Stefan Żeromski - Ludzie bezdomni, tom pierwszy

Rybak – słynny obraz malarza fr. Puvis de Chavannes (1824–1898); jego właściwy tytuł to: Le pauvre pecheur ( Ubogi rybak ). [przypis redakcyjny]

antropoid – małpa człekokształtna. [przypis redakcyjny]

austeria (daw.) – gospoda. [przypis redakcyjny]

marchands de vin (fr.) – handlarze wina. [przypis redakcyjny]

Maria Antonina – żona Ludwika XVI, córka Marii Teresy, cesarzowej austriackiej; znienawidzona przez lud francuski, została w czasie rewolucji ścięta na gilotynie (1798). [przypis redakcyjny]

kształt (…) kaukaski – w dawnej terminologii rasę białą nazywano kaukaską. [przypis redakcyjny]

notabene (z łac.) – dosł.: zauważ dobrze; tu: w dodatku. [przypis redakcyjny]

Trouville – port fr. nad kanałem La Manche, a zarazem uczęszczana pod koniec XIX w. miejscowość letniskowa. [przypis redakcyjny]

chambres garnies (fr.) – pokoje umeblowane do wynajęcia. [przypis redakcyjny]

Adonai (hebr.) – Wszechmocny; określenie Boga, zamiast właściwego imienia: Jahwe, którego przepisy religii żydowskiej zabraniały wymawiać. [przypis redakcyjny]

wena – tu: żyła. [przypis redakcyjny]

ineksprymable (z fr. inexprimable : niewypowiedziany, niewypowiadalny) – spodnie; też: kalesony, majtki. [przypis redakcyjny]

usus (łac.) – ustalony zwyczaj, praktyka. [przypis redakcyjny]

Parki a. Mojry (mit. gr.) – uosabiające przeznaczenie trzy córki Nocy; dwie młodsze, Kloto i Lachezis, przędły nić ludzkiego życia, którą w godzinie śmierci przecinała najstarsza z nich, Atropos. [przypis redakcyjny]

misterium – u staroż. Greków niedostępne dla niewtajemniczonych obrządki religijne. [przypis redakcyjny]

rewerber – tu: latarnia uliczna. [przypis redakcyjny]

gruszka Bessemera – wynaleziony przez angielskiego inżyniera, Henryka Bessemera (1813–1898), piec do wytopu stali; ma on kształt gruszki zawieszonej w stalowym pierścieniu; wynalazek ten spowodował przewrót w przemyśle hutniczym. [przypis redakcyjny]

gęsi surowcowe – odlew surowego żelaza w formie zwanej „gęsią”. [przypis redakcyjny]