Kazimierz Korkozowicz - Trzecia rakieta

– Do południa graliśmy w tenisa. Potem wróciliśmy do domu, żeby się odświeżyć. Kiedy po krótkim czasie wyszedłem, aby się przejść, widziałem na tarasie Procę siedzącego na leżaku.

– Widzę, że panuje tu u was ogólne upodobanie do spacerów.

– Wydaje mi się, że nie ma w tym nic dziwnego. Jesteśmy tu przecież dla odpoczynku, pogodę mamy piękną, wszyscy więc staramy się jak najwięcej przebywać na powietrzu.

– Dlaczego w takim razie poszedł pan do młyna?

Pytanie było zaskakujące. Czy porucznik coś już na ten temat wiedział, czy też było to tylko pociągnięcie taktyczne?

– Ja?… – Bolesza zmarszczył brwi – do młyna?… To chyba jakieś nieporozumienie! Ja w młynie nie byłem!

– Czy tylko tego dnia, czy w ogóle?

– W ogóle nigdy tam nie chodziłem!

W tym momencie porucznik przechylił się ku leżącej obok niego skórzanej teczce i wyjął z niej zwiniętą w kłębek chusteczkę. Położył ją przed sobą i odwinął brzegi. Ujrzałem na białym tle płótna małą niklową zapalniczkę.

– Czy to jest pańska zapalniczka?

Bolesza przytaknął zachrypniętym głosem.

– Jak pan zatem wytłumaczy fakt, że znaleźliśmy ją w kącie pomiędzy skrzynią a ścianą na poddaszu młyna?

– Ja… ja… doprawdy nie wiem!

– Nie wie pan? Ale wie pan o tym, że zwłoki znajdowały się właśnie w tej skrzyni?

– To… wiem…

– Skąd?

– Wszyscy o tym mówili, fakt ten jest znany nie tylko mnie! Panie poruczniku, to jest jakieś tragiczne nieporozumienie, jakaś zagadkowa historia! Ja nie poczuwam się do żadnej winy, ja przysięgam panu.

– Dosyć! – przerwał krótko oficer. – Mogę pana zapewnić, że sprawa będzie wyświetlona bez żadnych wątpliwości.

– Powtarzam, że w ogóle nie wchodziłem do młyna, ani wtedy, ani przedtem czy potem. Byłem na spacerze, wróciłem do domu na obiad! To wszystko, co mogę na ten temat powiedzieć!

– W którym kierunku pan poszedł?

– Chciałem odwiedzić Bronę w warzywniku, jednak tam go nie znalazłem, poszedłem więc przez sad i wyszedłem na drogę, która prowadzi z sadu w stronę miasteczka.

– I oczywiście nikogo pan po drodze nie spotkał?

– Nie, aczkolwiek widziałem z daleka pracujących w polu ludzi.

– To nam nic nie mówi. Na tym na razie skończymy. Poproszę pana o nieopuszczanie tego pokoju.

– Czy jestem aresztowany?

– Zatrzymuję pana do dyspozycji władz śledczych. Pojedzie pan z nami.

Bolesza trzęsącą się rękę przyłożył do ust, potem wsparł na niej głowę. Porucznik wstał z krzesła.

– Czy mogę zabrać rzeczy lub chociaż je uporządkować?

– Zrobimy to za pana. Pozostanie pan tutaj z kolegą. Proszę zachować się spokojnie, gdyż uprzedzam, że jest on uzbrojony i ma prawo w razie potrzeby zrobić użytek z broni.

Porucznik zamienił spojrzenie z protokolantem i skinął na mnie. Razem wyszliśmy do salonu, gdzie w myśl zarządzenia wszyscy mieli oczekiwać na zakończenie śledztwa.

Oczy obecnych skierowały się w naszą stronę. Porucznik zwrócił się do zebranych:

– Zakończyłem moje wstępne czynności. Obywatel Bolesza pojedzie ze mną. Czy ktoś z państwa chciałby jeszcze zamienić ze mną parę słów?

Odpowiedzią było ogólne milczenie.

– Proszę, aby nikt nie opuszczał pensjonatu aż do czasu uchylenia tego zarządzenia.

– Czy piwnice mają być stale zamknięte? – zapytał Stanek. – Jest to dla mnie bardzo uciążliwe, gdyż trzymamy tam niektóre nasze zapasy i opał.

– Obecnie jest to zbędne. Może je pan otworzyć.

Ponieważ auto już czekało, obaj funkcjonariusze, z Bolesza pośrodku, opuścili dom. Bolesza przeszedł wśród nas z opuszczoną głową, nie patrząc na nikogo”.

Mimo konsternacji po aresztowaniu Boleszy i ogólnego przygnębienia z powodu tragicznej śmierci towarzysza z wczasów kolacja przeszła w ożywionym nastroju i przy wzmożonych apetytach, gdyż tego dnia nie podano obiadu. Fakt asystowania Hempla przy śledztwie znacznie podniósł jego autorytet wśród towarzystwa, toteż mimo woli została mu narzucona rola arbitra we wszystkich spornych kwestiach dotyczących przebiegu dnia.

Dziennikarz z pewną niecierpliwością oczekiwał końca kolacji, by nawiązać kontakt z Broną i dowiedzieć się, co miał on na myśli, mówiąc o rozwiązaniu zagadki.

Brona ułatwił mu to zadanie, kiedy bowiem Hempel wstawał od stołu, podszedł do niego i rzucił cicho:

– Proszę nieznacznie opuścić towarzystwo i zaraz zajść do mnie. Mam nowe ważne wiadomości.

Hempel skinął nieznacznie głową. Co za nowe i – jak podkreślił nie lubiący przesady Brona – „ważne wiadomości” mógł on mieć teraz, gdy sprawa po aresztowaniu Boleszy zdawała się zmierzać ku końcowi? Opuszczenie towarzystwa nie było rzeczą trudną, – gdyż wszyscy po zdarzeniach tego dnia czuli się nerwowo wyczerpani i zmęczeni, toteż zaraz po kolacji nieomal całe towarzystwo rozeszło się do swoich pokoi.

Kiedy dziennikarz znalazł się w pokoju Brony, ten ruchem ręki wskazał mu krzesło. Hempel usiadł bez słowa i maskując zaciekawienie, wyjął fajkę i począł ją wolno nabijać. Brona przyglądał się przez pewien czas tej czynności, po czym powiedział:

– Podczas dzisiejszego przesłuchania, w godzinach popołudniowych, z pokoju Stanka zginęły klucze od piwnicy. Zanim administrator stwierdził, że nikt ze służby ich nie zabierał, upłynęło około dwudziestu minut. Po tym czasie powrócił do pokoju i zastał klucze na zwykłym miejscu, to znaczy wiszące pomiędzy innymi na specjalnej desce, jaką ma umocowaną koło drzwi.

Hempel, który właśnie zapalał fajkę, znieruchomiał. Uniósł głowę i spoglądał ze zdumieniem na Bronę.

– Oczywiście wystarczyło uchylić drzwi i sięgnąć ręką, by zdjąć klucze. Potrzeba na to paru sekund.

Paląca się zapałka sparzyła Hemplowi palce. Rzucił ją i zawołał podniecony:

– Kto wtedy był przesłuchiwany?

– Ano właśnie. Nie mogłem tego ustalić z całkowitą pewnością, ale przypuszczam, że Kuszar lub Bolesza.

– W każdym razie przed oświadczeniem porucznika, że piwnice mogą być otwarte.

– Oczywiście. Gdyby to oświadczenie padło wcześniej, klucz by nie zginął.

– Czy mógł to zrobić Bolesza?

– Zasadniczo tak.

– Brak klucza przez dłuższy czas zwróciłby przecież uwagę Stanka.

– Brak ten został stwierdzony prawie natychmiast. Sprawca musiał jednak ponieść to ryzyko. Przypuszczalnie chciał zorientować się co do wielkości i kształtu klucza, by dorobić wytrych.

– Czy Stanek sprawdzał zamknięcie drzwi do piwnicy, z chwilą gdy skonstatował brak kluczy?

– Był na tyle sprytny. Drzwi były zamknięte. Jeżeli zatem klucz wziął Bolesza, byłby to zapewne dalszy ciąg prowadzonej przez niego akcji, której podłoża nie znamy.

– Ale jeśli to nie Bolesza wziął klucz? Brona milczał przez pewien czas, zanim odpowiedział:

– Ta właśnie ewentualność nie daje mi spokoju. Muszę się panu przyznać, że nie bardzo trafia mi do przekonania koncepcja kradzieży klucza przez Boleszę. Byłoby to za bardzo proste, za bardzo ułatwiające nam dalszą pracę. Nie mam zaufania do takich łatwizn…

– Zgadzam się z panem w zupełności. Dochodzę do równie sceptycznego przekonania, aczkolwiek inną drogą. Po prostu wyobrażam sobie stan psychiczny Boleszy przed przesłuchaniem. Mówię przed przesłuchaniem, gdyż oczywiście tylko wtedy mógł to zrobić; później został aresztowany i stracił swobodę ruchów. Otóż zastanawiam się, czy człowiek w jego sytuacji byłby w stanie zrezygnować z przygotowania się do czekającego go śledztwa i zdobyć się na taką swobodę myśli, by błyskawicznie ocenić szanse, a następnie zdecydować się na wykonanie tak ryzykownego kroku, licząc się z tym, że przecież w każdej chwili może być wezwany. Postanowienie wykorzystania nieobecności Stanka celem zabrania kluczy dowodziłoby przecież, że sprawca, w danym wypadku ewentualnie Bolesza, wybiegał już myślą naprzód, że zastanawiał się nad dalszymi swoimi krokami, zatem pewny był możności swobodnego poruszania się, a tej pewności Bolesza mieć nie mógł.