134Представляя характеристику нравственных качеств Богоматери в образец девам, св. отец говорит между прочим о Ней: Nihil torvum in oculis, nihil in verbis procax, nihil in actu inverecundum: поп gestus fractior, поп incessus solutior, поп vox petulantior: ut ipsa corporis species simulacrum fuerit mentis, figura probitatis… De vrrginjbus lib. II cap. 2. Oper. Ambros. t. II. col. 164. Parisiis. 1690.
135В послании к импер. Феофилу о святых иконах, при описании наружного вида Спасителя, употреблены такого рода выражения: τάς μητρώας έμφερείας та Ιδιώματα χαρακτηρίζων… σιτόχρουν τω έίδει κατά την μητρώαν έμφάνειαν… Oper. Damasc. t. I. p. 631. Parisiis 1712. Никифор Каллист говорит о Христе: Σιτόχροος δε, καν ού στρογγύλην έχων την δψνν έτύγχανεν, αλλ'δσκερ της μητρός αύτοΰ μικρόν βποκαταβαίνουσαν, ολίγον δ' έπιφοινισσομένην, δσον ύποφαίνειν το σεμνόν τε και συνετόν τοΰ ηΌους καΐ ί^μερον, και το καθάπαξ άόργηον. Κατά πάντα δέ?jv έμφερης τ^ί θεια καΐ πανασπίλψ εκείνου μητρί. Ecclesiast. Hist. lib. I cap. XL Migne, Curs. patrol, graec. t. 145 col. 749136Св. Епифаний Кипрский в своем сочинении против ересей сообщает любопытные, но, к сожалению, весьма неполные сведения о секте коллиридиан, приносивших в честь Богоматери какое-то печенье — коллириду, и от этого получивших самое название. «Некоторые женщины, — говорит он, — украсивши колесницу или четвероугольное седалище, разостлавши на нем белое полотно, в один из праздничных дней года, в течение нескольких дней предлагают хлеб и возносят жертву во имя Марии. Потом все они причащаются от хлеба». На основании некоторых выражений, употребленных св. отцом в опровержение этого суеверного почитания св. Девы, можно предполагать, что у коллиридиан существовали и изображения Богоматери, которые они, подобно чтителям Деметры, приносившим богине жертвы от начатков жатвы в виде маленьких пирожков, помещали на повозке. Твор. Епифания в русск, перев. ч. I, стр. 10, 12; V, 173–174, 277–292, 362, 365, 393; VI, 31.
137 Archaologische Studien uber altchristliche Monumente, s. 177. Wien. 1880.
138 Die Marienverehrung in den ersten Jahrhunderten, s. 286–331. Stuttgart. 1881.
139 Garrucci, Storia della arte cristiana, vol. II. tav. 66, 81
140Ecclesiast. Hist. lib. II с. 23 у Migne, Curs, patol. graec. t. 145. col. 816.
141Рукоп. сборн. Флорищевой пустыни XVII в. № 121 (695) л. 55.
142Памятн. древн, письмен. 1878 г. XIX. № 129; сл. Иосифовский Соборник 1642 г. л. 170 об. — 171 и рукописное сказание о явлении и чудесах Тихвинской иконы Богоматери, принадлежащей церковно-археологическому музею при Моск. д. Академии.
143 Λέγει δε, ως κοί ή βασίλεισσα Εύδοκεία, απελθούσα εις 'Ιεροσόλυμα, ούκέτι ύπέστρεψε… και διι ή Εύδοκεία τη Πουλχερία τήν εΙκόνα της θεομήτορος, ην ο απόστολος Λουκάς καθιστόρησεν, έξ 'Ιεροσολύμων άπεστειλεν. Ecclesiast. Hist. lib. I. Migne, Curs. patr. graec. t. 86 col. 165–166.
144Λουκαν τον άπόστολον και εύαγγελιστήν, ίίπαντες ot τότε είρήκασιν, οίκείαις ζωγραφησαι χερσιν αυτόν τε τον σαρκωθέντα Χριστόν και την αύτοΰ δχραντον Μητέρα και τούτων τάς είκόνας έ'χειν την 'Ρώμην εΐς οίκείαν εύ'κλειαν, και έν Ίεροσολύμοις δέ έπ' ακριβείας κετσθαι ταύτας φασίν. Boissonade, 'Ανέκδοτα vol. VI ρ. 472–473. С приведенным свидетельством св. Андрея Критского сопоставляют (см. в Revue de Ι'art chretien 1894 t. V livr. 6 p. 488) следующие слова св. Иоанна Дамаскина, его современника: Λουκαν τον άπόστολον και εύαγγελιστήν εόζωγραφηκέναι τον Κύριον καΐ την Μητέρα αύτοΰ, ων τάς είκόνας έ'χειν την 'Ρωμαίων διαφημίζουσι πόλιν, έν δέ τοις Ίεροσολύμοις έπ' ακριβείας κείνται. De fide orthod. lib. IV с. XVI.
145Βλέπε μοι και υον εύαγγελιστήν και άπόστολον Λουκαν" ουχί της πανάχραντου και άειπαρθένου Μαρίας την τιμίαν εΙκόνα ανιστόρησε και προς θεόφιλον έπεμψε. Damasc. oper. t. I pag. 618. Parisiis. 1712.
146Ne longe abeam. post Christi in coelum ascensionem, mulier illa, quae sanguinis profluvio laborabat, ab eo sanitati restituta, ipsius imaginem, velut acceptum beneficium referens, exsculpsit. Ac prius etiatn ab ipsomet Christo, ipsissima Patris imagine, divino linteo facies ipsius inpressa est, ac toparchae Abagaro, id poslulanti, Edessam missa, Demum ab euangelista Luca picta est. Quin ab Hierosolymis quoque Virginis Deigenitricis imago missa est. Surii, De probatis sanctorum vitis, novembr. 28. pag. 635.
147ΚαΙ γαρ δ θεσπέσιος απόστολος και ευαγγελιστής Λουκάς τον θετον και σεβάσμιον χαρακτήρα της παναγίου θεομήτορος Μαρίας, έτι έν σαρκΐ αυτής ξώσης έν Ιερουσαλήμ και τάς διατριβας ποιούμενης έν τί| αγία Σιών, ζωγραφικαΐς τε μίξεσι την της πανάγνου στήλην έν πινάκι διεχάραξε, και ώς έν κατόπτρω τη'μετέπειτα γενε α. έγκαταλελοιπώς και ταύτην αυτή υποδείξαντος' Ή χάρις μου μετ' αυτής έσται. Damasc. oper. t. I pag. 531. Parisiis. 1712.
148Acta Sanctorum, octobris 18, t. VIII pag. 311.
149Λουκάς δ ευαγγελιστής υπήρχεν άπο 'Αντιοχείας της μεγάλης' ίατρός τήν τέχνην και ζωγράφος. Menologii graecor. pars prima, pag. 125.
150Και Λουκάς δ γλαφυρός ευαγγελιστής την εικόνα τηζ θεομήτορος κηρω και χρώμασιν έζωγράφησεν, έν ταΐς ίεραΤς ώλέναις άγκαλιζομένην τδν Κύριον, ητις έν τη μεγαλοπόλει νΰν διασώζεται. Migne. Curs, patrolog. graec. t. 132 col. 439–440.
Читать дальше