А Корсунский - Готская Испания

259 Conc. Hisp. I, can. 2: Еа vero mancipia quae memoratus episcopus (Гавденций. - А. К.) de iure ecclesiae sublata suis proximis contulit, si similia de proprio suo ecclesiae ipsus non conpensavit, ecclesia vestra absque aliqua oppositione recipiat.

260 Conc. Tolet. IV, can. 67. Если же епископ отпускал церковного серва, не оставив его под "покровительством" церкви (а, очевидно, .передав его под патроциний кого-либо из своих родственников) он обязывался дать ей двух рабов той же стоимости. Conc. Тоlet. IV, can. 68.

261 Conc. Emerit., can. 21.

262 Conc. Tolet. IX, can. 4. Интересно отметить сходство только что изложенного постановления с правилами, регулировавшими имущественные отношения между патронами и лицами, состоявшими под их покровительством. См. LVis., V, 3, 3.

263 LVis., V, 1, 3.

264 Conc. Tolet. IX, can. 3.

265 Conc. Tolet. IX. can. 8: Ut scripturae quas sacerdotes vel ministri iniuste fecerint, post mortem eorum habeant annorum numerum conputatum.

266 Conc. Tolet. III, can. 20: Ut episcopus angarias vel indictiones in dioecese non inponat... neque in angariis presbyteres aut diacones neque in aliquibus fatigentur indictionibus... Conc. Tolet. IV, can. 33; Conc. Tolet. VII, can. 4; Conc. Bracar. II, can. 2.

267 Conc. Bracar. II, can. 2: Placuit ut nullus episcoporum, quum per suos diaeceses ambulantes, praeter honorem cathedrae suae id est duos solidos, aliquid alibi per ecclesias tollat, neque tertiam partem ех quaquumque oblatione populi in ecclesiis parochialibus requirat...

268 Conc. Ilerd., can. 3: Ea vero quae in iure monasterii de facultatibus offeruntur, in nullo dioecesana lege ab episcopis contingantur.

269 Conc. Tolet. IV, can. 51: Nuntiatum est praesenti concilio eo quod monachi episcopali imperio servili opere mancipentur et iura monasteriorum contra instituta canonum inlicita praesumtione usurpentur...

270 Ibidem.

271 U. Stutz. Geschichte des kirchlichen Benefizialwesens. Berlin, 1895, SS. 107-1108. Этот историк, впрочем, признавал также и влияние римских обычаев на развитие института частновладельческих церквей, но главное значение, по его мнению, имели германские традиции, восходившие якобы еще ко времени, когда вожди древних германцев сооружали храмы. См. также К. Вihlmеуеr - Н. Tuchle. Kirchengeschichte. 2 Th. Paderborn, 1951, S. 112.

272 М. Torres. El origen del sistema de "iglesias propias". AHDE, t. V, 1928, pp. 121-151; P. Ramon Bidagor. La "iglesia propia" en Espana. Analecta Gregoriana. Romae, v. IV, 1933, pp. 24-32.

273 P. David. Etudes historiques sur la Galice et le Portugal du VI-e au XII-e siecle. Paris, 1947, pp. 8-9; P. Ramon Bidagor. Op. cit, pp. 66-68.

274 Conc. Bracar. II, can. 6.

275 Conc Ilerd., can. 3: Si autem ех laicis quisquam a se factam basilicam consecran desiderat, nequaquam sub monasterii specie, ubi congregatio non colligitur vel regula ab episcopo non constituitur, ea а dioecesana lege audeat segregare. Fruct. Regula c. 2: Ut presbyteri saeculares non praeseumant absque episcopo, qui per regulam vivit aut consilio sanctorum Patrum, per villas monasteria construere...

276 Conc. Tolet. III, can. 19: Multi contra canonum constituta sic ecclesias quas aedificaverint postulant consecrari, ut dotem ei ecclesiae contulerint censeant ad episcopi ordinationem non pertinere, quod factum et in praeteritum displicet et in futuro prohibetur; sed omnia secundum constitutionem antiquorum ab episcopi ordinationem et potestatem pertineant...; Conc. Tolet. IV, can. 33: Noverint autem conditores basilicarum in rebus quas eisdem ecclesiis conferunt nullam potestatem habere, sed iuxta canonum constituta sicut ecclesiam ita et dotem eius ad ordinationem episcopi pertinere.

277 Conc. Tolet. IV, can. 33: Avaritia radix cunctorum malorum cuius sitis etiam sacerdotum mentes obtinet; multi enim fidelium in amore Christi et martyrum in parrichiis episcoporum basilicas construunt, oblationes conscribunt, sacerdotes haec auferunt atque in usus suos convertunt...; Cp. LVis., IV, 5, 6 W; Conc. Tolet. IX, can. 1; X, can. 3.

278 Conc. Tolet. IV, can. 33; Conc. Tolet. IX, can. 1: Item de rebus ecclesiae nihil episcopi auferant, et qualiter proximi fundatoris ecclesiarum sollicitudinem gerant.

279 Conc. Bracar. I, can. 7.

280 Conc. Bracar. II, can. 2.

281 Conc. Tolet. VIII, can. 4.

282 Conc. Tarracon., can. 8.

283 Conc. Tolet. III, can. 20.

284 Form. Wis., No. 8. См. примеч. К. Цеймера: MGH, Legum sectio, t. V, р. 479.

285 Conc.. Tolet. IV, can. 33: ...tam de oblationibus quam de tributis ac frugibus tertiam consequantur.

286 Conc. Tolet. VII, can. 4.

287 Conc. Tolet. IX, can. 6: Ut episcopus tertiam ecclesiasticarum rerum sibi debitam cui elegerit conferat. О том, что епископы претендовали в VII в. на какие-то поборы с приходских и частных церквей, свидетельствует и житие Фруктуоза. Он считает нежелание магнатов и священников отказываться от десятин и других доходов (очевидно, в пользу епископов) причиной превращения частных церквей в монастыри. Fruct. Regula. с. 2: ...dum formidant suas perdere decimas, aut caetera lucra relinquere, conatur quasi monasteria aedificare.

288 Conc. Emerit, can. 11.

289 Conc. Tolet. XI, can. 5: De compescendis excessibus sacerdotum.

290 Conc. Emerit, can. 16.

291 Conc. Tolet. XVI, can. 5: ...instituit, ut tertias quas antiqui canones de parrochiis suis habendas episcopis censuerunt, si eas exigendas crediderint, ab ipsis episcopis dirutae ecclesiae reparentur.

292 Conc. Bracar. II, can. 6.

293 Conc. Tolet. IX, can. 2.

294 Р. Бидагор цитирует некоторые надписи на испанских церквах VII в., в которых употреблены выражения - "hereditas nostra", "proprio iure dicavi". R. Вidagоr. Op. cit., pp. 75-76.

295 Ibid., р. 125.

296 LVis., V, 1, 4.

297 Conc. Tolet. VI, can. 5; LVis., IV, 5, 6 W; Vаler. Vita S. Fruct. c. 2.

298 Conc. Emerit., can. 17: ...quod si laicus, quamvis ingenuus in domo ecclesiae tamen nutritus et ab ecclesiae rebus dignitatis gratia praeditus, iuxta quod dignitas eius exegerit, pro tali excessu excommunicationis sententia feriendus erit... si maior fuerit qui dignitate polleat sex mensibus ab episcopo suo excommunicatus maneat...

299 Conc. Caesaraug. III, can. 3: Ut monasteria diversoria secularium non fiant... quosdam abbates... dum quasi patrono affectu aditum secularibus in monasteriis adtribuunt, diversas insolentias monachis ibidem Deo deservientibus ingerunt, dum et eorum operationem, quo se divinae pietati placituros alacri curiositate exhibent, deprehendunt...

300 Fruct. Regula monastica, c. 2: Solent enim nonnuli ob metum gehennae in suis sibi domibus monasteria componere, et cum uxoribus, filiis, et servis atque vicinis, cum sacramenti conditione in unum se copulare, et in suis sibi, ut diximus villis et nomine martyrum ecclesias consecrare, et eas falso nomine monasteria nuncupare.

301 Conc. Tolet. X can. 3.

302 Conc. Hisp. II, can. 9; Conc. Tolet. IV, can. 48.