Albert Baantjer - De Cock en de dode meesters

Het duurde enkele minuten voordat een helft van de dubbele deur werd geopend. In de opening stond een korte, breedgeschouderde man. Hij had een bijna vierkant gezicht met een laag voorhoofd en zwart stoppelig haar. Zijn geel-bruin geruit colbert hing open. Bij zijn linkeroksel glansde een pistool in een schouderholster. Vragend trok hij zijn donkere wenkbrauwen op.

De grijze speurder lichtte beleefd zijn hoedje.

‘Mijn naam is De Cock,’ opende hij vriendelijk. ‘De Cock met… eh, met ceeooceekaa.’ Hij duimde opzij. ‘En dat is mijn collega Vledder. Wij zijn rechercheurs van politie uit Amsterdam, bureau Warmoesstraat.’ Hij glimlachte innemend. ‘Bent u Peter Gramsma?’ vroeg hij met een ondertoon van twijfel.

De man schudde zijn zijn hoofd.

‘Dat is mijn baas.’

‘Ik had graag even met hem gesproken.’

‘Waarover?’

‘Dat vertel ik hem liever zelf.’

De man deed zonder verder iets te zeggen de deur voor hun neus dicht. Na enkele minuten kwam hij terug.

‘Kunnen jullie je legitimeren?’

De Cock pakte zijn legitimatiebewijs van de politie uit de binnenzak van zijn colbert en hield die de man voor.

De man keek er even naar en duimde daarna over zijn schouder.

‘Kom erin,’ riep hij opgewekt. ‘De baas heeft wel even tijd.’ Hij wees naar een diepe garderobenis. ‘Je kunt hier je jas en je hoed kwijt.’

De Cock blikte in de nis en schudde zijn hoofd.

‘Ik houd mijn jas aan. Zo lang zal ons onderhoud niet duren.’

De man grijnsde.

‘Zoals je wilt.’ Hij ging de beide rechercheurs voor naar een ruim, hoog vertrek met een lambrisering van donker meranti. Schuin voor een open haard met een knapperend houtvuur zat in een brede fauteuil een wat gezette, enigszins kalende man. De Cock schatte hem op achter in de veertig. Hij droeg een donkerbruine kamerjas, afgezet met goudgele koorden. Langzaam kwam hij uit zijn fauteuil overeind en stak zijn rechterhand vooruit.

‘Ik ben Peter Gramsma.’ Hij glimlachte wat verlegen. ‘Rechercheur De Cock… ik heb altijd gehoopt u nog eens te ontmoeten.’

De grijze speurder drukte de hem toegestoken hand.

‘Het genoegen is geheel mijnerzijds,’ reageerde hij ouderwets vormelijk.

Peter Gramsma wees uitnodigend naar twee fauteuils bij de haard. ‘Ga zitten. Ik neem niet aan dat jullie zijn gekomen om mij te arresteren.’

De Cock nam plaats en schudde traag zijn hoofd.

‘Zover zijn we nog niet,’ sprak hij met een zweem van een glimlach. ‘Wij komen naar aanleiding van de dood van Philip de Lent.’

Peter Gramsma zuchtte.

‘Ik heb vanavond in de krant gelezen dat jullie hem uit de Brouwersgracht hebben gevist… dood.’

De Cock knikte.

‘Vermoord.’

Peter Gramsma keek de oude rechercheur aan. Zijn groene ogen glansden. ‘En nu denkt u dat ik met die moord iets van doen heb?’

De Cock knikte.

‘Exact. Als ik goed ben geïnformeerd, dan was wijlen Philip de Lent uw adviseur… uw raadsman in juridische aangelegenheden.’

Peter Gramsma ging weer in zijn fauteuil zitten en strekte zijn benen behaaglijk voor zich uit.

‘Philip was mijn advocaat. Hij bereidde mijn verdediging voor inzake mijn vermeende relaties met een organisatie die drugs vervaardigt en verspreidt.’

De Cock veinsde verbazing.

‘Verdediging… is er een onderzoek naar zo’n relatie gaande?’

Peter Gramsma knikte nadrukkelijk.

‘Een van uw jonge officieren van justitie, de heer Donker-Korzelius, meent over voldoende bewijsmateriaal te beschikken.’ Hij gebaarde breed met zijn beide armen. ‘Waarom zou ik Philip de Lent laten ombrengen? Zijn dood komt mij zeer ongelegen.’

De Cock wreef over zijn brede kin.

‘Door de aard van hun bezigheden,’ formuleerde hij voorzichtig, ‘beschikken advocaten dikwijls over gegevens, die voor hun feitelijke opdrachtgevers uiterst bezwarend… compromitterend zijn.’

Peter Gramsma glimlachte fijntjes. ‘U bedoelt, dat Philip de Lent in een positie verkeerde om mij te chanteren?’

De Cock beet even op zijn onderlip. ‘U weet heel goed wat ik bedoel. Philip de Lent bezat een onverzadigbare honger naar geld. Iemand zei van hem dat hij slaafs de Mammon diende.’

Peter Gramsma schudde zijn hoofd.

‘Ik ken de Mammon als mijn broekzak. Niemand krijgt de kans mij te chanteren.’

De Cock keek hem strak aan.

‘Voordien sterft hij.’

Peter Gramsma kwam uit zijn fauteuil overeind.

‘Ik heb u al gezegd,’ sprak hij vermoeid, ‘dat de dood van Pilip de Lent mij zeer ongelegen komt.’

Ook De Cock stond op.

‘Ongelegen… inzake het gerechtelijk onderzoek naar uw criminele activiteiten?’

Peter Gramsma maakte een afwerend gebaar.

‘U mag die niet cri-mi-neel noemen.’

De Cock grijnsde.

‘Uw vermeende betrokkenheid bij dergelijke activiteiten,’ verbeterde hij.

‘Inderdaad.’

De Cock gebaarde om zich heen.

‘Ik begrijp het niet… U zit hier rustig, heel ontspannen bij een knapperend haardvuur… bent u niet bang om te worden gearresteerd?’

Peter Gramsma schudde zijn hoofd.

‘Ik word tijdig gewaarschuwd.’

De Cock wees voor zich uit.

‘Zodat u kunt vluchten?’

Peter Gramsma liet zijn blik door het vertrek dwalen en strekte zijn handen met gespreide vingers naar het vuur.

‘Onderkomens zoals dit… staan ook elders.’

Ze reden zwijgend naar Amsterdam terug. Het weerbeeld was niet veranderd: korte felle regenbuien en jagende wolken aan de hemel. De ruitenwissers van de Golf zwiepten heen en weer en De Cock zat diep onderuitgezakt met zijn oude hoedje op de rug van zijn neus.

Het was Vledder die het zwijgen verbrak.

‘Ons bezoek aan Baarn leverde niet veel op.’

De Cock gniffelde.

‘Had jij verwacht,’ sprak hij met enig sarcasme, ‘dat Peter Gramsma onmiddellijk zou bekennen dat hij Philip de Lent had laten ombrengen?’

Vledder schudde zijn hoofd.

‘Dat niet. Maar concreet zijn we geen stap verder gekomen.’

De Cock drukte zich iets omhoog.

‘Heb jij in die garderobenis gekeken?’

‘Nee… jij?’

De Cock knikte.

‘Daar hing een donkergroene, wijde damesregenmantel en daarboven op een plank lag een bijpassend hoedje in de vorm van een zuidwester. Onder de regenmatel stonden twee zwarte glimmende laarsjes.’

Vledder keek hem verbijsterd aan.

‘Annette van het Sticht.’

De Cock trok zijn gezicht in een ernstige plooi.

‘De secretaresse van Donker-Korzelius.’

Vledder klapte woedend met zijn vuist op het stuur van de Golf. ‘Werken wij vaak dag en nacht,’ brieste hij, ‘om feiten te verzamelen… om een bewijsvoering sluitend te krijgen en dan loodst een juffrouw van het parket alle gegevens door naar zo’n topcrimineel. Logisch, dat Peter Gramsma zich in alle gemoedsrust kan koesteren in de warmte van een knappend haardvuur. Het is om uit je vel te springen. Als er een sein tot actie wordt gegeven, is hij weg.’

De Cock lachte. Hij vond het altijd plezierig als zijn jonge collega zich opwond. ‘Jouw conclusie is nogal voorbarig,’ suste hij. ‘Er zullen ongetwijfeld meer jonge vrouwen zijn die een wijde donkergroene regenmantel dragen met een bijpassend hoedje in de vorm van een zuidwester. En het dragen van laarsjes is in dit jaargetijde ook niet uitzonderlijk.’

Vledder schudde resoluut zijn hoofd.

‘Het was Annette van het Sticht,’ riep hij met verbeten stelligheid. ‘Zij is het lek. Het kan niet anders. Die Peter Gramsma was van alles op de hoogte. Volkomen.

Hij wist dat er een onderzoek tegen hem gaande was… dat het onderzoek naar zijn aandeel in een drugssyndicaat werd geleid door Donker-Korzelius.’

De jonge rechercheur ademde diep en klapte opnieuw met zijn vuist op het stuur.