Andrzej Sapkowski - Wieża jaskółki

— Oderżnął im głowy — powiedziała głucho Ciri. - Piłą. Giselher, Kayleigh, Asse, Reef, Iskra… I Mistle. Odrzynał im głowy… Po kolei. Na moich oczach.

Gdyby tej nocy ktoś zdołał podkraść się do zagubionej wśród moczarów chaty z zapadniętą i obrośniętą mchem strzechą, gdyby zajrzał przez szpary w okiennicach, zobaczyłby w skąpo oświetlonym wnętrzu siwobrodego starca w kożuchu i popielatowłosą dziewczynę z twarzą zeszpeconą przez bliznę na policzku. Zobaczyłby, jak dziewczyna trzęsie się od płaczu, jak dławi się szlochem w ramionach starca, a ten próbuje ją uspokoić, niezgrabnie i machinalnie głaszcząc i poklepując dygoczące od spazmów ramiona.

Ale to nie było możliwe. Nikt nie mógł tego zobaczyć. Chata była dobrze ukryta wśród trzcin na moczarach. Na wiecznie pokrytym mgłą pustkowiu, na które nikt nie odważał się zapuszczać.

…zdarzyło się to piątego dnia po wrześniowym nowiu księżyca, dokładnie trzydziestego dnia naszej wyprawy, licząc od wyruszenia z Brokilonu, a sześć dni po Bitwie na Moście.

Teraz, drogi przyszły czytelniku, cofnę się nieco w czasie i opiszę wydarzenia, jakie miały miejsce bezpośrednio po sławetnej i brzemiennej w skutki Bitwie na Moście. Pierwej jednak oświecę to liczne grono czytelników, którzy o Bitwie na Moście nic nie wiedzą — już to z powodu innych zainteresowań, już skutkiem ogólnej ignorancji. Wyjaśniam: bitwę ową stoczono ostatniego dnia miesiąca sierpnia Roku Wielkiej Wojny w Angrenie, na moście łączącym oba brzegi rzeki Jarugi w okolicach stanicy o nazwie Czerwona Binduga. Stronami tego zbrojnego konfliktu były: armia Nilfgaardu, dowodzony przez królową Meve korpus z Lyrii oraz my, nasza wspaniała drużyna — ja, czyli niżej podpisany, a także Wiedźmin Geralt, wampir Emiel Regis Rohellec Terzieff-Godefroy, łuczniczka Maria Barring zwana Milvą i Cahir Mawr Dyffryn aep Ceallach, Nilfgaardczyk, lubiący z uporem godnym lepszej sprawy dowodzić, że Nilfgaardczykiem nie jest.

Niejasnym może być też dla ciebie, czytelniku, skąd wzięła się w Angrenie królowa Meve, o której wonczas mniemano, że wraz ze swą armią zginęła i przepadła w czasie nilfgaardzkiej lipcowej inkursji na Lyrię, Rivię i Aedirn zakończonej całkowitym podbojem tych krain i ich okupacją przez imperialne wojska. Atoli Meve nie zginęła, jak sądzono, w boju, nie dostała się do nilfgaardzkiej niewoli. Skrzyknąwszy pod swój sztandar grzeczny komunik ocalałego lyrijskiego wojska i zaciągnąwszy kogo się da, w tym najemników i zwyczajnych bandytów, waleczna Meve podjęła z Nilfgaardem partyzancką wojnę. A do takiej gerylasówki dziki Angren idealnie się nadawał — już to by z zasadzki uderzyć, już to by utaić się gdzie w chaszczach jakich, bo w Angrenie chaszczów dostatek, prawdę rzekłszy, prócz chaszczów nie masz w onej krainie niczego, co warte wymienienia.

Hufiec Meve — nazywanej już przez jej wojsko Białą Królową — rychło urósł w siły i takiej fantazji nabrał, że bez strachu przeprawić się na lewy brzeg Jarugi potrafił, by tam, na głębokich tyłach wroga, hałasować i grasować do woli.

Tu powracamy do naszych baranów, to jest do Bitwy na Moście. Sytuacja taktyczna wyglądała, jak następuje: partyzanci królowej Meve, pograsowawszy sobie na lewym brzegu Jarugi, chcieli uciec na prawy brzeg Jarugi, ale nadziali się na Nilfgaardczyków, którzy grasowali na prawym brzegu Jarugi i chcieli właśnie uciec na lewy brzeg Jarugi. Na powyższe nadzialiśmy się my, z pozycji centralnej, to znaczy z samego środka rzeki Jarugi, z każdej strony, lewej czy prawej, jakimś ludem zbrojnym otoczeni. Nie mając tedy dokąd uciekać, zostaliśmy bohaterami i okryliśmy się nieśmiertelną chwałą. Bitwę, nawiasem mówiąc, wygrali Lyrijczycy, albowiem udało im się to, co zamierzyli, to znaczy ucieczka na prawy brzeg. Nilfgaardczycy uciekli w niewiadomym kierunku i tym samym bitwę przegrali. Zdaję sobie sprawę, że wszystko to brzmi wielce konfundująco i nie omieszkam przed publikacją skonsultować tekstu z jakimś teoretykiem wojskowości. Na razie opieram się na autorytecie Cahira aep Ceallach, jedynego żołnierza w naszej drużynie — a Cahir potwierdził, że wygrywanie bitew poprzez szybką ucieczkę z pola walki jest dopuszczalne z punktu widzenia większości doktryn militarnych.

Udział naszej drużyny w bitwie był bezspornie chwalebny, ale miał też złe skutki. Milva, która była w odmiennym stanie, uległa tragicznemu wypadkowi. Reszcie nas pofortuniło na tyle, że nikt poważniejszych obrażeń nie odniósł. Ale nikt też i profitu nie zdobył i nawet podziękowania nie doczekał. Wyjątek stanowił Wiedźmin Geralt. Bo Wiedźmin Geralt, wbrew wielokrotnie — a widać obłudnie — głoszonemu indyferentyzmowi i nie raz deklarowanej neutralności przejawił oto w bitwie ferwor tyleż wielki, co przesadnie spektakularny, innymi słowy: bił się iście pokazowo, żeby nie powiedzieć: na pokaz. Dostrzeżono go, a Meve, królowa Lyrii, własną ręką pasowała go na rycerza. Z tego pasowania, jak się rychło okazało, było więcej nieprzyjemności niż awantaży.

Trzeba ci bowiem wiedzieć, miły czytelniku, że Wiedźmin Geralt był zawsze człowiekiem skromnym, rozważnym i opanowanym, o wnętrzu prostym i nieskomplikowanym niby trzonek od halabardy. Niespodziewany awans i pozorna łaskawość królowej Meve zmieniły go jednak — a gdybym go lepiej nie znał, powiedziałbym, że wbiły w pychę. Miast co rychlej i anonimowo zniknąć ze sceny, Geralt plątał się przy królewskim orszaku, cieszył honorem, rozkoszował łaską i nasładzał sławą.

A nam sława i rozgłos były akurat najmniej potrzebne. Przypominam tym, którzy nie pamiętają, że tenże sam Wiedźmin Geralt, teraz pasowany rycerz, ścigany był przez organa bezpieczeństwa wszystkich Czterech Królestw w związku ze sprawą rebelii magików na wyspie Thanedd. Mnie, osobę niewinną i czystą niby łza, próbowano obciążyć zarzutem szpiegostwa. Do tego dodać trzeba Milvę, kolaborującą z driadami i Scoia'tael, zamieszaną, jak się okazało, w osławione masakry ludzi na rubieżach Lasu Brokilon. Do tego dołożyć należy Cahira aep Ceallach, Nilfgaardczyka, obywatela wrogiej bądź co bądź nacji, którego obecność po niewłaściwej stronie frontu niełatwo dałoby się eksplikować i usprawiedliwić. Tak się składało, że jedyny członek naszej drużyny, którego życiorysu nie paprały sprawy polityczne lub kryminalne, był wampirem. Takim to sposobem zdemaskowanie i rozpoznanie kogokolwiek z nas groziło wszystkim pozostałym wbiciem na zaostrzone osinowe kołki. Każdy dzień spędzony — początkowo mile zresztą, syto i bezpiecznie — w cieniu lyrijskich sztandarów zwiększał owo ryzyko.