Ричард Бах - Чайка па iменi Джонатан Лiвiнгстан (на белорусском языке)

Салiван мiжвольна засмяяўся.

- Ты зусiм звар'яцеў, - ласкава сказаў ён. - Калi хто-небудзь i здольны паказаць таму, хто сядзiць, што робiцца за тысячу мiль навокал, дык гэта Джонатан Лiвiнгстан. - Ён паглядзеў на пясок. - Да пабачэння, дружа мой Джон.

- Да пабачэння, Салi. Мы яшчэ сустрэнемся.

З гэтымi словамi Джонатан уявiў сабе вялiзную чараду чаек на беразе, якая жыве ў iншым часе, i са звыклай лёгкасцю адчуў: не, ён не пер'е i косцi, ён дасканалае, абсалютнае ўвасабленне iдэi волi i палёту, яго магчымасцi бязмежныя.

Флетчар Лiнд быў яшчэ вельмi малады, але ўжо ведаў, што нi з адной чайкай на свеце не абыходзiлiся гэтак жорстка i несправядлiва, як абышлiся з iм у Чарадзе.

"Пляваць я хацеў, што яны там гавораць! - са злосцю, ад якой ажно туман засцiў вочы, думаў ён. - Лятаць - гэта не проста махаць крыламi, гэта куды больш. Камар i той можа махаць! Зрабiў усяго адну бочку вакол Старэйшыны, так, дзеля жарту, i я - Выгнаннiк! Ды што яны, сляпыя? Нiчога не бачаць? Няўжо не разумеюць, як гэта будзе здорава, калi мы па-сапраўднаму навучымся лятаць?!

Пляваць я хацеў, што яны там думаюць. Я пакажу iм, што значыць лятаць! Няхай сабе я па-за законам, калi iм гэтак хочацца. Але яны яшчэ пашкадуюць..."

Тут ён пачуў нiбы ў галаве ў сябе голас, i хоць гучаў ён вельмi лагодна, ад нечаканасцi Флетчар спынiўся, быццам спатыкнуўся ў паветры.

- Не трэба гэтак на iх злавацца, Флетчар-Чайка. Прагнаўшы цябе, чайкi нашкодзiлi толькi самi сабе, некалi яны даведаюцца пра гэта i ўбачаць тое, што бачыш сёння ты. Даруй iм i дапамажы iм разабрацца.

На адлегласцi дзюйма ад яго правага крыла ляцела сама бялюткая чайка ў свеце. Яна як быццам плыла ў паветры без усякiх намаганняў, не варушачы нiводным перцам, хоць Флетчар ляцеў амаль на гранiчнай хуткасцi.

На момант ён зусiм разгубiўся.

"Што са мною творыцца? Я звар'яцеў? Памёр? Што гэта?"

Перабiваючы яго думкi, голас гучаў цiха i спакойна i патрабаваў адказу:

- Чайка па iменi Флетчар Лiнд, ты хочаш лятаць?

- ВЯДОМА, Я ХАЧУ ЛЯТАЦЬ!

- Чайка Флетчар Лiнд, цi так моцна ты хочаш лятаць, што гатовы ўсё дараваць Чарадзе i, калi вывучышся, вярнуцца ў яе i працаваць i памагаць вывучыцца iншым?

I якi б ганарысты нi быў Флетчар, як бы нi крыўдаваў ён, але зманiць гэтай iстоце, якая здольная была тварыць цуды, ён не мог.

- Гатовы, - цiха прамовiў ён.

- Тады, Флетч, - сказала зiхатлiва-белая птушка неяк вельмi лагодна, давай пачнём з Гарызантальнага Палёту...

ЧАСТКА ТРЭЦЯЯ

Джонатан кругамi лунаў над Далёкiмi Скаламi; ён уважлiва назiраў. Гэты нязгрэба Флетчар аказаўся цудоўным вучнем. Ён быў дужы, лёгкi, iмклiвы ў паветры i, што куды больш важна, меў гарачае жаданне навучыцца добра лятаць.

Вось ён з'явiўся на выхадзе з пiке, размытым шэрым ценем прамiльгнуў з хуткасцю сто пяцьдзесят мiляў у гадзiну паўз свайго настаўнiка i рэзка пачаў набiраць вышыню для чарговай спробы выканаць шаснаццацiвiтковую вертыкальную запаволеную бочку. Пры гэтым ён гучна лiчыць вiткi:

- ...восем... дзевяць... дзесяць... глядзiДжонатанятрачухуткасць... адзiнаццаць... хачунавучыццаспыняццагэтаксамапрыгожаiдакладнаякты... дванаццаць... дылiханаягонiчоганевыходзiць... трынаццаць... гэтыятрыапошнiявiткi... не... чатыр... ааах!

Iмгненная страта хуткасцi на самым пад'ёме прывяла Флетчара да няўдачы: ён, раз'юшаны, перакулiўся назад i ўвайшоў у шалёны штопар, а калi, нарэшце, задыхаючыся да знямогi, выраўняўся, дык апынуўся на сотню футаў нiжэй за свайго настаўнiка.

- Дарэмна ты трацiш са мною час, Джонатан! Занадта тупы я! Я недарэка, боўдзiла! Стараюся, стараюся, а ўсё нiяк не выходзiць!

Джонатан паглядзеў на яго i кiўнуў:

- I не будзе выходзiць датуль, пакуль ты гэтак туга набiраеш вышыню. На заходзе, Флетчар, ты страцiў сорак мiляў у гадзiну! Ты павiнен рабiць тое самае, толькi плаўна. Упэўнена i плаўна, запомнiў?

Джонатан знiзiўся да вышынi, на якой знаходзiўся Флетчар.

- Давай паспрабуем разам, у шыхце. I звярнi ўвагу на набор вышынi. Заход павiнен быць лёгкi, плаўны.

Пад канец трэцяга месяца ў Джонатана з'явiлася яшчэ шэсць вучняў, усе Выгнанцы i ўсе захопленыя гэтай дзiўнай новай iдэяй - лятаць дзеля самога палёту.

Але iм усё-такi лягчэй было выконваць складаныя фiгуры найвышэйшага пiлатажу, чым зразумець запаветную мэту iх практыкаванняў.

- Кожны з нас - гэта iдэя Вялiкай Чайкi, iдэя бязмежнай волi, свабоды, гаварыў вечарамi на беразе Джонатан, - а палёты высокай дакладнасцi i складанасцi - гэта крок на шляху да выяўлення нашай сапраўднай сутнасцi. Трэба пераадолець усё, што нас стрымлiвае. Вось для чаго ўсе гэтыя ўрокi, практыкаваннi на вялiкiх i малых хуткасцях, фiгуры найвышэйшага пiлатажу...