Marek Krajewski: Róże Cmentarne

– To rzadko spotykany widok – powiedział Kwieciński. – Z takim przypadkiem, w takim miejscu – medyk zatoczył koło dłonią – spotykam się po raz pierwszy, a przecież wiesz, że niejedno widziałem…

Zamilkł. Pater zamknął oczy. Nie chciał, by Kwieciński zaczął opowiadać teraz, co takiego widział w swoim bez wątpienia pracowitym życiu.

– Pamiętaj, że w około sześćdziesięciu, siedemdziesięciu procentach nasze ciało składa się z wody, a my jesteśmy w suszarni. Znasz też powiedzenia: „usychać z miłości”, „uschnąć z rozpaczy”… Człowiek schnie jak drzewo, ale nie aż tak. – Popatrzył na ciało. – Dla ciebie ciekawsze będzie jednak to. – Medyk lekko przechylił głowę denata. – Rozległa rana z tyłu głowy, odniesiona wskutek uderzenia.

– Czy on… to jest w ogóle mężczyzna? – Pater wolał się upewnić.

Kwieciński skinął głową.

– Czy on mógł sam się uderzyć? Tak jak ja dzisiaj w żebra? Stracił przytomność i wtedy…

– Ta rana jest za wysoko. – Kwieciński przerwał. – Musiałby podskoczyć, odchylić głowę i wyrżnąć w coś z całej siły. Powiem ci, co wiem, jak będę miał delikwenta na stole, ale raczej nie jest możliwe, by samemu się tak urządzić. Najpewniej najpierw ktoś go skutecznie znieczulił, potem tu zaciągnął. Mówiłem, że to robota dla ciebie.

Kwieciński wyszedł przed suszarnię. „Nie dla mnie. Dla nich”, pomyślał Pater, patrząc na miejscowych policjantów. „Ja tylko wypełnię papiery dla Cichowskiego”.

– Jak długo on tu leży?

– To musiało trochę potrwać. Ale ile? Więcej będę wiedział, jak go dostanę do wyłącznej dyspozycji.

Pater, zanim odjechał, porozmawiał jeszcze z Zenonem Koniarkiem, siwym mężczyzną, który razem z Kazimierzem Ziętkiem znalazł ciało. Dowiedział się, że stare suszarnie typu „Hajnówka” zostały w tartaku zastąpione nowymi, komorowymi. I że drewno suszy się przy wilgotności osiemdziesiąt procent i w temperaturze dziewięćdziesięciu stopni. Wyobraził sobie uwięzionego w środku mężczyznę, cierpienie i śmierć. Suszarnia wyciągnęła z niego wodę jak strzykawka, pozostawiając gorące kości z przyklejonymi płatami skóry. Jak bolą płuca skwierczące pod wpływem wdychanego powietrza? Jak boleśnie kurczą się nerki, kiedy wysysa się im ich wilgoć? Można było tylko mieć nadzieję, że facet już nie żył, gdy zaciągnięto go do środka.

Jak długo tam leżał? Kwieciński nie wiedział. Okazało się, że suszarnia nie jest otwierana codziennie. Nie ma takiej potrzeby. Raz na jakiś czas pracownik tartaku sprawdza wilgotność i temperaturę, porównując odczyty z dwóch termometrów widocznych przez szybkę. Pater dowiedział się, że termometry te działają na zasadzie podobnej do psychometru Assmanna. Raz na jakiś czas podkręca się grzejniki działające na parę nasyconą suchą. To także nie wymaga wchodzenia do komory suszarni. Niekiedy otwiera się drzwi, by wpuścić powietrze. Ale i wtedy nie ma powodu, by wchodzić do środka.

– Słowem, gdyby nie dzisiejszy pomiar – Koniarek pokazał wilgotnościomierz młotkowy – gość mógłby tam jeszcze poleżeć niezauważony. W ciszy, w ciepełku…

Gdy Pater odjeżdżał, zamienił kilka zdań z policjantem z Wejherowa. Zwłoki przeszukano. Nie znaleziono żadnych dokumentów. Żadnego śladu, który umożliwiłby identyfikację. Trzeba będzie szukać dalej i przejrzeć rejestry zaginionych. Ale tę robotę zostawi innym.

Prześwietlenie wykazało silne stłuczenie dwóch żeber. Pater popatrzył na zdjęcie. Przypomniał sobie wysuszoną dłoń mężczyzny. Jak długo tam leżał? „W ciszy, w ciepełku”.

Cisza i ciepło. Słońce. Nie myślał już o tartaku między Wejherowem a Krokową.

Myślał o Grecji.

Pater przyglądał się samochodom stojącym na parkingu naprzeciw Starego Ratusza w Gdańsku. Wypatrywał miejsca, w którym mógłby zaparkować swoją starą co-rollę. Jego wzrok padł na wystający tył potężnego land rovera. Nie był pewien, czy nikły odblask w światłach cofania to znak manewru, czy też skutek działania lipcowego słońca. Zaufał jednak swojemu instynktowi i zatrzymał się. Aby ośmielić kierowcę topornego auta, przypominającego mały autobus, mrugnął dwukrotnie światłami. Tamten gwałtownie wyjechał tyłem i zatrzymał się nie więcej niż dziesięć centymetrów od maski toyoty, omal jej nie taranując. Potem ruszył z piskiem opon, pokazując Paterowi ogolony na łyso tył swojej głowy, na której widniał jakiś tatuaż, chyba pająk na sieci. Butny impet, z jakim land rover wyjechał ze zwartego szeregu aut, świadczył o tym, że mruganie światłami było ze strony Patera zbyteczną i zupełnie niedocenioną uprzejmością. Może kiedy indziej nadkomisarz zapisałby numery land rovera i poprosił kolegów z drogówki, aby przetrzepali auto w poszukiwaniu przeterminowanej gaśnicy, za co wlepiliby łysemu bucowi najwyższy możliwy mandat, może pojechałby za nim i śledził go, szukając okazji do rewanżu. Ale nie dzisiaj, nie teraz. Jeśli dobrego humoru nie zepsuł mu zasuszony trup w tartaku, podobny do ufoludka, to tym bardziej nie mógł tego uczynić jakiś łysy ABS.

Pater, parkując, parsknął śmiechem, bo przypomniał sobie, jak jego siedemnastoletnia siostrzenica Agata wyjaśniła mu niedawno skrót ABS jako „absolutny brak szyi” i jako synonim rzeczownika „karkonosz”. Rozbawiła go wtedy dwuznaczność skrótowca i używał go ostatnio dość często. Wcześniej może by i zganił sam siebie za operowanie slangiem. Ale ostatnio był wyrozumiały dla siebie i świata.

Wysiadł z samochodu i poszedł Szeroką w stronę biura podróży pośredniczącego w sprzedaży biletów lotniczych. W połowie drogi uśmiechnął się i zawrócił. Zapomniał o bilecie parkingowym. Jeszcze kilka dni temu wściekłby się na swoje roztargnienie. Ale nie dzisiaj. Dzisiaj idzie odebrać dwa bilety do Salonik i jest to wystarczający powód do radości, aby nie przejmować się łysym osiłkiem w land roverze, i upałem, który przykleił nadkomisarzowi koszulę do pleców, i roztargnieniem, a może i parkometrem, który – jak Pater założył – nie będzie działał.

Ale to przewidywanie nie sprawdziło się i Pater umieścił wydrukowany bilet za przednią szybą swojego auta. Po kilku minutach znalazł się w biurze podróży. W nie-klimatyzowanym wnętrzu, zalepionym ofertami last minute i zalanym przez południowe słońce, klientów obsługiwały dwie młode kobiety, z plakietkami „Aneta” i „Ania” przypiętymi do bluzek. „Powinno być «Anna», Anią to ona może być dla swojego kochanka”, pomyślał z lekką irytacją, która szybko przerodziła się w łagodną wyrozumiałość. „Może tej dziewczynie brakuje ciepła, może nikt nie zwraca się do niej pieszczotliwie, może w ten sposób chce zyskać przychylność ludzi? Moją życzliwość już zyskała. Powiem do niej «Pani Aniu»„.

Swojego pomysłu nie mógł na razie zrealizować. Pani Ania była zajęta. Siedziała przed nią chuda i wysoka kobieta, we fryzurze bardzo popularnej wśród serialowych aktorek i prezenterek, którą jego podwładny Kulesza nazywał „hełmofonem Magdy M.”. Przed Anetą natomiast rozpierał się wygodnie w fotelu starszy pan w krótkich spodenkach, z których wystawały dwie chude i blade łydki. Pater, przysłuchując się wściekłym posapywaniom kobiety w hełmofonie i rozwlekłym wyjaśnieniom mężczyzny w krótkich spodenkach, wiedział, że poczeka na swoją kolej. Nie sposób było wyobrazić sobie, że pretensje klientki, która domagała się odszkodowania od biura pośrednictwa za jakieś kłopoty z odzyskaniem bagażu na lotnisku w Dominikanie, będą krótsze albo że niezdecydowany klient w końcu wyłuszczy, czego oczekuje po pobycie w Egipcie. Kiedy indziej Pater – dla skrócenia sobie oczekiwania – zanurzyłby wzrok w dekolcie Ani lub Anety albo usiadłby i rozpoczął kontemplowanie ich szczupłych nóg, widocznych spod biurek. Dzisiaj jednak tego nie zrobił. Dziś wiedział, jak skrócić sobie czas, i miał przy sobie coś, co skutecznie odciągało go od obu, skądinąd atrakcyjnych, pracownic biura.