Tadeusz Boy-Żeleński - Flirt z Melpomeną

Murger, Henri (1822–1861) – francuski pisarz i malarz; po zebraniu notatek na temat paryskiej cyganerii napisał na poły autobiograficzną powieść – Sceny z życia cyganerii . [przypis edytorski]

dywersja (fr.) – działania wojenne za linią frontu, zmierzające do osłabienia sił przeciwnika. [przypis edytorski]

leitmotiv (z niem.) – motyw przewodni. [przypis edytorski]

nul (łac.) – zero; tu: człowiek nic nie znaczący. [przypis edytorski]

kędyś (daw.) – gdzieś. [przypis edytorski]

Samson – bohater biblijny, obdarzony legendarną siłą, której został pozbawiony, gdy jego kochanka, Dalila, ścięła mu włosy. [przypis edytorski]

kabotyn (z fr.) – tani efekciarz, komediant. [przypis edytorski]

mimozowaty – przewrażliwiony. [przypis edytorski]

filister – pogardliwie: mieszczanin. [przypis edytorski]

stypa (z łac.) – uczta po ceremonii pogrzebowej. [przypis edytorski]

mezalians (z fr.) – małżeństwo, w którym jedna strona jest niższego stanu a. biedniejsza od drugiej. [przypis edytorski]

parać się (przest.) – trudzić się, zajmować się. [przypis edytorski]

kamerton (z niem.) – urządzenie wydające wzorcowy ton, do którego dostraja się instrumenty muzyczne. [przypis edytorski]

opierunek (daw.) – pranie; dziś obecny w wyrażeniu: „zapewnić komuś wikt i opierunek”, czyli wyżywienie i czystą odzież, czy w ogóle utrzymanie. [przypis edytorski]

Rousseau, Jean Jacques (1712–1778) – francuski pisarz oraz filozof; postulował powrót do natury, odrzucał zdobycze cywilizacji, w tym pojęcie własności prywatnej; swój model człowieka idealnego, dobrego, wychowywanego w naturze przedstawił w dziele z 1762: Emil, czyli o wychowaniu . [przypis edytorski]

Levasseur, Teresa (1721–1801) – partnerka Rousseau, urodziła mu pięcioro dzieci, główna spadkobierczyni po jego śmierci. [przypis edytorski]

Petrarca, Francesco (1304–1374) – włoski poeta i latynista; w 1341 uwieńczony tzw. laurem poetyckim; zasłynął cyklem wierszy miłosnych ( Śpiewnik ), głównie sonetów, poświęconych madonnie Laurze, której tożsamość pozostaje nieznana. [przypis edytorski]

wyemancypowany – uwolniony, samodzielny. [przypis edytorski]

staniol – kolorowa folia aluminiowa, w którą dawniej zawijano słodycze. [przypis edytorski]

replika (z łac.) – odpowiedź. [przypis edytorski]

szarża (z fr.) – atak w teatrze: przejaskrawienie, popis. [przypis edytorski]

Nowakowski, Zygmunt (1891–1963) – aktor. [przypis edytorski]

autorament (z łac.) – tu: pokrój. [przypis edytorski]

Szukiewicz, Maciej (1870–1943) – wyjątkowo płodny pisarz wielu gatunków, krytyk teatralny; badacz twórczości Jana Matejki, kustosz krakowskiego muzeum poświęconego malarzowi. [przypis edytorski]

przecz (daw.) – dlaczego. [przypis edytorski]

atoli (daw.) – lecz, jednak. [przypis edytorski]

ninie (daw.) – teraz. [przypis edytorski]

toute la lyre (fr.) – tytuł pośmiertnego wydania poezji Wiktora Hugo; przen. cała poezja. [przypis edytorski]

Powrót Odysa – dramat Stanisława Wyspiańskiego z 1907 roku. [przypis edytorski]

Antyk Wyspiańskiego – popularna praca Tadeusza Sinki wydana po raz pierwszy w 1916 roku. [przypis edytorski]

Sinko, Tadeusz (1977–1966) – filolog klasyczny, członek Akademii Umiejętności, Polskiej Akademii Nauk, profesor uniwersytetów we Lwowie i w Krakowie. [przypis edytorski]

Lotofagowie – według mitologii greckiej lud żywiący się lotosem, który miał właściwość wywoływania amnezji. [przypis edytorski]

inkryminowany – posądzany o coś. [przypis edytorski]

Siemieński, Lucjan Hipolit (1807–1877) – poeta, pisarz, uczestnik powstania listopadowego; przetłumaczył m.in. Odyseję , twórczość Horacego, Michała Anioła, ludową poezję ukraińską; był jednym z najważniejszych krytyków literackich z grupy konserwatystów: „Czasu” i „Przeglądu Polskiego”. [przypis edytorski]

Homer (VIII w. p.n.e) – epik grecki; jak głoszą podania, był ślepym śpiewakiem wędrownym, twórcą Iliady i Odysei . [przypis edytorski]

Plutarch (I–II w. n.e.) —grecki biograf, filozof, orator; znany z Od Augusta do Witeliusza – zbioru czterdziestu sześciu żywotów sławnych Greków i Rzymian. [przypis edytorski]

Heraklides z Pontu (IV w. p.n.e.) – grecki filozof akademicki, „astronom-platończyk”, twórca hipotezy heliocentrycznej (według której Ziemia obraca się wokół własnej osi i Słońca). [przypis edytorski]

Eustathius (ok. 1125–1193 lub 1198) – także: Eustathios, Eustatios, Eustacjusz z Tesaloniki; bizantyjski teolog, filolog, historyk, arcybiskup Tesaloniki od 1175 roku, twórca prac teoretycznych poświęconych Homerowi: Parekbolàj ejs ten Homéru Iliáda (tytuł pol. Komentarz do Iliady Homera ) i Parekbolàj ejs ten Homéru Odýssejan . [przypis edytorski]

Phornatus (I w. n.e.) – właśc. Lucius Annaeus Cornutus; grecki filozof, stoik, przyjaciel Persjusza, autor popularnego traktatu Theologiae Graecae compendium . [przypis edytorski]

Policiano, Antonio (1454–1494) – właśc. Angelo Ambrogini; włoski pisarz, wybitny humanista renesansowy, kanclerz Florencji, profesor; od czasów młodzieńczych przetłumaczył cztery księgi Iliady na łaciński heksametr, za co w 1470 roku otrzymał tytuł homericus adulescens , czyli homeryckiego młodzieńca. [przypis edytorski]

Metamorfozy – poemat epicki Owidiusza, w którym została opisana rzymska kosmogonia. [przypis edytorski]

brat Obżora – chodzi o angielskiego dominikanina Thomasa Wallisa, który łączył naukę Metamorfoz z Biblią . [przypis edytorski]

zawisłość – tu: zależność, podległość. [przypis edytorski]