Array Антология - Яңа гасыр тавышы / Голос нового века (на татарском языке)

Бушанганда интекмәде
Анам —
Җиңел тудым.
Сәлам, дөнья!
Тугыз чакрым —
Аска тормыш юлым.

Тирем – тимер,
Каным – уран,
Һәр атом – ут төше…
Тэнноның [1] Тэнно – Япония башлыгының титулы. ач яңагына
Йодрык булып төшеп,

Нокта куярмын сугышка!
Җитәр моңа көчем.
Мин тынычлык өчен үләм,
Мин тынычлык өчен!
Пентагонда [2] Пентагон – Америка Кушма Штатларының Саклану министрлыгы урнашкан бина. сабыр гына
Гомеремне санап,
Тәмәкегә эленәсе
Шырпы уты яна…

Шәйлим бугазымны кыскан
Биеклектән үк мин:
Ике яшьлек япон кызы
Кәгазь торна бөкли…

Мин – соңгысы!
Кеше кат-кат
Шулай дип ант эчте…
Мин уйнаштан тудым, беләм,
Тудым үләр өчен.

Миннән соң яхшырыр тормыш,
Яңа чорга үтеп!
Җаным тыныч, шуңа күрә
Сәлам, дөнья, дим!..
Дөп.

Бу дөньямы? —
Икебезгә генә.
Әмма аерым-аерым.
Яртышар.
Нерв төене сыман —
Төнге күктә
Ике сыңар йолдыз тартыша.

Чиксезлеккә багып уфтанасың,
Шомлы бәхет, якты газабым!
Мин кем сиңа? —
Кайгың – биектәрәк:
– Йолдызлары кими Казанның…
Кан басымы чигәләргә сугып,
Күз алдыңда тузам,
Искерәм.
Син – йөрәккә батып кергән пычак,
Әмма йөрәк сине үз күрә,
Кысып-кысып тота…

Ничек яшим?
Ничек гомер сорыйм көннәрдән? —
Тәнем соңгы тынын җибәрмичә,
Котылу юк миңа синнән дә.

Билләреңә…
Иңнәреңә генә
Кул тидерим —
Күпме наз анда!
Кырт кискәндәй, моңсу елмаясың:
– Йолдызлар юк бүген Казанда,
Йолдызлар юк…

…Төнне тарта-суза
Һәм чигерә таңны, чигерә,
Мин аларны берәм-берәм чүпләп,
Хәреф итеп тездем шигырьгә.

Ни син?
Ник син?
Тик син!

Берәр кайчан
Чыдамыйча, ачы кычкырып,
Ул шигырьне, турап, җаным сыман,
Очырырмын җилгә кичкырын…

– Ни хәлләр соң?
– Яхшы, – диярсең син.
– Яхшы, – диярмен мин, – мәрхабә! —
Тәүге кабат ихлас сүз ишетеп,
Мин алдармын – тәүге мәртәбә.

Дөньяң тулып җитәр.
Онытырсың.
Рәхәт булыр сиңа,
Җиңел дә…

Хисләремнең көмеш хәрефләре
Мәңге баш очыңда җемелдәр.

Күзләрендә —
күк садәлеге,
ирнендә —
таң ялкыны;
ул – назлы саба җиле,
билгеле,
кояшы июльнең;
һәр яңа
көн аңа —
талпыну.

Күзләрендә —
күк садәлеге,
ирненә кич кунганда,
ул – моңлы җәйге шәфәкъ,
ул – шәфкать,
яктылык ул фәкать;
һәр яңа
көн аңа
куана.

Алкалары —
энҗе йолдызлар,
көзгесе – ай килеш тә,
дөньялык – бай бирнәсе,
диярсең;
берүк, күз тимәсен:
һәр яңа
көн аңа
килешә.

Күк тә аман, аман туфрак та,
Тормыш шавын сузар сур [3] Сур – мөгез быргы. аман,
Хәл-әхвәлең ничек, милләтем?
Җавап шул ук: зинһар, сорама.

Баер чагы булган кояшның —
Без «таң ата» диеп алдандык,
Ил һаман шул һәм һаман шул илдә
Гыйлем урынына – наданлык,
Ирек урынына – пулемёт,
Мәктәп урынына – төрмәләр… [4] Һади Атласиның «Яңа низам вә голямаларыбыз» (1906) мәкаләсеннән.

Халыкларны сүтеп сөяккә,
Кузна уйнап рәхәт күрәләр.

Үзгәреш юк! Гасыр узса да.
Күңелеңә авыр алма син,
Хәлең ничек, дисәм, милләтем?
Җавап: шул ук.
Һади Атласи.

«…»
Гомер буе эзлим, эзлим Аны.
Иманыма терәү терәтәм…
Һәм, ниһаять, табам.
Көтмәгәнчә.

Ул бик якын икән —
Йөрәктә.

Дөнья мәшәкате күмеп китсә,
Калеб җылым белән беррәттән
Мин Аны да җуям.
(Мескен халәт!)

Ул бик ерак хәзер —
Йөрәктә.

Гомер буе эзлим,
Табам,
Җуям.
Бер тукталып шушы куласа,
Мин, һичшиксез, дәһриләнер идем…
Әгәр Аллаһ чынлап булмаса.

Авырый балам.
Коелып
төшәр икән шулчаклы:
һаман төренебрәк ята,
уенчыгын кочаклый.

Ут чәчәр күзләре моңсу,
мөлдерәмә үзләре…
Тутырып бер карасамы —
үзәгеңне өзәрлек!

Аңа әле салкын караш
ташланмаган,
салкын сүз
әйтелмәгән,
һәм ул белми —
күпме кеше
ялкынсыз
йөрәкле килеш җан
асрый…
Аларга өмет әрәм:
кояшым, дип сыенасың —
зәмһәрир салкын бәрә.