Дмитрий Акулич - Да зорак

Максім быў ніжэй сваіх аднагодкаў да шаснаццаці гадоў, і гэта ні ў якім разе не перашкаджала яму быць моцным сярод іх. Гуляючы з імі яго цікавасць да космасу не губляўся, а наадварот, ён яшчэ больш рухаўся разам з імі.

А планета Зямля працягвала лётаць вакол Сонца, красавалася сярод іншых планет. Час змяняўся і развівала касманаўтыку. Зоркі ўжо згасалі на столі дзіцячага пакоя, казкі перад сном сыходзілі ў мінулае, тата пераставаў гаварыць з сынам пра космас. А Максім працягваў глядзець у зорнае неба і бачыць у ім, нешта большае, чым проста залатое ззянне іскраў.

Апошнія гады ў школе, Максім праводзіў з задавальненнем, вывучаючы прадмет "Астраномія". Максім і марыць не мог пра тое, каб у школе было нешта акрамя матэматыкі, моў і літаратуры. Але тады, з гэтым прадметам, ён спазнаваў сусвет, чытаў і вывучаў тое, што яму было невядома. Ён ведаў на памяць усе планеты, назвы ўсіх галоўных сузор'яў, імёны вялікіх касманаўтаў і іх гісторыю. Максім забягаў наперад усёй школьнай праграмы.

– Хто хоча расказаць ля дошкі аб спадарожніках і іх уплыву на планеты? – пыталася настаўніца, даючы магчымасць вучням самастойна выйсці да дошкі.

– Тамара Паўлаўна, можна я? – цягнуў руку ўверх Максім.

– Бачу, бачу тваю руку, Максім. Зноў ты. Можа, акрамя Максіма, нехта яшчэ жадае атрымаць ацэнку?! – працягвала настаўніца, шукаючы кагосьці іншага. – Максім, ты вядома, малайчына. Я ведаю, што ты ўсё ведаеш пра космас…але ты ўжо адказваў на двух мінулых занятках. Дамо цяпер адказаць Елісееву.

Горда апускаў руку на парту Максім. У душы яго была радасць за добрыя веды па астраноміі і ён зусім не перажываў за іншыя больш важныя прадметы.

Ён не спыняўся на ўжо наяўных ведах, а працягваў, усё больш вывучаць новую інфармацыю пра космас. У бібліятэках ён шукаў розную навуковую літаратуру, глядзеў фантастычныя фільмы пра сусвет, маляваў зоркі і рабіў нейкія свае запісы ў спецыяльна заведзеным для гэтага сшытку, хаваючы яго ад усіх. Яго мары ўжо тады мацнелі ў яго целе, фармавалі ў ім дух касманаўта. Гэта было галоўнай часткай яго інтарэсаў.

Будучы слабым, па характары, падлеткам, сам Максім не вызначаў у які ўніверсітэт яму паступіць пасля школы. Усё гэта абмяркоўвалася яго бацькамі. А ён баяўся супрацьстаяць ім, думаў, што яго засмеюць, не зразумеюць, наколькі важны для яго быў космас. Шмат хто казаў яму, намякалі, што прафесія касманаўта не дапаможа сфармаваць яго жыццё ў будучыні. Што ўсе мінулыя, дзіцячыя мары пара б даўно пакінуць ззаду і рухацца ў іншым кірунку. Максім быў паслухмяным і пагадзіўся на выбар бацькоў. Хоць у душы ён быў засмучаным. Па вечарах нараджаліся невясёлыя думкі ў яго галаве. А смутак, расчароўваў яго мары. Ён закінуў свае мэты. І што з гэтага атрымалася?

Пакінуўшы сваю вёску, хлопец жыў далёка ў паўднёвым горадзе і глядзеў на зоркі крыху па-іншаму. Ён адшукваў іх і глядзеў на іх, баяўся, што страціць іх з-пад увагі. Максім задаваў сабе пытанні, перажываў за будучыню.

– А што, калі я ніколі больш не ўбачу іх святло так, як раней? Перастану з імі мець зносіны, буду марыць аб зусім іншым…знайду нешта іншае для сябе, што будзе таксама моцна супакойваць мяне.

І страх Максіма, з гадамі, ператвараўся ў рэальнасць. Нездарма ён баяўся. Бо аказалася, што ад гэтага яму было не схавацца. Ён усё больш аддаляўся ад зорак. Усё менш глядзеў на начное неба, стамляючыся ад новых жыццёвых перашкод. Цяпер Максім жыў зусім іншым жыццём. Знаёміўся з людзьмі, спрабаваў нешта новае, знаходзіўся ў мітусні дзён. Але каб не страціць канчаткова ўсё сваё былое імкненне і пачуцці да зорак, у адзіноце, ён не раз вяртаўся да сваіх дзіцячых мараў, успамінаў: аб бясконцым космасе і іх загадак. Яму было немагчыма не заўважыць прыгажосць зорак, ідучы па начных вуліцах. Зоркі самі знаходзілі яго, а Максім мімаволі звяртаў на іх сваю ўвагу. Іх прыцягненне, было вельмі прыемнае для яго вачэй.

Пяць разнастайных гадоў у ўніверсітэце пражыты. Не гледзячы на сваю цягу да зорак, ён не рабіў ніякіх новых дакрананняў да неба. "Гэта быў час, які ўжо не вярнуць і не змяніць", так думаў Максім. Ён змірыўся з усім, што адбываецца ў яго жыцці і быццам касмічны карабель, які згубіўся ў сусвеце і не адшукае свой маршрут, ён неспакойна плыў па сваім жыццёвым шляху. І будзь, што будзе далей. І ляцела няшчасце разам з ім. Так усё і было: страшна і самазабыўна. Жыццё, як і ён сам, працягвала мяняцца. Ён згубіўся ў часе. Пакуль яго жыццё не перавярнулася зноў.

Тады Максім сустрэў па-сапраўднаму правільнага, патрэбнага чалавека – сапраўднае каханне. Сэрца Максіма зноў запалілася. Дзяўчына Вікторыя, таксама шырока глядзела на зоркі, як і Максім. Іх знаёмства і зносіны, вярнула яго да мараў. Зрабіла хлопца храбрэйшым і больш рашучым. Яго веды астраноміі больш не хаваліся, а прачыналіся ў ім. Ён зноў браўся за кнігі, не пакідаючы ўсе дзіцячыя пачуцці прыгожага начнога неба. Максім і Вікторыя разам глядзелі ў космас, вывучалі яго, мроілі аб палёце. Дзяўчына верыла ў цуды, у тое, што адбываецца ў жыцці кожнага чалавека, што ўсё адбываецца не проста так. Усё ідзе так, як павінна было быць. І Максім падтрымліваў яе ў гэтым, бо не сустрэўшы яе, хто ведае, мог бы ён тады вярнуць свой жаданы шлях.