Пьер Буль - Планета малпаў (на белорусском языке)

Левэн, як i я, быў у поўным адчаi, i спатрэбiлася мудрасць нашага патрона, якi здолеў падбадзёрыць нас. Ужо вечарэла. Мы, вядома, маглi скарыстацца бесклапотнасцю дзiкуноў i ўцячы, але куды? Катэр быў зруйнаваны. У нас не было больш разумнага выйсця, чым застацца тут i паспрабаваць улагодзiць гэтых варвараў. Да таго ж, нам страшэнна хацелася есцi.

Мы ўсталi i нерашуча пабрылi па лесе. Сарорцы па-ранейшаму бяздумна дурэлi, не звяртаючы на нас нiякае ўвагi. Мабыць, толькi Нова не забылася на нас. Яна пайшла за намi, трымаючыся трохi ззаду, i адварочвала галаву кожны раз, калi мы азiралiся. Паблукаўшы крышку па паляне, мы ўбачылi, што знаходзiмся ў чымсьцi накшталт стойбiшча першабытных людзей, толькi тут замест буданоў былi зладжаны з ламачча - на зямлi цi ў развiлках нiжнiх галiн нейкiя прымiтыўныя гнёзды, падобныя на тыя, што робяць буйныя малпы ў нашых афрыканскiх лясах. Некаторыя гнёзды былi занятыя. Мужчыны i жанчыны - не ведаю, як iнакш можна назваць сарорцаў рознага полу, - драмалi ў гнёздах, часта парамi, шчыльна прыцiснуўшыся адно да аднаго цi скурчыўшыся, бы сабакi ў халоднае надвор'е. У большых гнёздах размяшчалiся цэлыя сем'i: мы прыкмецiлi дзяцей, якiя спалi ў iх, - яны здалiся нам прыгожымi i дужымi.

Але страўнiкi нашы ад усiх назiранняў не папаўнелi. Нарэшце мы заўважылi пад адным дрэвам сям'ю, якая прыступiла да трапезы, але iхняя ежа не магла спакусiць нас. Зубамi i пазногцямi яны раздзiралi на часткi тушу нейкай буйной жывёлiны, падобнай на аленя. Адрываючы крывавыя кавалкi, сарорцы жэрлi iх, выплёўваючы толькi шматкi шкуры. Увогуле мы не знайшлi ва ўсiм стойбiшчы анiводнага ачага. Нас ванiтавала ад аднаго толькi вiду такога абеду. Да таго ж, выявiлася, што нiхто i не збiраецца нас частаваць. Наадварот, ледзь мы наблiзiлiся на некалькi крокаў да гэтай сямейкi, як пагрозлiвае бурчанне вымусiла нас таропка адступiць.

Але тут нам дапамагла Нова. Магчыма, яна ўрэшце зразумела, што мы галодныя, хоць я ў гэтым i не ўпэўнены. Цi магла яна ўвогуле хоць што-небудзь зразумець? Не ведаю. Проста, хутчэй за ўсё, сама згаладалася. Ва ўсякiм разе, наблiзiўшыся да высокага дрэва, Нова абхапiла ствол рукамi i нагамi i, хутка падцягваючыся, дабралася да нiжнiх галiн i знiкла ў лiстоце. Неўзабаве адтуль градам пасыпалiся плады, падобныя на бананы. Потым Нова спусцiлася на зямлю i, скоса паглядаючы на нас, пачала ўплятаць гэтыя бананы. Пасля нядоўгiх ваганняў мы рызыкнулi пакаштаваць iх. Яны былi смачныя, i нам удалося заглушыць голад. Нiчога супраць таго, што мы далучылiся да яе, Нова не мела. Мы напiлiся з ручая i вырашылi, што тут i заначуем.

Кожны выбраў сабе месца, дзе можна было б зладзiць такое ж гняздо, як i ў сарорцаў. Нова настолькi зацiкавiлася нашай работаю, што нават наблiзiлася да мяне i дапамагла зламаць адну непадатлiвую галiну.

Мяне гэта кранула, а маладога Левэна, пэўна, раззлавала, бо ён бухнуўся на траву i павярнуўся да нас спiнаю. Што ж да прафесара, то ён даўно ўжо спаў, зламаны стомаю.

Я забавiўся, стараючыся лепей уладкавацца. Нова па-ранейшаму назiрала за мной збоку. Калi я нарэшце ўлёгся, яна, павагаўшыся досыць доўгi час, падышла да мяне дробнымi, няўпэўнымi крокамi. Я замёр, баючыся спалохаць яе. Пастаяўшы каля мяне, яна ўлеглася побач. Я ляжаў, не дазваляючы сабе нават паварушыцца. Урэшце яна даверлiва прыцiснулася да мяне, i цяпер мы ўжо нiчым не адрознiвалiся ад астатнiх парачак гэтага дзiўнага племенi. Але, нягледзячы на неверагодную прыгажосць Новы, жанчыны ў ёй я не адчуваў. Яна паводзiла сябе бы ласкавая хатняя жывёлiна, якой хочацца сагрэцца побач з гаспадаром. Мне таксама была прыемная цеплыня яе цела, але нiякага жадання яна ўва мне не ўзбуджала. Урэшце я так i заснуў, змарнелы, зусiм побач з гэтай надзiва пекнай' i неразумнай iстотаю. Засынаючы, я паспеў заўважыць у небе начны спадарожнiк Сароры - ён быў меншы за наш Месяц, аднак залiваў джунглi досыць яркiм жаўтаватым святлом.

Раздзел VIII

Прачнуўся я, калi неба ў прасветах памiж галiнамi налiвалася ўжо першымi ранiшнiмi фарбамi. Нова яшчэ спала. Я доўга разглядваў яе, нiчым не выдаючы сябе, што прачнуўся, але, згадаўшы, як жорстка абышлася яна з Гектарам, уздыхнуў. З-за гэтай нiмфы пачалiся ўсе нашыя няшчасцi: гэта ж яна паведамiла пра нас супляменнiкам. Але я не мог злаваць на прыгажуню, зачараваны яе павабнасцю.

Тут Нова заварушылася i ўзняла галаву. У вачах у сароркi мiльгануў жах, я адчуў, як напружылiся ўсе яе мускулы. Аднак мая нерухомасць супакоiла Нову, i спакваля выраз яе твару памякчэў. I ўпершыню ёй удалося на iмгненне вытрымаць мой позiрк. Я расцанiў гэта як асабiстую перамогу i, зусiм забыўшыся, якое ўражанне рабiла на яе ўчора маё зямное выяўленне зычлiвасцi, усмiхнуўся.