Steven Saylor - Dom Westalek

– Bethesdo… – szepnąłem. – A jaki był twój największy występek i najsprytniejsza sztuczka?

Minęła długa chwila, zanim usłyszałem odpowiedź.

– Myślę, że one są jeszcze przede mną. A twoje?

– Chodź tu do mnie, to ci powiem na ucho.

Noc trochę się ochłodziła. Od doliny Tybru nadleciała lekka bryza. Bethesda podniosła się z sofy i położyła się przy mnie. Dotknąłem ustami jej ucha, ale nie szeptałem żadnych sekretów; robiliśmy za to coś innego. A następnego dnia poszedłem na ulicę złotników i kupiłem jej prostą srebrną bransoletę na pamiątkę nocy opowieści o królu Rampsynitosie i jego skarbcu.

FAŁSZYWY TESTAMENT

Lucjusz Klaudiusz ma palce jak kiełbaski, rumiane policzki i czerwony nos nad małymi, ale grubymi ustami. Głowę okala mu wianuszek niesfornych rudawych włosów. Jest nobilem, a nawet kimś więcej: nazwisko Klaudiusz świadczy o jego przynależności do klasy patrycjuszy, tej niewielkiej liczby starych rodów, które uczyniły Rzym wielkim (a w każdym razie wmówiły to pozostałym Rzymianom). Nie wszyscy patrycjusze są bogaci; nawet najszacowniejsze rody mogą podupaść z biegiem wieków. Ale po złotym patrycjuszowskim pierścieniu, któremu dotrzymywały towarzystwa inne (jeden, srebrny z lapisem, inny z białego złota z oczkiem z nieskazitelnego zielonego szkła), domyślałem się, że Lucjusz Klaudiusz dysponuje pokaźnym majątkiem. Oprócz pierścieni nosił na szyi złoty łańcuch, z którego zwisały lśniące szklane, sopelki, nurzające się w porastających jego pulchną pierś rudych kędziorkach. Jego toga sporządzona była z najlepszej wełny, a skórzane buty wykonał prawdziwy mistrz szewskiego fachu. Jednym słowem, przedstawiał obraz typowego bogatego patrycjusza, ani specjalnie przystojnego, ani specjalnie inteligentnego, ale nienagannie ubranego i zadbanego. W zielonych oczach igrały wesołe iskierki, a usta łatwo się układały w uśmiech, zdradzając ogólnie przyjemny charakter. Bogaty, szlachetnie urodzony i z natury pogodny – wydał mi się człowiekiem, który nie powinien mieć najmniejszych zmartwień; niewątpliwie miał jednak jakieś, bo inaczej nigdy by mnie nie odwiedził.

Siedzieliśmy w moim niewielkim ogrodzie. Jeszcze nie tak dawno człowiek o pozycji społecznej Lucjusza Klaudiusza nie postawiłby nogi w domu Gordianusa Poszukiwacza, ale w ostatnich latach stałem się bardziej, by tak rzec, tolerowany. Myślę, że zaczęło się to od mojej pierwszej roboty dla młodego adwokata Cycerona. Najwyraźniej mój zleceniodawca opowiadał o mnie różne miłe rzeczy kolegom z sądów, na przykład, że przyjął mnie kiedyś pod swój dach i okazało się, że ten Gordianus, choć zawodowy szperacz i znajomek różnych szumowin, jednak umie jeść łyżką z miski i używać domowej toalety.

Lucjusz wypełniał sobą podane mu krzesło aż po brzegi. Był wyraźnie nieswój: wiercił się, na ile mu pozwalały sztywne ramy poręczy, i bawił pierścieniami, a wreszcie uśmiechnął się głupio i wyciągnął rękę z opróżnionym kubkiem.

– Mogę dostać jeszcze trochę?

– Naturalnie. – Klasnąłem w dłonie. – Bethesdo! Dolej wina gościowi. Najlepszego, z tej zielonej butelki.

Bethesda spełniła polecenie dość niechętnie; niespiesznie wstała ze swojego miejsca za kolumną perystylu i wolnym krokiem udała się do kuchni, poruszając się z gracją rozwijającego się kwiatu. Lucjusz patrzył za nią, przełykając z trudem ślinę.

– Bardzo piękną masz niewolnicę – wyszeptał.

– Dziękuję, Lucjuszu Klaudiuszu.

Miałem nadzieję, że nie zacznie nalegać, abym mu ją sprzedał, jak to czyni większość moich zamożnych klientów; płonną, jak się zaraz okazało.

– Pewnie byś nie zechciał… – zaczął.

– Niestety, nie.

– Ale ja chcę powiedzieć…

– Prędzej bym ci sprzedał moje nadprogramowe żebro.

– No tak… – mruknął, po czym zmarszczył mięsiste czoło. – Co powiedziałeś?

– Och, nic takiego. Takie bzdurne wyrażenie, które przejąłem od Bethesdy. Według jej przodków po mieczu pierwsza kobieta powstała z żebra wyjętego z pierwszego mężczyzny przez ich boga zwanego Jehową. Dlatego właśnie niektórzy z nas mają jakby dodatkowe żebro, bez odpowiednika po drugiej stronie.

– Poważnie? – Lucjusz zaczął się macać po żebrach, ale był chyba zbyt tłusty, by którekolwiek wyczuć pod palcami.

Pociągnąłem łyk wina, kryjąc uśmiech. Bethesda opowiadała mi wiele razy hebrajską historię o stworzeniu ludzi. Za każdym razem łapię się za bok i wydaję bolesny jęk, aż oboje wybuchamy śmiechem. Uważam to za bardzo dziwną legendę, ale nie dziwniejszą od opowieści jej matki o egipskich bogach z głowami szakali czy byków i o krokodylach spacerujących na tylnych łapach. Jeśli jest choć trochę prawdziwa, to ten hebrajski bóg jest godzien szacunku; nawet Jowisz nie może rościć sobie praw autorskich do tworu choć w połowie tak doskonałego jak Bethesda.

W końcu uznałem, że poświęciłem wystarczająco dużo czasu na przełamywanie lodów.

– Powiedz mi, Lucjuszu Klaudiuszu, co cię trapi?

– Weźmiesz mnie za głupca… – zaczął.

– Z pewnością nie – wtrąciłem przekonany, że pewnie tak właśnie będzie.

– Cóż… To było przedwczoraj… a może dwa dni temu? W każdym razie na drugi dzień po idach majowych, tego jestem pewien.

– Jeśli tak, to istotnie owo nie nazwane jeszcze przez ciebie zdarzenie nastąpiło dwa dni temu.

Bethesda wysunęła się z domu i stanęła w cieniu portyku, czekając na mój znak. Pokręciłem głową, każąc jej zostać na miejscu. Kolejny kubek wina mógł rozluźnić Lucjuszowi język, ale w głowie szumiało mu już wystarczająco.

– Cóż więc zaszło tego szczególnego dnia?

– Akurat byłem w tej okolicy… nie tu na Eskwilinie, ale u jego podnóża, w Suburze…

– Subura to fascynująca dzielnica – powiedziałem, starając się sobie wyobrazić, czym jej brudne uliczki mogły przyciągać człowieka, który zapewne mieszka w wielkiej willi na Palatynie. Przychodziły mi na myśl tylko szulernie, tawerny, domy rozpusty i zbóje do wynajęcia.

– Widzisz, nie mam zbyt wielu zajęć. – Lucjusz westchnął ciężko. – Nigdy nie miałem głowy do polityki ani interesów, jak inni członkowie mojej rodziny. Na Forum czuję się bezużyteczny. Próbowałem życia na wsi, ale rolnik też ze mnie żaden. Krowy i zbiory mnie serdecznie nudzą. Nie lubię też przyjmować gości; obcy ludzie na kolacji, wszyscy dwa razy mądrzejsi ode mnie, a ja mam ich zabawiać. Tyle z tym zachodu… Jak widzisz, szybko i łatwo ulegam nudzie.

– Słucham, słucham. – Kiwnąłem głową, tłumiąc ziewnięcie.

– No więc włóczę się często po mieście. Raz idę do term, poprzyglądać się starcom grzejącym kości w ciepłych źródłach, kiedy indziej na Pole Marsowe, popatrzeć na ćwiczenia wyścigowych rydwanów. Chodzę nad Tyber na targi ryb, bydła i zamorskich towarów. Lubię patrzeć, jak ludzie pracują, jak się krzątają wokół własnych spraw z taką determinacją. Tu kobieta wykłóca się z przekupniami, tam majster pokrzykuje na murarzy, dziewczyny przesiadujące w oknach lupanarów zatrzaskują okiennice na widok zmierzającej w ich stronę grupy podochoconych gladiatorów… Wszyscy są tacy żywi, wyraziści, konkretni, tacy… no, przeciwieństwo znudzonych. Rozumiesz mnie, Gordianusie?

– Chyba tak, Lucjuszu Klaudiuszu.

– A zatem rozumiesz także, dlaczego uwielbiam Suburę. Cóż to za dzielnica! Aż pulsuje, niemal pachnie namiętnością. Zatłoczone kamienice, dziwne wonie, cały ludzki teatr! Kręte i wąskie uliczki, mroczne alejki, płynące z pięter odgłosy kłótni, śmiechu, miłości… To tajemnicze miejsce pełne życia!