Albert Baantjer - De Cock en de gebrandmerkte doden

“Morgenochtend, om tien uur, kan ik u dan aan de Warmoesstraat verwachten?”

Van der Poorten strekte zijn rug.

“Hebt u er bezwaar tegen dat ik vanavond nog contact opneem met vrienden of kennissen, en met hen de moord op Peter van Gulpen bespreek?”

De Cock trok zijn schouders op.

“Daar kan ik u niet van weerhouden.”

Van der Poorten schudde zijn hoofd.

“Dat is geen antwoord op mijn vraag,” sprak hij met enige wrevel.

“Ik vroeg u duidelijk of u bezwaren had. Misschien acht u het in het belang van het onderzoek verstandig, dat deze moord nog niet wereldkundig gemaakt wordt. Ik ben geen rechercheur van politie. Ik kan de tactiek van uw speurwerk niet inschatten.”

De Cock beluisterde de toon.

“Ik heb geen bezwaren,” antwoordde hij strak. De oude rechercheur stapte opzij om de man gelegenheid te geven om het vertrek te verlaten.

“Ik hoor morgenochtend wel wat uw rondvraag heeft opgeleverd.”

Van der Poorten liep aan de oude rechercheur voorbij.

“U kunt op mij rekenen,” sprak hij geaffecteerd.

“Om tien uur kunt u mij aan de Warmoesstraat verwachten.”

Vledder wachtte even tot de man buiten gehoorsafstand was.

“Hooghartige lummel,” lispelde hij.

De Cock reageerde niet. De jonge rechercheur tikte hem vertrouwelijk op de schouder.

“De waarschuw de meute voor je.”

Achter Edward van der Poorten aan slofte hij de lange marmeren gang uit.

Bram van Wielingen kwam het vertrek binnen. Hij zette zijn aluminium koffer in een van de lege fauteuils en liep op De Cock toe.

“Het is weer nachtwerk met je,” sprak hij op bittere toon.

“Je leert het nooit. Ik lag al zeker een paar uur in bed.”

De Cock schoof de mouw van zijn regenjas iets terug en keek op zijn horloge.

“Je hebt gelijk,” reageerde hij glimlachend.

“Het is alweer kwart over een. Ik ben inmiddels met deze moord al meer dan twee uur bezig.”

Bram van Wielingen liep naar de dode in de fauteuil en grinnikte.

“Wat hebben ze met hem uitgespookt?”

De Cock spreidde zijn handen.

“Simpel. Gewurgd en gebrandmerkt.”

Van Wielingen schudde zijn hoofd.

“Ik heb als oude fotograaf toch al heel wat doden voor mijn lens gehad, maar dit heb ik nog niet eerder meegemaakt. Dat vreemde brandmerk op zijn voorhoofd lijken wel twee zoute droppen.”

“Ken jij een bedrijf of een maatschappij met zo’n embleem…zo’n logo?” vroeg De Cock.

Van Wielingen trok zijn schouders op.

“Het lijkt een beetje op een verkreukelde V en W van het embleem van de Volkswagen.”

“Daar heeft het inderdaad wel wat van weg,” zei De Cock.

“Je begrijpt dat ik het door jou wel duidelijk in beeld gebracht wil hebben. Het kan later belangrijk worden voor de bewijsvoering. De moordenaar of moordenares moet met dat brandmerken toch een bedoeling hebben gehad?”

Van Wielingen knikte.

“Uiteraard. Hij of zij wil iets uitdragen.”

“Wat?”

“Ik ben maar een eenvoudige fotograaf,” sprak Van Wielingen minzaam.

“Jij bent rechercheur. Het is jouw sores.”

De Cock snoof.

“Blij ben ik ermee.”

Bram van Wielingen pakte zijn fraaie Hasselblad uit zijn aluminium koffer en monteerde een flitslicht.

“Ik zal dat brandmerk vannacht nog extra voor je uitvergroten,” beloofde hij. Daarna flitste hij vol overgave in het dode gelaat. De Cock keek verrast op toen dokter Den Koninghe in de deuropening verscheen. Achter hem torenden twee geüniformeerde broeders van de Geneeskundige Dienst met hun onafscheidelijke brancard.

De grijze speurder liep op de oude lijkschouwer toe en begroette hem hartelijk. De Cock had een zwak voor de excentrieke dokter met zijn ouderwetse slobkousen onder een deftige streepjesbroek, zijn stemmig zwart jacquet en zijn verfomfaaide groen uitgeslagen garibaldihoed.

“Hoe maakt u het?” vroeg hij uitbundig.

“Best.”

De oude rechercheur leidde dokter Den Koninghe naar de dode in de fauteuil.

“Dat kreeg ik vanavond gepresenteerd.”

Het klonk cynisch.

De lijkschouwer boog zich over de dode en bekeek de felle insnoeringen aan de hals. Daarna drukte hij met duim en wijsvinger de oogleden toe. De vreemde brandwond op het voorhoofd van het slachtoffer kreeg al zijn aandacht.

“Merkwaardig,” mompelde hij, “een heus brandmerk.”

Hij draaide zich naar De Cock.

“Dat ben ik in de praktijk nog niet eerder tegengekomen. Nu heel ongebruikelijk. Maar in de Middeleeuwen had praktisch iedere stad een brandmerk voor de berechting van haar misdadigers. In het Caraïbisch gebied bijvoorbeeld kregen dieven de T van Thief in hun voorhoofd gebrand. In de staat Pennsylvania werden overspelige vrouwen tot een brandmerk in de vorm van een A veroordeeld.”

“EenA?”

De oude lijkschouwer knikte.

“De A van Adultery , Engels voor echtbreuk of overspel.”

“Verschrikkelijk.”

Dokter Den Koninghe knikte.

“Onvoorstelbaar.”

Het leek alsof de oude lijkschouwer zich plotseling schaamde voor zijn spontane uiteenzetting. Hij werd ineens weer formeel. Met precieze bewegingen nam hij zijn bril af, pakte zijn witzijden pochet uit het borstzakje van zijn jacquet en poetste de glazen. De Cock kende de handelingen. Het was een reeks gebaren om tijdwinst te boeken.

Dokter Den Koninghe wees naar het lijk in de fauteuil.

“Hij is dood,” sprak hij laconiek. De Cock knikte met een strak gezicht.

“Dat begreep ik,” reageerde hij simpel. De dokter wees opnieuw naar de dode.

“Enkele uren. Niet veel langer. Er zijn nog vrijwel geen sporen van lijkstijfheid.”

Hij zette zijn bril weer op en plooide zijn pochet terug in het borstzakje van zijn jacquet.

“Verwurging met een echt wurgkoord…duidelijk vanaf de rugzijde aangezet. Het brandmerk zal na de dood van het slachtoffer zijn aangebracht. Andersom acht ik vrijwel uitgesloten.”

De Cock onderdrukte een glimlach.

De kleine lijkschouwer keek nog even naar de dode, wuifde daarna ten afscheid en liep het vertrek uit. De Cock keek hem na. Daarna wendde hij zich tot Bram van Wielingen, die zijn Hasselblad behoedzaam in zijn koffertje teruglegde.

“Ben je klaar?”

De fotograaf knikte.

“Heb je nog bijzondere wensen?”

De Cock dacht even na.

“Morgenavond een foto van de gevel van dit pand met open deur en brandende lichten.”

Van Wielingen knikte.

“Als jij het ensceneert, doe ik het.”

De fotograaf pakte zijn aluminium koffertje en hield het omhoog.

“Deze plaatjes heb je morgenochtend op je bureau.”

“Komt er nog een dactyloscoop?”

Van Wielingen knikte.

“Ben Kreuger had nog een klusje. Je kunt hem elk moment verwachten.”

De fotograaf zwaaide met zijn vrije hand en verdween uit het vertrek.

De Cock wenkte de twee broeders van de Geneeskundige Dienst naderbij. Zij tilden de dode vanuit de fauteuil op hun brancard en drapeerden een laken over hem heen. Daarna sloegen zij de canvasflappen dicht en sjorden de riemen vast. Zacht wiegend droegen ze hem liet vertrek uit.

Vledder kwam naast zijn oude leermeester staan.

“Ik heb aan de kapstok voor in de hal het colbert van de vermoorde man gevonden. In een binnenzak stak zijn portefeuille met diverse legitimatiepapieren. Onder meer zijn rijbewijs. Hij is inderdaad Peter van Gulpen. En…het is geen roofmoord.”

“Waaruit maak je dat op?”

Vledder duimde over zijn schouder.

“In zijn portefeuille zat een paar honderd gulden aan baar geld, ook zijn giropas en diverse creditcards waren er nog. In het pand is niets overhoopgehaald.”

“Heb je sleutels gevonden?”

Vledder knikte.

“In een zijzak van datzelfde colbert. Een sleutelbos. Daar zal ook wel een sleutel van de voordeur bij zijn.”