Антуан Сент-Экзюпери - Маленькi прынц (на белорусском языке)

- Добры дзень, - сказаў ён.

Перад iм рассцiлаўся сад, у якiм квiтнела мноства ружаў.

- Добры дзень, - азвалiся ружы.

Маленькi прынц не мог паверыць сваiм вачам. Усе яны былi так падобны да яго кветкi!

- Хто вы? - уражаны, спытаў ён.

- Мы ружы, - адказалi ружы.

- Вось як... - прамовiў Маленькi прынц.

I ён адчуў сябе вельмi-вельмi няшчасным. Яго красуня казала, што яна адзiная такая ў сусвеце. I вось - калi ласка! У адным толькi садзе iх цэлых пяць тысяч, як на падбор.

"Яна вельмi раззлавалася б, калi б убачыла iх, - падумаў ён. - Яна страшэнна закашляла б i прыкiнулася, што канае, толькi б не паказацца смешнай. I я быў бы вымушаны рабiць выгляд, што ратую яе, бо iначай яна сапраўды памерла б, каб толькi прынiзiць мяне..."

А потым ён падумаў: "А я ж яшчэ думаў, што валодаю адзiнай у свеце кветкай, а цяпер аказалася, што гэта звычайная ружа. Усяго i было ў мяне звычайная ружа ды тры вулканы вышынёй мне па калена, адзiн з якiх, мабыць, назаўсёды патух... Якi ж я пасля ўсяго гэтага прынц?.."

I ён уткнуўся тварам у траву i заплакаў.

ХХI

У гэты момант i з'явiўся Лiс.

- Добры дзень, - сказаў ён.

- Добры дзень, - ветлiва азваўся Маленькi прынц, абярнуўся на голас, але нiкога не ўбачыў.

- Я тут, - данёсся голас. - Пад яблыняй...

- Хто ты? - спытаў Маленькi прынц. - Якi ты прыгожы!

- Я - Лiс, - сказаў Лiс.

- Пагуляй са мной, - папрасiў Маленькi прынц. - Мне так сумотна.

- Не магу я гуляць з табою, - сказаў Лiс. - Я не прыручаны.

- Ах, прабач, - сумеўся Маленькi прынц.

Ён трошкi падумаў i спытаў:

- А што азначае - прыручыць?

- Ты не тутэйшы, - заўважыў Лiс. - Чаго ты тут шукаеш?

- Людзей шукаю, - сказаў Маленькi прынц. - Што азначае - прыручыць?

- У людзей ёсць стрэльбы, i яны ходзяць на паляванне, - сказаў Лiс. - Гэта так непрыемна! А яшчэ яны разводзяць курэй. Гэта адзiны iх прыстойны занятак. Ты шукаеш курэй?

- Не, - адказаў Маленькi прынц. - Я шукаю сяброў. А што азначае "прыручыць"?

- Гэта нешта вельмi прызабытае, - сказаў Лiс. - Нешта накшталт "ствараць сувязi"...

- Ствараць сувязi?

- Але, - сказаў Лiс, - Вось ты пакуль для мяне ўсяго толькi маленькi хлопчык, так падобны на сотнi тысяч iншых маленькiх хлопчыкаў. I ты не патрэбен мне. I я не патрэбен табе таксама. Я для цябе проста лiсiца, падобная на сотнi iншых лiсiц. Але калi б ты прыручыў мяне, мы сталi б патрэбныя адно аднаму. Ты стаў бы для мяне адзiным у свеце. I я стаў бы для цябе адзiным у свеце...

- Я пачынаю разумець, - сказаў Маленькi прынц. - Ёсць на свеце адна кветка... Мусiць, яна мяне прыручыла...

- Усё магчыма, - згадзiўся Лiс. - Чаго толькi не бывае на гэтай Зямлi...

- Не, гэта было не на Зямлi, - сказаў Маленькi прынц.

Лiса гэта вельмi зацiкавiла.

- На iншай планеце?

- Так.

- А на той планеце ёсць паляўнiчыя?

- Няма.

- Як цiкава! А куры ёсць?

- Няма.

- Няма ў свеце дасканаласцi! - уздыхнуў Лiс.

Але ён зноў вярнуўся да разважанняў:

- Маё жыццё такое аднастайнае. Я палюю на курэй, людзi палююць на мянё. Усе куры падобны адна на адну, i ўсе людзi падобны адзiн на аднаго. З гэтай прычыны мне i сумнавата. Але, калi ты прыручыш мяне, жыццё мае нiбы сонцам азарыцца. Я навучуся распазнаваць твае крокi сярод тысячы iншых. Калi я чую людскiя крокi, я ўцякаю i хаваюся. Твае ж паклiчуць мяне з нары як музыка. I потым - паглядзi! Бачыш, там, удалечынi, жытняе поле? Я не ем хлеба. Жыта мне нi да чаго. Збажына нiчога не напамiнае мне. I гэта так сумна! А ў цябе залатыя валасы. I як цудоўна было б, калi б ты прыручыў мяне! Залатое жыта заўсёды было б мне напамiнкам пра цябе... Я палюбiў бы песню ветру ў калоссi...

Лiс змоўкi доўга глядзеў на Маленькага прынца.

- Калi ласка... прыручы мяне! - папрасiў ён.

- З радасцю, - адказаў Лiсу Маленькi прынц, - але ў мяне так мала часу. Мне яшчэ трэба знайсцi сяброў i шмат чаго ўведаць.

- Рэчы можна ўведаць толькi тады, як прыручаеш iх, - сказаў Лiс. - У людзей не хапае часу ўведаць што-небудзь. Яны купляюць усё гатовае ў крамах. Але сябра ж не купiш у краме, вось чаму людзi i не маюць сяброў. Калi ты хочаш, каб у цябе быў сябар, прыручы мяне!

- А што для гэтага трэба зрабiць? - спытаў Маленькi прынц.

- Па-першае, трэба быць вельмi цярплiвым, - адказаў Лiс. - Спачатку ты сядзi вунь там, воддаль ад мяне, на траве. Я буду сачыць за табой краёчкам вока, але ты маўчы. Словы - крынiца непаразуменняў. Але дзень пры днi ты сядай усё блiжэй i блiжэй...

На другi дзень Маленькi прынц зноў прыйшоў пад яблыню.

- Лепей з'яўляйся ў адзiн i той жа час, - параiў Лiс. - Калi ты прыходзiш, да прыкладу, а чацвёртай папалуднi, то ўжо а трэцяй гадзiне я адчуваю сябе шчаслiвым. I чым блiжэй да азначанага часу, тым я шчаслiвейшы. А чацвёртай гадзiне я ўжо стану хвалявацца i непакоiцца. Я спазнаю кошт шчасця! А як ты будзеш прыходзiць абы-калi, то я нiколi не буду ведаць, з якой хвiлiны мне рыхтаваць сваё сэрца. Трэба трымацца абраду.