Albert Baantjer - De Cock en de gebrandmerkte doden

“Dat hadden we niet afgesproken. Het etablissement van Smalle Lowietje kan wachten.”

De Cock maakte een berustend gebaar.

“Je hebt gelijk,” sprak hij.

“We gaan naar de Herengracht voor een onaangekondigd bezoek aan Edward van der Poorten.”

Vanaf de Van Beuningenstraat reden ze rechts de Haarlemmerweg op in de richting van het Haarlemmerplein. De Cock gebaarde voor zich uit.

“Pak straks de Nassaukade en de Stadhouderskade tot aan de Vijzelstraat. Als je direct naar de binnenstad rijdt, dan sta je zelfs op dit late uur vast in een file.”

Vledder knikte begrijpend.

“Vanaf de Vijzelstraat rijden we rechts de Herengracht op.”

“Precies.”

“De woning van Edward van der Poorten is volgens mij maar een paar panden verwijderd van het huis waar Peter van Gulpen de dood vond.”

De Cock reageerde niet, hij liet zich wat onderuitzakken. Het was weer gaan regenen en Vledder had de ruitenwissers aangezet. Toen ze de Herengracht hadden bereikt, drukte De Cock zich weer omhoog en keek speurend om zich heen. Plotseling maakte zich een vreemd gevoel van verwarring van hem meester. Een kil gevoel van angstige spanning greep klemmend rond zijn hart en tintelde in de toppen van zijn vingers. Hij stootte zijn elleboog tegen de arm van Vledder.

“Daar…aan de overkant van de gracht…een bordes met een open deur en er brandt licht in het hele pand.”

7

Vledder bracht de Golf even tot stilstand en wees over het water naar de andere kant van de gracht.

“Eenzelfde situatie,” riep hij gespannen.

“Exact hetzelfde als gisteravond bij het pand van Peter van Gulpen.”

De Cock knikte.

“De vrees het ergste.”

“Een nieuwe moord?”

“Ja.”

“Dat kan toch niet waar zijn.”

In de stem van Vledder trilde ongeloof. De jonge rechercheur reed de oude Golf snel naar de andere kant van de gracht. Hij vond voor de wagen nog een plekje tussen de bomen aan de wallenkant.

Toen hij uitstapte gaf hij een snerpende gil. Een grote zwarte rat tippelde over de neus van zijn rechterschoen. De Cock keek hem breed grijnzend aan.

“Je zult toch aan die gore Amsterdamse ratten langs de grachten moeten wennen. Het is al eeuwen hun domein.”

Hij wachtte even tot Vledder van de schrik was bekomen. Toen zijn gezicht weer kleur kreeg staken ze de rijbaan van de Herengracht over en beklommen het bordes. Boven op het bordes bleef De Cock staan. Rechts van de open deur was een zware koperen plaat met grote in zwart verzonken letters: Edward van der Poorten . Daaronder in kleinere letters impresario .

“Wat is een impresario?” vroeg Vledder terwijl hij naar het woord wees.

De Cock maakte een schouderbeweging.

“Aanvankelijk het hoofd van een toneelgezelschap. Tegenwoordig iemand die iets met en voor artiesten doet.”

“Nogal vaag,” snoof Vledder.

De Cock reageerde niet. De grijze speurder inspecteerde nauwkeurig de in traditioneel groen gelakte buitendeur. De zware deur vertoonde geen sporen van braak of verbreking. Omzichtig liep de oude rechercheur via een brede hal een met wit marmer beklede gang in. Hij keek omhoog en zag aan het plafond eenzelfde soort wulpse engeltjes als in het pand van Peter van Gulpen.

Vledder volgde in zijn kielzog.

Links in de gang vond De Cock een halfopen deur met op het bovenpaneel in witte sierlijke schrijfletters het woord Privé . Opnieuw bleef de oude rechercheur staan en inspecteerde de deur en de sponningen. Ook hier trof hij geen sporen van braak of verbreking.

Met zijn rechterknie drukte hij de deur verder open en liet zijn blik door het rechthoekig vertrek erachter dwalen. De kamer had een hoge, door zware balken gedragen zoldering en was schaars verlicht. Twee smeedijzeren schemerlampen met donkere kappen verspreidden een gelig licht. Ook hier, net als in het pand van Peter van Gulpen, was een eikenhouten lambrisering tot ongeveer schouderhoogte. Boven de lambrisering hingen enkele kleurrijke schilderijen van Franse impressionisten. De Cock herkende een Monet, een Renoir en een Toulouse-Lautrec.

De schouw in het midden van het vertrek was niet zo monumentaal als die in de woning van Peter van Gulpen; deze was sierlijker, minder pompeus. De forse fauteuils in een halve cirkel om de schouw waren gebloemd in overwegend rode en paarse tinten.

In de middelste fauteuil zat scheef weggezakt een man. Op zijn rug, net onder zijn nek, hingen twee houten greepjes van een wurgkoord.

De Cock nam even de tijd om het lugubere tafereel in zich op te nemen. De gelijkenis met het beeld van de dode Peter van Gulpen drong zich direct aan hem op.

Voorzichtig liep hij verder het vertrek in, schoof een van de gebloemde fauteuils enigszins opzij en keek het slachtoffer in het gezicht. Het hart van de oude rechercheur stokte een tel.

Twee wijd opengesperde dode ogen staarden hem aan. De Cock slikte even iets weg. De dode blik uit die ogen leek een verlaat verwijt.

De oude rechercheur bande het idee uit zijn gedachten. Een verwijt leek hem ongegrond. Hij had deze moord niet kunnen voorkomen.

Hij keek naar de halfopen mond, waaruit een gedeelte van de iets opgezette tong stak. Op het voorhoofd van de man, ongeveer een centimeter boven het begin van de rug van zijn neus, was een brandmerk…twee rechtopstaande ruiten met de punten tegen elkaar.

De oude rechercheur nam het beeld van de twee ruiten scherp in zich op. De gelijkenis met het brandmerk op het voorhoofd van Peter van Gulpen was treffend. Hij bukte zich iets om ook de insnoeringen van het wurgkoord aan de hals te bekijken. Vledder, achter zijn rug, boog zich over hem heen en ademde in zijn nek.

“Het is,” hijgde hij ontsteld, “Edward van der Poorten.”

De Cock schoof opzij en wees naar de dode in de gebloemde fauteuil.

“De moordenaar van Peter van Gulpen?”

Vledder bleef het antwoord schuldig.

Bram van Wielingen kwam dreunend het vertrek binnen. Hij zette zijn aluminium koffer in een van de gebloemde fauteuils en liep op De Cock toe.

“Dit is de tweede nacht,” snauwde hij.

“Twee nachten achter elkaar. Waarom ga jij niet als een nette rechercheur op tijd naar je bed.”

De Cock grijnsde hem vriendelijk toe.

“Goedenavond, Bram…blij, dat je even tijd voor mij kon vrijmaken.”

De fotograaf maakte een wegwerpgebaar.

“Barst.”

De Cock plukte even glimlachend aan zijn neus en wees toen naar de dode.

“Kijk even naar het slachtoffer,” sprak hij minzaam.

Van Wielingen liep op het slachtoffer toe. Van schrik deinsde hij even terug.

“Allemachtig,” riep hij geschrokken.

“Allemachtig…net als gisteravond. Het is alleen een andere vent.”

De fotograaf wendde zich weer tot De Cock.

“Is er een idioot met een brandijzer op pad?”

De Cock maakte een hulpeloos gebaar.

“Of het een idioot is, weet ik niet. Hij of zij is in ieder geval een moordenaar of moordenares die een brandijzer hanteert. En dat ben ik in mijn lange loopbaan bij de recherche nog niet tegengekomen.”

“Weet je wie hij is?”

“Ja, de man heet Edward van der Poorten. Hij is een vroegere vriend van Peter van Gulpen.”

“Het slachtoffer van gisteravond.”

“Precies.”

“Weet je al iets meer?”

De Cock grijnsde.

“Het ellendige is dat wij over aanwijzingen meenden te beschikken, dat deze Edward van der Poorten het slachtoffer van gisteren had vermoord.”

Bram van Wielingen snoof.

“Die aanwijzingen,” grinnikte hij, “kun je nu wel in de prullenbak gooien. De man of vrouw die deze man heeft vermoord, is ook verantwoordelijk voor de moord op die Peter van Gulpen. De werkwijze is identiek…een professioneel wurgkoord…het slachtoffer vanaf de rugzijde benaderd. Ook het brandmerk op het voorhoofd wijkt geen millimeter af.”