Артур Конан Дойл - Нататкі пра Шэрлака Холмса (зборнік)

– Трапны стрэл наўздагад, амаль наўздагад, – пахваліўся ён, сціснуўшы маё плячо. – Грэгары, настойліва звяртаю вашую ўвагу на гэтую ўнікальную эпідэмію сярод авечак. Ну што ж, фурман, паехалі!

У палкоўніка Роса на твары адлюстроўваўся скепсіс у дачыненні да здольнасцяў майго кампаньёна, але па выглядзе інспектара я бачыў, што заўвага Холмса яго вельмі зацікавіла.

– Вы лічыце, гэта важна? – спытаў Грэгары.

– Надзвычайна.

– Ёсць яшчэ штосьці, на што вы раілі б мне звярнуць увагу?

– На тое, як цікава паводзіўся сабака ўночы.

– Але сабака нічога не рабіў уночы.

– Вось гэта і цікава, – адказаў Шэрлак Холмс.

Праз чатыры дні мы з Холмсам зноў сядзелі ў цягніку на Ўінчэстэр, каб трапіць на скачкі за Кубак Ўэсэкса. Палкоўнік Рос, як мы дамаўляліся, сустрэў нас ля вакзала, і ў ягоным прыватным экіпажы мы выправіліся за горад на іпадром. Палкоўнік ехаў з нахмураным тварам і трымаўся больш чым холадна.

– Майго каня так і няма, – сказаў ён.

– Я мяркую, вы ж пазнаеце яго, калі ўбачыце? Тут палкоўнік узлаваўся.

– Я наведваю скачкі дваццаць гадоў, і ніколі раней мне не задавалі такога пытання, – сказаў ён. – Срэбнага Месяца пазнае і дзіця, у яго белая пляма на лобе і пярэстая правая пярэдняя нага.

– І якія стаўкі?

– Гэта самае цікавае. Учора можна было атрымаць пятнаццаць да аднаго, але каэфіцыент увесь час зніжаўся, і цяпер можна паставіць хіба што тры да аднаго.

– Хм! – сказаў Холмс. – Хтосьці штосьці ведае, гэта ясна.

Калі экіпаж спыніўся ля агароджы трыбунаў, я паглядзеў у запрашальную картку, каб прачытаць спіс удзельнікаў.

«Кубак Ўэсэкса, – было там напісана – 50 cаверэнаў падпісных*, дадаткова 1000 саверэнаў за першае месца, для чатырохі пяцігодак. Другое месца – 300 фунтаў, трэцяе – 200. Новы скакавы круг (1 міля, 5 фурлонгаў).

1. Арап, уладальнік – містэр Хіт Ньютан. Чырвоны шлем, светла-карычневы камзол.

2. Барацьбіт, уладальнік – палкоўнік Ўордлаў. Ружовы шлем, блакітны з чорным камзол.

3. Дэсбара, уладальнік – лорд Бэкуотэр. Жоўты шлем і рукавы.

4. Срэбны Месяц, уладальнік – палкоўнік Рос. Чорны шлем, чырвоны камзол.

5. Ірыда, уладальнік – герцаг Балмарал. Жоўтыя і чорныя палосы.

6. Сугней, уладальнік – лорд Сінглфард. Ліловы шлем, чорныя рукавы».

– Мы знялі са старту нашага другога каня і даверыліся вашаму слову, – сказаў палкоўнік. – Што? Як такое можа быць? Срэбны Месяц – фаварыт?

– Пяць да чатырох на Срэбнага Месяца! – раўлі трыбуны. – Пяць да чатырох на Срэбнага Месяца! Пяць да пятнаццаці на Дэсбара! Пяць да чатырох на ўсіх!

– Ужо ўзнялі нумары! – крыкнуў я. – На месцы ўсе шасцёра!

– Усе шасцёра? Значыць, і мой конь бяжыць! – усхвалявана выгукнуў палкоўнік. – Але я не бачу яго. Маіх колераў яшчэ не было.

– Пяцёра ўжо выйшлі. Зараз, мусіць, будзе і ён.

На гэтых маіх словах магутны гняды конь вылецеў з загона і галопам прайшоўся міма нас, несучы на спіне жакея ў добра вядомых усім чорным і чырвоным колерах палкоўніка.

– Гэта не мой конь! – крыкнуў уладальнік. – У гэтага звера нідзе няма белай поўсці. Што вы зрабілі, містэр Холмс?

– Ну-ну, давайце паглядзім, як ён справіцца, – бесклапотна адказаў мой сябар.

Некалькі хвілін ён глядзеў у мой бінокль.

– Хораша! Цудоўны старт! – выгукнуў ён раптам. – Зараз яны ідуць на паварот!

З нашага экіпажа ўсё было выдатна бачна, калі яны выйшлі на прамую. Шэсць коней ішлі так шчыльна, што іх можна было ўсіх разам накрыць адным дываном, але напаўдарозе жоўтыя колеры Мэйплтана вырваліся наперад. Аднак яшчэ да таго як яны дайшлі да нас, Дэсбара здаў, і конь палкоўніка, рэзка вырваўшыся наперад, перасек фінішную лінію на добрыя шэсць корпусаў раней за суперніка, трэцяй з вялікім адрывам прыйшла Ірыда герцага Балмарала.

– У любым разе, я перамог, – выдыхнуў палкоўнік, правёўшы далонню па заплюшчаных вачах. – Але прызнаю, я зусім нічога не разумею. Вам не падаецца, што вы занадта доўга не раскрывалі вашую таямніцу, містэр Холмс?

– Вядома, палкоўнік, вы пра ўсё дазнаецеся. Давайце выйдзем і паглядзім на каня разам… Вось ён, – сказаў мой сябар, калі мы ўвайшлі ў загон, куды дапускаліся толькі ўладальнікі і іх сябры. – Вам трэба толькі працерці ягоныя лоб і нагу вінным спіртам, і вы ўбачыце, што гэта ўсё той жа Срэбны Месяц.

– У мяне няма словаў!

– Я знайшоў яго ў руках махляра і ўзяў на сябе смеласць пакінуць у такім выглядзе, як яго даставілі.

– Дарагі сэр, вы здзейснілі цуд. Конь выглядае вельмі здаровым і моцным. Ніколі ў жыцці ён яшчэ не выйграваў так прыгожа. Я прыношу вам тысячу прабачэнняў за свае сумневы ў вашых здольнасцях. Вы зрабілі мне вялікую ласку, знайшоўшы майго каня. І я буду абавязаны вам яшчэ больш, калі вы зможаце знайсці забойцу Джона Стрэйкера.