Герберт Уэллс - Вайна сусветаў (на белорусском языке)

- Нiчога падобнага! - адказаў другi. - Чым жа можна засцерагчыся ад такой гарачынi? Сушняком - каб лепш спячыся? Трэба падысцi да iх як мага блiжэй i выкапаць сховiшчы.

- К чорту сховiшчы! Ты толькi i ведаеш што сховiшчы. Табе б нарадзiцца баязлiўцам, Снiпi!

- Дык у iх зусiм, значыць, няма шыi? - спытаў раптам трэцi - маленькi, задуменны, смуглы салдат з люлькай у зубах.

Я яшчэ раз апiсаў марсiянаў.

- Накшталт васьмiногаў, - сказаў ён. - Значыць, з рыбамi ваяваць будзем.

- Забiць такiх пачвараў - гэта нават не грэх, - сказаў першы салдат.

- Пусцiць у iх снарад, ды i прыкончыць разам, - прапанаваў маленькi смуглы салдат. - А то яны яшчэ чаго-небудзь натвораць.

- Дзе ж твае снарады? - запярэчыў першы. - Чакаць нельга. Па-мойму, iх трэба атакаваць, ды чым хутчэй.

Так размаўлялi салдаты. Неўзабаве я пакiнуў iх i пайшоў на станцыю па ранiшнiя газеты.

Я баюся надакучыць чытачу апiсаннем гэтай нуднай ранiцы i яшчэ больш нуднага дня. Мне не давялося зiрнуць на пустку, бо нават званiцы ў Хорселi i Чобхеме былi ў руках ваенных уладаў. Салдаты, да якiх я звяртаўся, самi нiчога толкам не ведалi. Афiцэры былi вельмi занятыя i таямнiча маўчалi. Жыхары адчувалi сябе ў поўнай бяспецы пад аховай войскаў. Маршал, гандляр тытунём, паведамiў мне, што яго сын загiнуў каля ямы. На ўскраiнах Хорсела ваеннае начальства загадала жыхарам заперцi i пакiнуць свае дамы.

Я вярнуўся апоўднi, каля дзвюх гадзiнаў, крайне стомлены, бо дзень, як я ўжо сказаў, быў гарачы i душны; каб асвяжыцца, я прыняў халодны душ. А палове пятай я адправiўся на чыгуначную станцыю па вячэрнюю газету, бо ў ранiшнiх газетах было толькi вельмi недакладнае апiсанне гiбелi Стэнта, Гендэрсана, Оджылвi i iншых. Але i вячэрнiя газеты нiчога новага не паведамлялi. Марсiяне не паказвалiся. Яны, вiдаць, чымсьцi былi занятыя ў сваёй яме, i адтуль, як i раней, даносiўся металiчны стук i ўвесь час вырывалiся клубы дыму. "Новыя спробы ўстанавiць кантакт пры дапамозе сiгналаў аказалiся безвынiковымi", - стэрэатыпна паведамлялi газеты. Адзiн з сапёраў сказаў мне, што хтосьцi, стоячы ў канаве, падняў сцяг на доўгiм дрэўку. Але марсiяне надалi гэтаму столькi ўвагi, колькi б мы надалi ўвагi рыканню каровы.

Мушу прызнацца, што гэтыя ваенныя рыхтункi моцна ўсхвалявалi мяне. Маё ўяўленне разыгралася, i я прыдумваў усякiя магчымыя спосабы знiшчэння няпрошаных гасцей; я, як школьнiк, марыў аб баталiях i воiнскiх подзвiгах. Тады мне здавалася, што барацьба з марсiянамi няроўная. Яны ж так бездапаможна барахталiся ў сваёй яме.

Каля трэцяй гадзiны з боку Чэртсi цi Адлстона пачуўся гул - пачаўся абстрэл сасновага лесу, куды ўпаў другi цылiндр, - з мэтай разбурыць яго перш, чым ён раскрыецца. Але палявая зброя для абстрэлу першага цылiндра марсiянаў прыбыла ў Чобхем толькi к пятай гадзiне.

У шэсць гадзiн, калi мы з жонкай пiлi гарбату, жыва абмяркоўваючы распачатую бiтву, з боку пусткi пачуўся глухi выбух, i следам блiснуў агонь. Праз некалькi секундаў раздаўся грукат так блiзка ад нас, што нават зямля задрыжала. Я выбег у сад i ўбачыў, што вершалiны дрэваў вакол усходняга каледжа ахоплены дымным чырвоным полымем, а званiца невялiкай царквы, што стаяла побач, абвальваецца. Вежа ў стылi мiнарэта знiкла, i страха каледжа мела такi выгляд, быццам па ёй стралялi стотоннай зброяй. Труба на нашым доме трэснула, як быццам у яе трапiў снарад. Рассыпаючыся, абломкi яе пракацiлiся па чарапiцы, i вокамгненна паявiлася груда чырвоных чарапкоў на клумбе, пад акном майго кабiнета.

Мы з жонкай стаялi збянтэжаныя i напалоханыя. Потым я даўмеўся, што паколькi каледж разбураны, то вяршыня Мэйбэры-Хiла апынулася ў радыусе дзеяння цеплавога промня марсiянаў.

Схапiўшы жонку за руку, я пацягнуў яе на дарогу. Потым я выклiкаў з дому служанку; я паабяцаў ёй, што сам схаджу наверх па яе куфар, якi яна нiяк не хацела пакiнуць.

- Тут заставацца нельга, - сказаў я.

У той жа час з пусткi зноў пачуўся гул.

- Але куды ж мы пойдзем? - спытала яна ў роспачы.

З хвiлiну я нiчога не мог прыдумаць. Потым успомнiў пра яе сваякоў у Лезерхэдзе.

- Лезерхэд! - крыкнуў я.

Яна паглядзела на адхон пагорка. Напалоханыя людзi выбягалi з дамоў.

- Як жа нам дабрацца да Лезерхэда? - спытала яна.

Каля падножжа пагорка я ўбачыў атрад гусараў, якi праязджаў пад чыгуначным мостам. Трое з iх уехалi ў адчыненыя вароты Ўсходняга каледжа; двое пачалi абыходзiць суседнiя дамы. Сонца, якое праглядвала праз дым ад палымнеючых дрэваў, здавалася крывава-чырвоным i адкiдвала злавеснае святло на ўсё наваколле.

- Стойце тут, - сказаў я. - Вам тут нiшто не пагражае.