân thấy có ba thứ giặc: giặc dốt, giặc đói, giặc xâm lăng. Giặc xâm lăng chiếm nước ta tám mươi năm, giặc đói cũng vậy. Riêng giặc dốt chiếm nước ta đã nghìn năm. Vua chúa ngày trước đều bó tay, nay cách mạng về mới dám cử đại binh để tiêu diệt.
Thầy Lê Hảo gật gù:
- Chí lý! Chí lý!
Anh Bốn Linh hỏi:
- Vậy đánh đâu trước? Đánh thế nào đây?
Chú Năm Mùi quả quyết:
- Đánh hết và đánh mạnh! Ở đất này mọi người đều dốt đặc, nhưng lại làm biếng nổ trời.
Làm biếng kiếm chuyện nói quanh. Bà Bảy Đá hỏi tôi: Học để làm chi? Chữ nghĩa không làm no bụng. Lắm người, dạ đầy chữ, bụng lại đói meo. Chỉ có tiền! Tiền mới làm no bụng. Tiền là ông chủ, có tiền mới sai khiến được thiên hạ. Bà nói tiền là cái địa bàn, hết tiền là mất phương hướng. Ông Kiểm Lài lại nói khác. Cái gì cũng không qua cái số. Được cái số thì không học cũng giỏi. Không được cái số thì học mấy cũng u mê. Thánh nhân giỏi từ trong bụng mẹ. Cái số ông dốt, ông đành chịu dốt.
Anh Bốn Linh tiếp theo:
- Chín người mười cuống họng!
Ông Nguyên dạy thế võ cho đội tự vệ lại nói:Đã là thầy thì cái chi cũng phải hơn trò. Thầy dạy cho ông học phải giỏi võ, vì ông Nguyên giỏi võ. Văn võ kiêm toàn mới làm thầy ông được. Thầy dạy lớp bình dân ở thôn ông chỉ là thằng con nít. Như vậy chướng quá, ông không thèm học!
Mọi người cười hà hà. Thầy Lê Hảo cắt nghĩa:
- Cũng vì ta chưa nói cho bà con nghe rõ sự lý. Phải khai thông cái "trí" thì tai nghe mới thuận. Nghĩ vậy, tôi có làm bài thơ, nói sự lý đó.
Thầy Lê Hảo đã xuất khẩu là thành thơ. Thầy nói đọc ê a: "Nay Cách mạng thành công, sông núi xuất anh hùng, giang sơn liền một mối. Ống thiên lý xa soi nghìn dặm, muôn trí khôn dồn lại một bầu. Vậy nên già trẻ nghèo giàu, ai cũng phải diệt loài giặc dốt"!
Chú Năm Mùi và anh Bốn Linh đề chép miệng khen hay. Chỉ có câu "Muôn trí khôn dồn lại một bầu", nghe chưa sướng. Vì khi cách mạng đã thành công, phải để trí khôn tỏa ra, không nên bắt trí khôn dồn lại.
Anh Sáu đã giảng giải: nước ta trước đây là một nhà tù lớn. Mọi người đều bị giam hãm trong dốt nát, trong áp bức, trong nghèo nàn, trong mê tín dị đoan. Nay cách mạng đã về, cách mạng phải mở rộng ra, phải giải phóng, không nên dồn lại. Anh Bốn xin bỏ câu" Muôn trí khôn dồn lại một bâù" và thế vào bằng câu" Mang trí khôn mở rộng cuộc đời", thay chữ "dồn" bằng chữ "mở".
Chú Năm Mùi, cả thầy Lê Hảo đều gật gù khen chữ " mở" đã làm cho bài thơ càng tuyệt diệu.
Anh Bốn Linh ra dáng suy nghĩ:
- Nhưng còn thầy dạy, lấy đâu cho đủ?
Chú Năm Mùi như đã sắp xếp từ trước:
- Thầy giỏi đã có anh Bảy Hoành. Anh có cả một thùng sách. Thầy xóm dưới đã có thằng Tân, nó là đội viên, vừa siêng năng vừa thông thái...
Chú Năm Mùi nhìn về phía tôi và thằng Cù Lao:
- Ta đã sẵn hai chiến sỹ diệt dốt kia. Chú Cù Lao học đã thành tài, nay sung vào đội quân diệt dốt là đúng! Chú Cục kia nữa, đã tốt nghiệp lớp ba tháng. Hai chú đều văn hay chữ tốt. Địa lý, lịch sử, cái chi cũng đều giỏi cả. Nay được thăng làm thầy là phải.
Anh Bốn Linh nhìn thẳng vào tôi và thằng Cù Lao:
- Đánh giặc ngoại xâm thì chưa đến tuổi tòng quân. Đánh giặc đói thì cầm cày chưa vững. Đưa đi đánh giặc dốt là đúng lập trường!
Chú Năm Mùi như sực nhớ một việc quan trọng:
- Còn như bà Hiến, ban đêm cứ thấy một bóng đèn thành hai bóng đèn, đến lớp không được. Hoặc ông Bốn Rị ban đêm phải làm thịt chó. Phải có thầy đến dạy tại nhà, làm vậy mới diệt được hết ổ giặc.
Anh Bốn Linh kêu lên:
- Phải! Rất phải! Tôi cứ quến Bà Hiến suốt đời đói khổ, ông Bốn Rị cực chẳng đã mới bán thịt chó. Chú Năm nói phải! Cách mạng phải nhớ đến họ... Ta phải cử thày đến dạy...
Anh Bốn Linh nói xong vội vã cùng thầy Lê Hảo ra về. Chú Năm Mùi ngồi lại phân công ngay cho thằng Cù Lao ban ngày phải đến dạy bà Hiến học, còn tôi ban ngày phải đến dạy ông Bốn Rị học. Vừa nghe chú Năm phân công tôi phải dạy ông Bốn Rị, tôi giật nảy:
- Ối! Cái ông Bốn Rị...
- Ông Bốn Rị, thì sao?
- Người ta cười tôi đó! Tôi đi dạy một lão bán thịt chó!
Tôi khịt mạnh:
- Lão nghe hôi lắm!
Chú Năm Mùi nhìn thẳng vào mắt tôi:
- Lạ hè! Tao ngồi gần ông, tao chẳng nghe có hôi hám chi cả, nghe thơm là khác. Mày đến bên ông hít hút vài cái thử coi. Người ta tưởng bậy đó thôi. Mày đã là chiến sỹ diệt dốt. Đã là chiến sỹ thì dù giặc dữ cũng phải xông vào, sợ chi cái hôi hám!
Tôi đang phân vân, chợt thằng Cù Lao cười nói:
- Cục không quen mùi thịt chó, cứ để ông Bốn Rị tôi lo. Còn Cục lo cho bà Hiến.
Tôi thở phào.
Chương 2
Vùng tôi trước đây không ai thèm ăn thịt chó, không phải vì có nhiều thịt. Không ăn thịt chó vì một thành kiến, thành kiến đó sau ngày Tổng khởi nghĩa còn khá nặng nề. Người ta có thể ăn thịt rắn, thịt chuột, thịt cóc, ăn cả những gì dạ dày không cho phép, cũng chẳng ai dị nghị gì cả. Nhưng nếu ăn thịt chó thì, ôi thôi, tất cả uy tín đều tiêu tan! Người đó bị xem là đứa phàm ăn. Mọi người đều tin thịt chó là loại thịt ô uế. Thịt chó vào bụng sẽ làm mất hết cái tinh khiết của con người. Nguy hại nhất là lúc chết! Người ăn thịt cho khi chết phải xuống địa ngục, phải qua mười cửa điện Diêm Vương, phải chịu những nhục hình ghê rợn. Chỉ một lát thịt cho trôi vào bụng thì cửa ngõ chốn âm ty đã sẵn sàng chờ đón, dù lòng từ bi của Phật tổ có rộng như biển cũng không phương cứu xét. Có người thoáng nghe mùi thịt chó đã nổi nôn ọe, cơm canh đã nuốt vào bụng đều tuôn ra hết. Những người như vậy được xem như có cốt tiên cốt Phật, sau này chết đi sẽ được lên ở cõi thần tiên vô cùng sung sướng.
Читать дальше
