Lhotsky A. Apis Colonna… S. 10–28. Надежные сведения о «связи» Габсбургов и Колонна кратко суммируются в работе: Paravicini W. Colonna und Orsini. Römische Ursprungslegenden im europäischen Adel am Ende des Mittelalters // Adelslandschaft Mitteldeutschland. Die Rolle des landsässigen Adels in der mitteldeutschen Geschichte (15.–18. Jahrhundert) / hrsg. v. E. Bünz, U. Höroldt, C. Volkmar. Leipzig, 2016. S. 19–110, 459–479, здесь S. 22–24. (Schriften zur sächsischen Geschichte u. Volkskunde; 49). (Veröffentlichungen der Staatlichen Archivverwaltung des Landes Sachsen-Anhalt, Reihe A: Quellen zur Geschichte Sachsen-Anhalts; 22). Там же см. и о многих других семействах европейской аристократии, претендовавших на родство с римскими семействами Колонна и Орсини.
Lhotsky A. Apis Colonna… S. 32–33. Дополнительные примеры из XV в. приведены в: Begrich U. Op. cit. S. 76–77.
Ungern-Sternberg J. v. Op. cit. S. 107 и далее.
Lhotsky A. Apis Colonna… S. 33, 37.
Близко, хотя и несколько неуверенно, к этому тезису подошел только Вольфингер: Wolfinger L. Die Herrschaftsinszenierung… S. 466–467.
Baum W. Op. cit. S. 39; ср.: Begrich U. Op. cit. S. 77–78.
О планах Рудольфа IV создать епископство Венское и о трудностях в их реализации см. общий обзор: Fenzl A. Von Rudolf IV. zu Kaiser Friedrich III. St. Stephan: Bischofskirche — Kaiserdom, Zeuge des Glaubens. Strassbourg; Wien, 1998. (Die Erzdiözese Wien in ihrer Geschichte; 2/2). О том, как эти планы сказались на храме св. Стефана, перестройка которого началась в 1359 г., см.: Flieder V. Stephansdom und Wiener Bistumsgründung. Eine diözesan- und rechtsgeschichtliche Untersuchung. Wien, 1968. (Veröffentlichungen des Kirchenhistorischen Instituts der Katholisch-Theologischen Fakultät der Univ. Wien; 6); Kohn R. Stadtpfarrkirche und landesfürstlicher Dom. Der Interpretationsdualismus der Wiener Stephanskirche im 14. Jahrhundert // Der Hof u. die Stadt. Konfrontation, Koexistenz u. Integration in Spätmittelalter u. Früher Neuzeit. 9. Symposium der Residenzen-Kommiss., Halle an der Saale, 25.–28. Sept. 2004 / hrsg. v. W. Paravicini, J. Wettlaufer. Ostfildern, 2006. S. 183–203. (Residenzenforschung; 20).
Moeglin J.-M. Dynastisches Bewußtsein und Geschichtsschreibung. Zum Selbstverständnis der Wittelsbacher, Habsburger und Hohenzollern im Spätmittelalter // HZ. 1993. Bd. 256. S. 593–635, здесь S. 618–621.
Хотя Фридрих III и назвал как-то св. Леопольда III Бабенберга своим «родственником»: Begrich U. Op. cit. S. 76.
Moeglin J.-M. Dynastisches Bewußtsein… S. 622–623.
Именно в этом смысле понял данное место первый, кажется, переводчик грамоты на немецкий язык: «Wir pieten ewch pey unserm sig <���…>». Перевод сохранился в рукописи, датируемой примерно 1440 г. Цит. по: Lhotsky A. Privilegium maius… S. 82.
См. рус. пер.: Петрарка Ф. Триумфы / пер. с итал. В. Б. Микушевича. М., 2000. (Триумфы).
«<���…> ut sacri imperii principes electores ad tractandum de ipsius imperii orbisque salute frequentius solito congregentur <���…> quod iidem principes electores de cetero per singulos annos semel, transactis a festo pasche resurrectionis dominice quatuor septimanis continue numerandis, in aliqua civitatum sacri imperii personaliter congregentur <���…>» (MGH Const. T. 11. P. 596 (Cap. XII)).
Хубер неправ, полагая, что требование допуска Рудольфа в число ближайших государевых советников автоматически означает приравнивание его к курфюрстам: Huber A. Geschichte… S. 8. Осторожнее формулирует Линднер, соглашаясь, что герцог не становится курфюрстом, войдя в «самый тайный совет» императора и курфюрстов, но принимает участие в выработке важнейших решений ( Lindner M. Op. cit. S. 190).
См. об этом, например: Die Urkunden der deutschen Könige und Kaiser / bearb. v. H. Appelt. Bd. 10. T. 5. Hannover, 1990. S. 98. (MGH DD; 10/5).
Начиная с XVIII в. накопилось примерно две дюжины переводов этой оды на русский язык. В варианте А. П. Семенова-Тян-Шанского первая строка звучит: «Богов поклонник редкий и ветреный <���…>».
«Nos Nero amicus deorum et fidei eorum propalator, preceptor potestatis Romani, Imperator et cesar et augustus. Nos sumus deliberati cum omni nostro senatu, quod eximi debeat illa terra orientalis ante alias terras, quia ipsa et eius habitatores ante omnes illos, qui Romani imperii subditi sunt, laudabiliter elucescit. Ob hoc dicimus nos illam eandem terram inperpetuum quietam et absolutam omnis pensionis et census, qui iam impositus est vel erit in futurum ab imperiali potestate aut a nobis vel successoribus nostris seu quibusvis aliis. Nos volumus eciam, quod eadem terra imperpetuum libera perseveret. Eciam precipimus nos ex Romana potestate, quod cum nulla adversitate illa terra supra nominata ab aliquo in aliquo molestetur. Si quis autem contra hoc faceret, quam cito hoc perpetrasset, ille esse debet in banno Romani imperii et nunquam inde tempore aliquo exire. Datum apud Lateranum in die Martis illius magni dei» (S. 53). Перевод на русский язык уже публиковался: Бойцов М. А. «Центры» и «периферии»… С. 68.
Подробнее об этом см.: Konrad R. Kaiser Nero in der Vorstellung des Mittelalters // Festiva lanx. Studien zum mittelalterlichen Geistesleben. Johannes Spörl dargebracht aus Anlaß seines 60. Geburtstages / hrsg. v. K. Schnith. München, 1966. S. 1–15; Maier H. O. Nero in Jewish and Christian Tradition from the First Century to the Reformation // A Companion to the Neronian Age / ed. by E. Buckley, M. T. Dinter. Chichester, 2013. P. 383–404.
Konrad R. Op. cit. S. 9–10.
Ibid. S. 8.
Lhotsky A. Privilegium maius… S. 89.
Ungern-Sternberg J. v. Op. cit. S. 107 и Anm. 22a. Значение слова durchæhten М. Лексер определяет как «преследовать» (verfolgen): Lexer M. Mittelhochdeutsches Handwörterbuch. Bd. 1: А — М (1869–1872). Leipzig, 1872. Sp. 478.
Читать дальше
Конец ознакомительного отрывка
Купить книгу