Дар’я Трайдэн - Крыштальная ноч

Я адчувала, што тут ёсць шыфр, але не ведала яго ключа: мне было шэсць, а не шаснаццаць, я не мела памады для вуснаў, тушы для веек, ценяў для павекаў – і нават вусны, вейкі і павекі былі не тыя. Адчуваючы няёмкасць, я адышла ад натоўпу і збочыла ў цемру паміж бетоннымі блокамі. За спінаю выбухнуў дзявочы рогат, крыштальная ваза для садавіны, закранутая рукой, зляцела з бетоннага прамавугольніка ўніз, і пацеркі змяшаліся з аскепкамі. Пад нечай нагой хруснула шкло, нехта войкнуў і ляпнуў даланёй па скуры, нехта азваўся, нехта крыкнуў – больш нічога я не чула, навокал быў толькі шэры бетон і цемра, і сусвет застаўся рэхам, цьмяным адчуваннем іншай прасторы – я выслізнула па-за яе межы.

Сястра Рыта крычала маё імя. Не адразу: спачатку рагатала разам з усімі, ушчыкала хлопцаў за разбітую вазачку з пацеркамі, дапамагала збіраць круглыя каменьчыкі і пластыкавыя шарыкі, якія раз’яднаў моцны ўдар аб падлогу з шэрага бетону.

Рыта заўважыла маю адсутнасць тады, калі рукі суседа па дому скончылі даследаванне яе шыі і слізганулі ўніз па хрыбеціне.

Кажуць, што мяне не было гадзіну. Стаяла пасярод вусцішы адзіноцтва. Ішла паміж бетонам і бетонам. Пралязала пад невядомым. Пераскоквала праз нішто. Свет застаўся недзе па-за мною, па-за гэтым бясконцым домам, які вёў ўверх, уніз, управа, ўлева, у нікуды, у мяне.

Хлопцы і дзяўчаты разышліся па кутах і намагаліся зрабіць выгляд, што гэта няважна: проста выпадковыя кароткія размовы пасля сапраўды значнага абмену ўпрыгожваннямі, поўхамі і жартамі.

Падлеткі вывучаюць адно аднаго, дзеці – сябе, прыроду і нежывое.

Бетонны замак, бязладны і немагчымы, атачаў усіх нас абалонкай цемры.

Я ўбачыла дом дабудаваным, калі мне было сямнаццаць. Шэсць паверхаў, вастракутныя эркеры, цёмна-сінія металічныя гаўбцы, у якіх няма ні пагарды, ні велічы.

Травы дасягаюць грудзей, калі адысці далей ад мяжы горада. У межах горада ўсё пераўзыходзіць чалавечае цела, але гэта ўражвае менш за дотык зялёнай сцябліны, марудны рух слімака і шматгалоссе птушак.

Кожны год жыцця ўзмацняе ўнутры чалавека нешта такое, што робіць яго менш чулым да вышыні бетону, да плошчы шкла і хуткасці ліфтаў.

Бабуліна хата, будоўля каля дома маіх стрыечных сясцёр – памяць пра будынкі, якія амаль не падняліся ад зямлі, з кожным годам хвалюе ўсё больш.

Раней неяк можна было жыць. Канечне, не так, каб набываць што заўгодна і не думаць, але над кожнай капейчынай разважаць не даводзілася. Пасля таго, як Іосіф памёр, а сама Іна выйшла на пенсію, стала цяжка. Не было сіл хітраваць і вылічваць, таўчыся ў буйных супермаркетах у акцыённыя дні, корпацца на лецішчы, цягнуць у жалкім металічным вазку гародніну і кветкі, не было ніякай магчымасці гандляваць гэтым ля метро, пільнавацца такіх жа старых, сцерагчыся міліцыянтаў, крычаць услед п’яным чырванаскурым мужчынам: «Прыгожыя букеты, нядорага, парадуйце жонку». Іна доўга думала, як для гэтага апрануцца, што зрабіць з голасам, куды глядзець. Відавочна, што яна ў жыцці была нечым, а як лепей: каб гэта было відавочна ці не? Будуць падыходзіць з жалем, маўляў, ай-ай, былая настаўніца, а зараз галеча, мы не такія, мы зусім не такія, таму можам дапамагчы, мы нават павінныя даць гэтыя грошы і ўзяць кветкі, узяць так, быццам яны непатрэбныя, несапраўдныя, быццам грошы былі дадзеныя проста так.

256 рублёў – што набываць, а з чым пачакаць, а пасля яшчэ пачакаць, і зноў адкласці?

Текст предоставлен ООО «ЛитРес».

Прочитайте эту книгу целиком, на ЛитРес.

Безопасно оплатить книгу можно банковской картой Visa, MasterCard, Maestro, со счета мобильного телефона, с платежного терминала, в салоне МТС или Связной, через PayPal, WebMoney, Яндекс.Деньги, QIWI Кошелек, бонусными картами или другим удобным Вам способом.